Khám, chữa bệnh từ xa: Giải pháp y tế hiệu quả trong thời đại số
Hướng tới nền y tế thông minh, bệnh viện tuyến tỉnh đã thực hiện các giải pháp chuyển đổi số, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT), xây dựng môi trường khám, chữa bệnh hiện đại. Trong đó, khám, chữa bệnh từ xa đã và đang trở thành một xu hướng phổ biến.
Tại một buổi hội chẩn, khám chữa bệnh từ xa (Telehealth) được tổ chức thường kỳ tại Bệnh viện Đại học Y Hà Nội, nhằm nắm rõ hơn về tình hình sức khỏe của người bệnh, qua màn hình, PGS.TS Nguyễn Lân Hiếu - Giám đốc Bệnh viện Đại học Y Hà Nội đã đề nghị các bác sĩ tại Bệnh viện Đa khoa khu vực Bắc Quang (Hà Giang) thực hiện siêu âm tim.

Một buổi tư vấn, khám chữa bệnh từ xa do Bệnh viện Phụ Sản Hà Nội tổ chức. Ảnh: BVCC.
Chỉ sau một thời gian ngắn, nhờ hệ thống khám, chữa bệnh từ xa, PGS.TS Nguyễn Lân Hiếu đã có thể trực tiếp trò chuyện cùng bệnh nhân, đồng thời theo dõi kết quả, hướng dẫn trực tiếp thao tác siêu âm tim dù cách đó hàng trăm cây số. Đồng thời, ngay sau đó, các bác sĩ tại Bệnh viện Đại học Y Hà Nội đã hội chẩn cùng bác sĩ tại Bệnh viện Đa khoa khu vực Bắc Quang để đưa ra phương án điều trị cho người bệnh.
Bệnh viện Nhi Trung ương mới đây cũng đã tổ chức hội chẩn, tư vấn khám chữa bệnh từ xa với hơn 100 điểm cầu tại các bệnh viện tuyến tỉnh, huyện. Đây là hoạt động thường xuyên được bệnh viện thực hiện trong vài năm qua.
Tại buổi hội chẩn, TS.BS Phan Hữu Phúc - Phó Giám đốc Bệnh viện Nhi Trung ương cùng các chuyên gia của bệnh viện đã phân tích tiền sử, kết quả khám lâm sàng cũng như cận lâm sàng, diễn biến ca bệnh của trường hợp bệnh nhi hội chẩn là bệnh nhi (42 tháng tuổi) đang được điều trị tại Bệnh viện Sản – Nhi Ninh Bình do bệnh viêm tụy cấp. Ngay sau đó, các chuyên gia đã đồng thuận với chẩn đoán và phác đồ điều trị của Bệnh viện Sản – Nhi Ninh Bình, đồng thời đưa ra những khuyến nghị về điều trị kháng sinh và dinh dưỡng tốt nhất cho bệnh nhi.
Các bác sĩ Bệnh viện Nhi Trung ương cũng khẳng định đây là trường hợp viêm tụy cấp điển hình ở trẻ em và hoàn toàn có thể điều trị hiệu quả theo những phác đồ chuyên môn đã chia sẻ cùng Bệnh viện Sản – Nhi Ninh Bình trong buổi hội chẩn.
Thực tế cho thấy, chăm sóc sức khỏe từ xa mang lại nhiều lợi ích rõ rệt, thể hiện rõ nhất qua đại dịch Covid-19. Mô hình này giúp giảm chi phí đi lại, giảm tải cho các cơ sở y tế, mang lại cơ hội cho người dân ở vùng sâu, vùng xa tiếp cận với dịch vụ chăm sóc sức khỏe chất lượng, mà không cần phải di chuyển tới các cơ sở y tế ở xa.
Không chỉ dừng lại ở việc hội chẩn, khám chữa bệnh giữa các bệnh viện, hiện nay, Bộ Y tế đã triển khai hệ thống khám chữa bệnh từ xa Telemedicine giúp bệnh nhân có thể kết nối trực tiếp với các bác sĩ mà không cần đến cơ sở y tế.
