Khám phá bảo vật hoàng cung Thăng Long

Mỗi viên gạch, viên đá, mảnh gốm hay mái ngói vùi sâu dưới lòng đất đều kể một phần câu chuyện về Hoàng thành Thăng Long. Không khó hiểu khi những hiện vật được phát hiện tại đây đã được Thủ tướng Chính phủ ký quyết định công nhận là Bảo vật Quốc gia vào tháng 12 vừa qua.

Nổi bật trong số đó là bộ sưu tập đầu phượng thời Lý, có niên đại từ thế kỷ XI đến XII, gồm 5 hiện vật làm từ đất nung, được phát hiện trong lòng đất khu trung tâm Hoàng thành Thăng Long. Sự tinh xảo trong nghệ thuật tạo tác thời Lý hiện rõ. Các hiện vật này có kích thước khá lớn, từng được sử dụng để trang trí đầu mái cung điện, mang đậm dấu ấn quyền uy của vương triều.

Chị Nguyễn Thị Yến, Trưởng phòng Bảo quản trưng bày, Trung tâm Bảo tồn Di sản Thăng Long – Hà Nội, cho biết: “Đầu phượng thể hiện phượng hoàng trong tư thế uyển chuyển, bờm chuyển động mạnh mẽ với nhiều khúc uốn lượn hướng về phía trước. Đôi mắt tròn to, lông mày dài bay ngược lên tạo nét duyên dáng nhưng đầy quyền uy. Các hoa văn kết hợp vô cùng tinh tế, phản ánh trình độ điêu khắc và thẩm mỹ phát triển rực rỡ dưới triều đại nhà Lý. Sưu tập là tư liệu quý giá phục vụ nghiên cứu kiến trúc và điêu khắc thời Lý”.

Bộ sưu tập thứ 2 được công nhận Bảo vật quốc gia cuối năm 2024 vừa qua, đó là bộ chén, bát, đĩa đồ gốm Trường Lạc, thời Lê sơ, gồm 36 hiện vật với nhiều kích thước khác nhau. Đáng chú ý, bộ sưu tập này có khắc chữ "Trường Lạc", chỉ mới được phát hiện tại di tích Hoàng thành Thăng Long, chưa từng thấy ở bất kỳ nơi nào khác. Những hiện vật này có giá trị đặc biệt về mặt lịch sử và văn hóa, minh chứng cho sự phát triển rực rỡ của nghệ thuật gốm sứ thời Lê sơ.

Từ những ngày đầu của kinh đô Đại La cho đến khi trở thành trung tâm chính trị, văn hóa của quốc gia dưới các triều đại Lý, Trần, Lê, Hoàng thành Thăng Long đã trải qua nhiều biến cố thăng trầm. Mỗi hiện vật hay dấu tích nơi đây đều ẩn chứa những bí mật về một thời kỳ huy hoàng, rực rỡ.

Hoàng thành Thăng Long không chỉ là biểu tượng quyền lực mà còn là nơi hội tụ tinh hoa văn hóa dân tộc, nơi người xưa đã sáng tạo nên một không gian đô thị vừa cổ kính, vừa mang hơi thở của nghệ thuật đỉnh cao.

Lê Chi