Khai mạc Hội nghị thượng đỉnh P4G lần thứ 4: Con người là trung tâm của chuyển đổi xanh

Tổng Bí thư Tô Lâm phát biểu tại Lễ khai mạc hội nghị. Ảnh: Quang Vinh.

Mọi sự phát triển đều hướng đến con người

Trong thông điệp gửi tới các nguyên thủ và lãnh đạo nhiều nước cùng 1.000 đại biểu tham dự, Tổng Bí thư Tô Lâm cho biết, cùng với những chuyển biến to lớn, nhanh chóng mang tính thời đại của thế giới ngày nay, Việt Nam cũng đang nỗ lực không ngừng vươn tới một kỷ nguyên phát triển giàu mạnh, thịnh vượng của dân tộc, sánh vai với các cường quốc trên thế giới; xây dựng thành công XHCN vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh, hạnh phúc; đến năm 2030, Việt Nam trở thành nước đang phát triển, có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao; đến năm 2045 trở thành nước xã hội chủ nghĩa phát triển, có thu nhập cao.

Với kinh nghiệm của 40 năm Đổi mới, Việt Nam xác định chặng đường hiện thực hóa các mục tiêu nói trên cần bảo đảm nguyên tắc “bền vững, bao trùm, hài hòa”, bao gồm: Phát triển nhanh phải đi đôi với bền vững, chất lượng cao, phải hài hòa giữa phát triển kinh tế với văn hóa, xã hội, bảo vệ môi trường và thích ứng với biến đổi khí hậu. Phát triển đất nước phải song hành với trách nhiệm quốc tế, đóng góp ngày càng nhiều cho hòa bình, ổn định, phát triển của khu vực và thế giới, vì hạnh phúc của nhân loại và văn minh toàn cầu - Tổng Bí thư nói và khẳng định: Quá trình phát triển phải lấy người dân làm trung tâm, mục tiêu, động lực của mọi chính sách, chiến lược.

Với quan điểm đó, Tổng Bí thư khẳng định, Việt Nam đang tập trung đẩy mạnh các giải pháp chiến lược cho phát triển đất nước: Thứ nhất, thúc đẩy cải cách thể chế là đột phá của đột phá. Tập trung cải cách, mở cửa, khơi thông các điểm nghẽn, giải phóng mọi nguồn lực cho phát triển… Thứ hai, thúc đẩy phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia là động lực chính để phát triển nhanh lực lượng sản xuất hiện đại, hoàn thiện quan hệ sản xuất, đổi mới phương thức quản trị quốc gia. Trong đó, theo Tổng Bí thư, dữ liệu là nguồn tài nguyên mới, là “không khí và ánh sáng” của kỷ nguyên mới, là tư liệu sản xuất mới. Chuyển đổi số là công cụ đổi mới phương thức sản xuất, kinh doanh, đổi mới lực lượng sản xuất. Đổi mới sáng tạo là “cây gậy thần” đạt tới thịnh vượng bền vững.

Thủ tướng Phạm Minh Chính và các đại biểu khai mạc Triển lãm “Tăng trưởng xanh”. Ảnh: Quang Vinh.

Nhận thức xã hội có vai trò nền tảng

Trước đó, phát biểu khai mạc hội nghị thượng đỉnh P4G lần thứ 4, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh: Chủ đề “Chuyển đổi xanh bền vững, lấy con người làm trung tâm” của Hội nghị lần này thể hiện khát vọng của tất cả chúng ta hướng đến một thế giới sáng, xanh, sạch, đẹp với quan điểm nhấn mạnh yếu tố con người là trung tâm, là chủ thể, là mục tiêu, là động lực và là nguồn lực cho quá trình xanh hóa và phát triển bền vững trên hành tinh xanh tươi đẹp của chúng ta.

Cho rằng, đối diện với những khó khăn, thách thức cũng chính là cơ hội để chúng ta cùng phát triển, vượt lên nghịch cảnh, vì sự phát triển trường tồn của các quốc gia, dân tộc, vì hạnh phúc của mọi người dân trên thế giới, Thủ tướng đồng thời nhận định: Chặng đường chuyển đổi xanh của nhân loại trong thời gian qua không hề dễ dàng, có thành công, có thất bại, nhưng đã để lại những bài học kinh nghiệm quan trọng, là hành trang quý giá định hướng cho chúng ta bước vào giai đoạn phát triển mới, xanh hóa hơn, bao trùm hơn, bền vững hơn.

Mục tiêu của chuyển đổi xanh, theo Thủ tướng là nhằm, bảo đảm cách tiếp cận toàn dân, toàn diện, toàn cầu, bao trùm, “không để ai bị bỏ lại phía sau”, nhất là các nhóm yếu thế, dễ bị tổn thương trong quá trình chuyển đổi xanh. Một nền kinh tế xanh cần các doanh nghiệp xanh. Một xã hội xanh cần các công dân xanh. Một thế giới xanh cần các quốc gia xanh. Việc tham gia, đóng góp và hưởng thụ thành quả từ quá trình chuyển đổi xanh vừa là trách nhiệm, vừa là quyền lợi của tất cả các quốc gia, dân tộc theo tinh thần “cùng làm, cùng thắng, cùng hưởng và cùng phát triển”.