Bộ Y tế cho biết, Telemedicine là việc cung cấp dịch vụ y tế từ xa qua nền tảng công nghệ, thông qua video, âm thanh, hình ảnh hoặc dữ liệu điện tử, giúp bệnh nhân tiếp cận các dịch vụ khám, chữa bệnh mà không cần phải đến trực tiếp cơ sở y tế. Các hình thức khám sức khỏe từ xa có thể bao gồm tư vấn qua video, gửi các xét nghiệm từ xa, hoặc theo dõi bệnh nhân qua thiết bị y tế thông minh.
Khám sức khỏe từ xa giúp bệnh nhân tiết kiệm được thời gian và chi phí di chuyển, đặc biệt là đối với những người sống ở các khu vực xa xôi, hẻo lánh, hoặc không thể đến bệnh viện do tình trạng sức khỏe không ổn định. Hệ thống chăm sóc sức khỏe từ xa giúp kết nối bệnh nhân với bác sĩ, mà không cần phải chờ đợi lâu hoặc đến bệnh viện.
Bằng việc kết nối bệnh nhân với các bác sĩ chuyên khoa qua nền tảng trực tuyến, telemedicine giúp cung cấp dịch vụ y tế chất lượng, dù bệnh nhân không ở gần bệnh viện lớn. Đặc biệt, nhiều bệnh lý có thể được phát hiện sớm thông qua việc theo dõi liên tục từ xa. Trong điều trị bệnh tim mạch, nhiều bệnh nhân có thể được theo dõi tình trạng sức khỏe qua các thiết bị đeo tay thông minh như đồng hồ đo nhịp tim, huyết áp. Dữ liệu từ các thiết bị này được gửi trực tiếp đến bác sĩ, giúp họ đưa ra quyết định điều trị kịp thời mà không cần bệnh nhân phải đến bệnh viện.
Ông Vương Ánh Dương - Phó cục trưởng Cục Quản lý khám, chữa bệnh (Bộ Y tế) cho biết, việc ứng dụng công nghệ vào khám, chữa bệnh từ xa giúp bác sĩ theo dõi tình trạng sức khỏe của bệnh nhân thường xuyên hơn, từ đó nâng cao hiệu quả điều trị và giảm thiểu rủi ro. Hồ sơ sức khỏe điện tử (EMR), ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong chẩn đoán và các thiết bị theo dõi từ xa… là các công cụ giúp cải thiện chất lượng chăm sóc sức khỏe.
Từ năm 2020, Bộ Y tế phối hợp cùng Chương trình Phát triển của Liên hợp quốc (UNDP) và các tổ chức quốc tế như Quỹ Chăm sóc sức khỏe Hàn Quốc (KOFIH) triển khai chương trình chăm sóc sức khỏe từ xa tại các vùng sâu, vùng xa. Chương trình sử dụng phần mềm “Bác sĩ cho mọi nhà” tại 8 tỉnh: Hà Giang, Bắc Kạn, Lạng Sơn, Thừa Thiên Huế, Quảng Ngãi, Bình Định, Đắk Lắk, Cà Mau. Những kết quả khả quan đã thúc đẩy Bộ Y tế hợp tác cùng UNDP và KOFIH triển khai Dự án Ứng dụng y tế từ xa nhằm tăng cường tiếp cận dịch vụ y tế cho các nhóm yếu thế tại 10 tỉnh khó khăn.
Bà Ramla Khalidi - Trưởng đại diện thường trú của Chương trình Phát triển của Liên hợp quốc tại Việt Nam nhấn mạnh, công nghệ số sẽ giúp cải thiện chất lượng chăm sóc sức khỏe tại tuyến cơ sở, giúp người dân vùng sâu, vùng xa dễ dàng tiếp cận các dịch vụ y tế thiết yếu. Chương trình này là minh chứng rõ ràng cho việc chuyển đổi số trong ngành y tế sẽ mở ra cơ hội cho các nhóm yếu thế, giúp họ không bị bỏ lại phía sau.