Khắc phục tình trạng hết thời hiệu, không thể xử lý vi phạm

Xác định rõ trình tự áp dụng

Dự thảo Luật đã sửa đổi, bổ sung điểm c, khoản 1, Điều 6 theo hướng: “Trường hợp xử phạt vi phạm hành chính đối với cá nhân, tổ chức do cơ quan tiến hành tố tụng chuyển đến thì thời hiệu là 6 tháng, kể từ ngày cơ quan của người có thẩm quyền xử phạt nhận được hồ sơ vi phạm, nhưng không quá 3 năm, kể từ thời điểm kết thúc hành vi vi phạm hoặc thời điểm phát hiện hành vi vi phạm quy định tại điểm b, khoản này”.

ĐBQH Nguyễn Tâm Hùng (Bà Rịa - Vũng Tàu) phát biểu. Ảnh: Phạm Thắng

ĐBQH Nguyễn Tâm Hùng (Bà Rịa - Vũng Tàu) cho rằng, điểm c, khoản 1, Điều 6, dự thảo Luật quy định hai mốc thời hiệu là 6 tháng và 3 năm, nhưng không xác định rõ mốc tính và trình tự áp dụng, gây lúng túng trong thực tiễn khi triển khai thực hiện.

Đại biểu đề nghị xem xét sửa theo hướng: “Trường hợp xử phạt vi phạm hành chính đối với cá nhân, tổ chức do cơ quan tiến hành tố tụng chuyển đến thì thời gian cơ quan tố tụng thụ lý xem xét không được tính vào thời hiệu xử phạt; đồng thời thời hiệu xử phạt không vượt quá thời hiệu quy định tại điểm a và điểm b của khoản này. Quy định như vậy sẽ bảo đảm tính kịp thời và khả thi trong xử lý các hành vi vi phạm có liên quan đến hoạt động điều tra và tố tụng”.

ĐBQH Tao Văn Giót (Lai Châu) phát biểu. Ảnh: Hồ Long

Nhất trí cao với quy định về thời hiệu xử lý vi phạm hành chính tại điểm c, khoản 1, Điều 6, dự thảo Luật, ĐBQH Tao Văn Giót (Lai Châu) cho rằng, quy định này sẽ khắc phục được những bất cập của luật hiện hành, đó là: thời hiệu xử lý vi phạm hành chính trong hầu hết các lĩnh vực chỉ là 1 năm (một số lĩnh vực là 2 năm), tính từ thời điểm kết thúc hành vi vi phạm hoặc thời điểm phát hiện vi phạm; quy định thời gian cơ quan tiến hành tố tụng thụ lý, xem xét được tính vào thời hiệu xử phạt vi phạm hành chính, dẫn đến thực trạng một số vụ việc phức tạp khi cơ quan tiến hành tố tụng chuyển hồ sơ tới cơ quan có thẩm quyền để xử phạt vi phạm hành chính đã vượt quá thời hạn nêu trên, dẫn đến hành vi vi phạm không bị xử phạt do đã hết thời hạn.

Tuy nhiên, đại biểu Tao Văn Giót lưu ý, “việc chỉ nâng thời hiệu xử lý vi phạm trật tự, an toàn giao thông đường bộ từ 1 năm lên 3 năm như dự thảo Luật mà không nâng thời hiệu xử lý vi phạm về các lĩnh vực khác là chưa hợp lý. Bởi lẽ, đối tượng vi phạm lợi dụng kẽ hở và thời hiệu xử phạt vi phạm hành chính để cố tình trốn tránh trách nhiệm có thể xảy ra ở bất cứ lĩnh vực nào chứ không riêng lĩnh vực an toàn giao thông”.