Bên cạnh đó, theo Thủ tướng, khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số đóng vai trò then chốt; thị trường đóng vai trò dẫn dắt; nhận thức xã hội đóng vai trò nền tảng trong thúc đẩy chuyển đổi xanh. Cùng với đó, cần đề cao nguyên tắc bình đẳng, công bằng, trách nhiệm trong chuyển đổi xanh. Đây là quá trình cần kiên định về mục tiêu, nhưng chủ động, linh hoạt về phương pháp và lộ trình, có tính đến điều kiện và năng lực khác nhau của các quốc gia. Thành công của một quốc gia trong chuyển đổi xanh không chỉ thuộc về riêng quốc gia đó mà là của toàn thế giới, là tài sản chung của toàn nhân loại. Thủ tướng Phạm Minh Chính cũng cho rằng, cần đề cao nguyên tắc bình đẳng, công bằng, trách nhiệm trong chuyển đổi xanh.

Trước các nhà lãnh đạo cấp cao dự hội nghị, Thủ tướng khẳng định: Đối với Việt Nam, cùng với chuyển đổi số, chúng tôi xác định chuyển đổi xanh là yêu cầu tất yếu khách quan, là yếu tố then chốt và động lực đột phá để thúc đẩy tăng trưởng nhanh và phát triển bền vững, hiện thực hóa mục tiêu chiến lược trở thành nước đang phát triển, có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao vào năm 2030 và nước phát triển, thu nhập cao vào năm 2045 trong thời gian tới, đồng thời góp phần từng bước hiện thực hóa các cam kết của chúng tôi tại COP26 về đưa mức phát thải ròng về bằng “0” vào năm 2050.

Với vai trò là nước chủ nhà của Hội nghị Thượng đỉnh P4G lần thứ tư, Thủ tướng nêu 3 đề xuất để các nhà lãnh đạo cùng thảo luận: Thứ nhất, thúc đẩy hoàn thiện tư duy xanh, trong đó chú trọng phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số gắn với tăng trưởng xanh… Thứ hai, xây dựng một cộng đồng xanh trách nhiệm. Trong đó, Chính phủ đóng vai trò định hướng, khuyến khích, bảo đảm thể chế ổn định, thuận lợi cho tăng trưởng xanh; khu vực tư nhân là nòng cốt trong đầu tư công nghệ, phổ cập các tiêu chuẩn xanh; cộng đồng khoa học tiên phong trong phát triển công nghệ xanh và đào tạo nguồn nhân lực xanh; người dân không ngừng nâng cao ý thức xanh và thật sự là chủ thể thụ hưởng những kết quả của chuyển đổi xanh.

Cuối cùng là, đẩy mạnh hợp tác quốc tế và phát triển mạnh các mô hình hợp tác xanh nhiều bên, nhất là hợp tác đối tác công - tư (PPP), hợp tác Nam - Nam, Bắc - Nam, các khuôn khổ hợp tác đa phương… nhằm xóa bỏ rào cản về thể chế, tăng cường khả năng tiếp cận và đẩy nhanh tốc độ chuyển dịch dòng vốn xanh, công nghệ xanh và quản trị xanh.

Dù có tiến bộ nhưng thế giới chưa đạt được mục tiêu phát triển bền vững

Đó là nhận định của bà Amina J. Mohamad - Phó Tổng thư ký Liên hợp quốc. Bà Amina J. Mohamad cho rằng, đó là vấn đề đang tồn tại trong một thập kỷ qua. Đáng lưu ý, trong khi đó, những cú sốc địa chính trị cùng tình hình giao thông gia tăng có thể làm thụt lùi tiến bộ của thập kỷ qua. “Thông qua hợp tác, chúng ta có thể giúp các nền kinh tế mới nổi và đang phát triển chuyển đổi hệ thống năng lượng, nước và thực phẩm để trở nên kiên cường hơn, bao trùm và bền vững hơn”- bà Amina J. Mohamad nhấn mạnh, đồng thời cảnh báo, thiệt hại từ thiên tai đang ngày càng lớn, khủng hoảng khí hậu đang làm tiêu hao ngân sách và nguồn lực cần thiết cho phát triển.

Chuyển đổi xanh cần gắn với doanh nghiệp và chính sách hỗ trợ từ Chính phủ

Chủ tịch Viện Tài nguyên thế giới (WRI) Ani Dasgupt khẳng định, chuyển đổi xanh cần gắn liền với các doanh nghiệp, cùng các chính sách hỗ trợ từ Chính phủ. “Chúng ta cần các hệ thống phát triển nhằm tạo ra một môi trường kinh doanh khả thi. Đó chính là nơi P4G đóng vai trò quan trọng. P4G tạo ra một nền tảng từng bước, kết nối các doanh nghiệp, doanh nhân, tài chính và chính phủ”- ông Ani Dasgupt nói.

M.Loan