Khẳng định vai trò các đội xung kích phòng, chống thiên tai

Lực lượng xung kích kịp thời sơ tán người dân trú tránh lũ -Ảnh:T.TRÚC

Chủ tịch UBND xã Hải Định Lê Ngọc Trình cho biết, xã Hải Định được xem là vùng “rốn lũ” của huyện Hải Lăng, nên để đảm bảo an toàn tính mạng, tài sản cũng như ổn định đời sống, sinh hoạt và sản xuất của Nhân dân, trước mùa mưa bão hàng năm, UBND xã luôn chú trọng việc kiểm tra, khảo sát hiện trạng cầu cống, đường giao thông và các điểm xung yếu có khả năng bị ngập sâu khi nước lũ dâng cao để có biện pháp cảnh báo, phòng tránh.

Chỉ đạo các thôn, các hợp tác xã kiểm tra lại toàn bộ ghe xuồng, máy nổ, máy phát điện, các phương tiện cứu hộ, cứu nạn. Đồng thời tiến hành rà soát những hộ nằm ở vùng nguy hiểm, nhà cửa tạm bợ, dễ bị thiệt hại để có phương án di dời đến nơi an toàn khi thiên tai xảy ra. Riêng Đội xung kích PCTT xã Hải Định có 74 thành viên gồm lực lượng dân quân, công an, hội cựu chiến binh, đoàn thanh niên, hội phụ nữ, y tế...

Đội xung kích PCTT làm việc theo chế độ kiêm nhiệm, nòng cốt là lực lượng dân quân và sự tham gia của các thành viên từ các cơ quan, tổ chức chính trị-xã hội ở thôn, xã. Đây được xem là lực lượng tại chỗ phản ứng nhanh, kịp thời xử lý các tình huống khẩn cấp trước khi có lực lượng bên ngoài tiếp cận và có vai trò đặc biệt quan trọng trong công tác phòng ngừa thiên tai cũng như tuyên truyền cho người dân ý thức phòng, chống thiên tai...

Đội xung kích PCTT ở cơ sở nên rất thông thuộc địa hình, xác định cụ thể các điểm xung yếu tại địa phương, nên đã chủ động trong các hoạt động như bố trí lực lượng hỗ trợ người dân sơ tán người, tài sản, cũng như ứng trực tại cống ngầm, cầu tràn... góp phần đảm bảo an toàn cho người dân và phương tiện lưu thông.

Thời gian qua, xã Hải Định đã chủ động, tích cực phát huy vai trò của Đội xung kích PCTT với việc thường xuyên duy trì quân số, bảo đảm tham gia ứng trực theo quy định; thực hiện tốt phương châm “4 tại chỗ” (vật tư tại chỗ, nhân lực tại chỗ, chỉ huy tại chỗ, ứng cứu tại chỗ) và “3 sẵn sàng” (phòng ngừa chủ động, ứng phó kịp thời, khắc phục khẩn trương và hiệu quả) nhằm ứng phó khi có tình huống bất ngờ xảy ra.

Đội xung kích PCTT được tập huấn và rèn luyện các kỹ năng ứng phó với thiên tai cũng như cứu hộ, cứu nạn để vừa đảm bảo an toàn cho bản thân, vừa hỗ trợ lực lượng chức năng triển khai thực hiện có hiệu quả các phương án ứng phó, góp phần giảm thiểu rủi ro và thiệt hại.

Lực lượng xung kích địa phương giúp dân chằng chéo nhà phòng chống bão -Ảnh: T.TRÚC

Xác định PCTT và tìm kiếm cứu nạn là nhiệm vụ quan trọng, cấp bách, thường xuyên, trên cơ sở kế hoạch thực hiện Đề án Nâng cao nhận thức cộng đồng và quản lý rủi ro thiên tai dựa vào cộng đồng trên địa bàn tỉnh Quảng Trị giai đoạn 2021-2025, những năm qua UBND tỉnh đã chỉ đạo các huyện, thị xã, thành phố hoàn thành xây dựng, ban hành kế hoạch thực hiện đề án tại địa phương.

