Khám, chữa bệnh không còn 'vướng tuyến'
HNN - Chuyện xảy ra cũng đã khá lâu. Lần ấy, người bà con của tôi ở quê bị đau mắt, gặp nhiều khó khăn trong sinh hoạt. Sau khi đi khám tại một phòng khám tư nhân, chị được bác sĩ chẩn đoán bị tật khúc xạ và được khuyên đến bệnh viện có uy tín trên địa bàn để điều trị. Nghe theo lời đến đó chị giật mình, phải tự chi trả viện phí 100% vì… trái tuyến. Chị thắc mắc: 'Mua BHYT là để được đỡ đần viện phí. Thế này thì mua làm chi?'. Rõ ràng, quy định trước đây đã khiến không ít bệnh nhân gặp khó khăn hoặc có thái độ không hài lòng khi buộc phải thanh toán viện phí khám, chữa bệnh ở những cơ sở y tế khác với cơ sở y tế đăng ký khám, chữa bệnh ban đầu.

Bệnh nhân đến khám tại Trung tâm Y tế huyện Phú Vang. Ảnh: Minh Trí
Điều 11 Thông tư 40/2015/TT-BYT ngày 16/11/2015 của Bộ Y tế quy định đăng ký khám bệnh, chữa bệnh BHYT ban đầu và chuyển tuyến khám bệnh, chữa bệnh BHYT quy định rõ các trường hợp được xác định là khám, chữa bệnh đúng tuyến. Do vậy, các trường hợp tham gia khám, chữa bệnh BHYT không đúng tuyến theo quy định thì được xem là trái tuyến, vượt tuyến. Quy định đã rõ, nhưng thực tế là, khám BHYT trái tuyến gây ra những khó khăn như: giảm mức hưởng BHYT, không được thanh toán một số dịch vụ, và có thể phải tự chi trả một phần chi phí điều trị. Đó cũng là lý do có sự điều chỉnh từ năm 2021, theo quy định của Luật BHYT, người bệnh có BHYT được tự lựa chọn điều trị tại bất kỳ bệnh viện tuyến tỉnh, thành phố trên toàn quốc. Sự thay đổi mang tính căn bản và kịp thời này đã tạo điều kiện thuận lợi cho người bệnh trong việc lựa chọn cơ sở khám, chữa bệnh có chất lượng.
Lâu nay, vấn đề trái tuyến và vượt tuyến có lý do xuất phát từ chỗ Nhà nước muốn tạo điều kiện để các cơ sở y tế đều có bệnh nhân. Khi BHYT thông tuyến sẽ xảy ra trường hợp, có cơ sở khám, chữa bệnh khá đông nhưng có nơi lại đìu hiu, vắng vẻ. Vậy nên, đây sẽ là cơ hội tạo sự cạnh tranh tích cực giữa các bệnh viện cùng tuyến để thu hút người bệnh và việc này bệnh nhân được hưởng lợi.
Thực tế ở thành phố Huế cho thấy, muốn yên lòng bệnh nhân, các cơ sở y tế phải vượt khó và vươn lên, cả về chất lượng khám, chữa bệnh, thái độ và đổi mới phương thức phục vụ người bệnh. Đáng nói, 100% cơ sở khám, chữa bệnh ở Huế đã triển khai áp dụng phần mềm phục vụ công tác quản lý công tác khám, chữa bệnh và thanh toán BHYT. Một số đơn vị đã thực hiện số hóa toàn bệnh viện để tiến tới triển khai bệnh án điện tử, như: Bệnh viện Mắt, Bệnh viện Phục hồi chức năng. Một số đơn vị đã ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong công tác khám, chữa bệnh, như: Trung tâm Y tế thị xã Hương Thủy, Trung tâm Y tế huyện Phú Vang. 100% đơn vị đã triển khai hóa đơn điện tử và thanh toán không dùng tiền mặt; 100% cơ sở khám, chữa bệnh thực hiện sử dụng căn cước công dân có gắn chip trong khám, chữa bệnh BHYT.
Theo số liệu thống kê 3 tháng đầu năm 2025, tổng số lượt khám, chữa bệnh BHYT ở thành phố Huế là 624.005, tăng 7,5% so với cùng kỳ năm 2024; tổng lượt bệnh nhân điều trị nội trú 77.380, tăng 12,7%; lượt khám, chữa bệnh ngoại trú 546.632, tăng 7% so với cùng kỳ. Đây là những tín hiệu vui. Toàn ngành y tế thành phố cùng tiến lên, cùng thông suốt trong hành trình thực hiện thông tuyến BHYT.