Các xã, phường, thị trấn đã thành lập, củng cố đội xung kích PCTT tại cơ sở với số lượng bình quân khoảng 70 người/xã do lực lượng dân quân tự vệ làm nòng cốt cùng với sự tham gia của các thành viên từ các cơ quan, tổ chức chính trị-xã hội ở thôn, xã và một số người dân có kinh nghiệm trong công tác PCTT, cứu hộ, cứu nạn trên cơ sở hướng dẫn tại Quyết định số 08/QĐTWPCTT, ngày 27/3/2020 của Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương về PCTT ban hành hướng dẫn xây dựng và củng cố đội xung kích PCTT cấp xã.

Chú trọng chỉ đạo các địa phương, đơn vị trên địa bàn tỉnh tổ chức đào tạo, tập huấn cho các lực lượng tham gia PCTT và tìm kiếm cứu nạn; triển khai tập huấn, huấn luyện cho lực lượng xung kích PCTT các hoạt động như: Sơ cấp cứu, cứu hộ, cứu nạn, sơ tán dân, chằng, chống nhà cửa, huấn luyện bơi....

Diễn tập ứng cứu người trong mùa mưa bão - Ảnh :THANH TRÚC

Phó Chi cục trưởng Chi cục Thủy lợi và PCTT Lê Chí Công cho biết, các đội xung kích PCTT là lực lượng từ trong dân, cùng với dân, giúp dân chủ động phòng ngừa và xử lý kịp thời ngay khi thiên tai xảy ra, giúp dân khắc phục hậu quả, góp phần giảm thiểu thiệt hại do thiên tai... Chính vì thế, chú trọng phát huy vai trò của các đội xung kích PCTT cấp xã là việc làm thiết thực và vô cùng hiệu quả, góp phần xây dựng vùng an toàn trước thiên tai.

Vừa qua, UBND tỉnh đã có Quyết định số 1257/QĐ-UBND, ngày 27/5/2024 về việc phê duyệt đề cương nhiệm vụ, dự toán thực hiện tập huấn kỹ năng cho lực lượng xung kích PCTT cấp xã với mục tiêu nâng cao năng lực cho 560 thành viên là lực lượng xung kích PCTT tại 10 xã trọng điểm trên địa bàn huyện Triệu Phong, Hải Lăng.

Các thành viên là lực lượng xung kích PCTT tham gia tập huấn sẽ được trang bị kiến thức như mô hình tổ chức và hoạt động của lực lượng xung kích PCTTcấp xã; giới thiệu tổng quan về thiên tai và các hoạt động chính trong giai đoạn phòng ngừa; một số kỹ năng chuẩn bị ứng phó với thiên tai; một số kỹ năng ứng phó với thiên tai; một số hoạt động cơ bản trong khắc phục hậu quả thiên tai; một số kỹ năng tìm kiếm, cứu hộ, cứu nạn trong ứng phó sập đổ công trình; một số kỹ năng sơ cấp cứu cơ bản; xây dựng sơ họa bản đồ rủi ro thiên tai phục vụ nhiệm vụ lực lượng xung kích PCTT cấp xã.

Các hoạt động trên nhằm góp phần khắc phục những khó khăn, hạn chế như lực lượng xung kích PCTT được thành lập tại các xã, phường, thị trấn chưa được tập huấn kiến thức, kỹ năng để thực hiện nhiệm vụ PCTT; một số thành viên các đội xung kích PCTT chưa nhận thức đầy đủ vai trò, nhiệm vụ trong PCTT; năng lực và kinh nghiệm trong chỉ huy điều hành và triển khai các phương án PCTT còn hạn chế; thực hiện nhiệm vụ được phân công theo kinh nghiệm của bản thân nên tiềm ẩn nguy cơ thiếu an toàn khi được phân công, điều động...

Có thể nói, thời gian qua các đội xung kích PCTT trên địa bàn tỉnh là lực lượng có vai trò quan trọng trong thực hiện phương châm “4 tại chỗ” khi có thiên tai xảy ra. Đây chính là lực lượng xung kích trực tiếp tiếp cận sớm để tham gia xử lý các tình huống thời điểm đầu khi thiên tai xảy ra; phối hợp cùng các cơ quan, đơn vị, tổ chức trong hoạt động phòng ngừa, ứng phó và khắc phục hậu quả thiên tai. Ngoài nhiệm vụ chung, các đội xung kích PCTT được phân công theo từng nhiệm vụ cụ thể, phù hợp với đặc thù thiên tai tại từng vùng, khu vực.

Hoàng Tiến Sỹ