Đáp ứng yêu cầu quản lý nhà nước, bảo đảm quyền lợi của tổ chức, cá nhân

Cũng liên quan đến điểm c, khoản 1, Điều 6, dự thảo Luật, ĐBQH Phạm Đình Thanh (Kon Tum) cho rằng, quy định này xuất phát từ thực tế thời gian qua có một số vụ việc, cơ quan tiến hành tố tụng thụ lý giải quyết, nhưng sau đó chuyển hồ sơ sang xử lý hành chính, trong đó có một số trường hợp khi cơ quan tiến hành tố tụng chuyển hồ sơ đến cơ quan của người có thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính thì vụ việc đã hết thời hiệu xử phạt, nên hành vi vi phạm không bị xử lý, không đáp ứng được yêu cầu của pháp luật về xử lý vi phạm hành chính.

ĐBQH Phạm Đình Thanh (Kon Tum) phát biểu. Ảnh: Hồ Long

Để khắc phục tình trạng này, đảm bảo nguyên tắc mọi hành vi vi phạm hành chính đều phải bị xử lý, nhằm phát huy tốt yêu cầu về răn đe, phòng ngừa, đại biểu đề nghị bổ sung quy định thời hiệu xử phạt vi phạm hành chính được tạm dừng trong thời gian vụ việc đang được cơ quan tiến hành tố tụng thụ lý giải quyết.

“Trường hợp vi phạm hành chính được cơ quan tiến hành tố tụng thụ lý giải quyết và sau đó chuyển cho cơ quan của người có thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính thì thời hiệu xử phạt vi phạm hành chính được tính từ thời điểm cơ quan tiến hành tố tụng chuyển hồ sơ đến cơ quan của người có thẩm quyền xử phạt hành chính” đại biểu đề xuất.

ĐBQH Đỗ Ngọc Thịnh (Khánh Hòa) lo ngại về việc tăng thời hiệu xử phạt vi phạm hành chính đối với lĩnh vực giao thông đường bộ lên 3 năm, thay vì 1 năm.

ĐBQH Đỗ Ngọc Thịnh (Khánh Hòa) phát biểu. Ảnh: Hồ Long

Theo đại biểu, khoản 1, Điều 3 Luật xử lý vi phạm hành chính năm 2012 có nêu nguyên tắc xử lý vi phạm hành chính là mọi vi phạm hành chính phải được phát hiện, ngăn chặn kịp thời và việc xử phạt vi phạm hành chính được tiến hành nhanh chóng.

Đại biểu cho rằng, việc tăng thời hiệu xử phạt vi phạm hành chính có thể dẫn đến tình trạng chậm trễ, thiếu trách nhiệm của các chủ thể có thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính trong phát hiện, xử lý các hành vi vi phạm hành chính.

Hơn nữa, đại biểu Đỗ Ngọc Thịnh nhấn mạnh, việc xử phạt vi phạm hành chính nhanh chóng, kịp thời, đóng vai trò răn đe và giáo dục người vi phạm cũng như cộng đồng trong khi tình trạng vi phạm giao thông vẫn phổ biến, nếu tăng thời hiệu xử phạt vi phạm hành chính có thể làm giảm hiệu quả răn đe, giáo dục của loại chế tài này.

Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh giải trình, làm rõ một số vấn đề đại biểu Quốc hội quan tâm tại phiên thảo luận tại hội trường về dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xử lý vi phạm hành chính, chiều 11/6. Ảnh: Phạm Thắng

Giải trình trước Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh nêu rõ, việc quy định thời hiệu xử phạt vi phạm hành chính trong trường hợp vụ vi phạm hành chính do cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng chuyển đến là nhằm thực hiện theo kiến nghị của Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí, đồng thời bảo đảm hiệu lực quản lý nhà nước, đặc biệt là trong việc xử lý hành vi vi phạm có tính chất phức tạp, mức độ xâm hại đến trật tự quản lý nhà nước nghiêm trọng, tiếp cận đến mức hình sự.

Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh giải trình, làm rõ một số vấn đề đại biểu Quốc hội quan tâm tại phiên thảo luận tại hội trường về dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xử lý vi phạm hành chính, chiều 11/6. Ảnh: Phạm Thắng

Bộ trưởng nêu rõ, trên thực tế có nhiều vụ việc phức tạp, cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng mất rất nhiều thời gian, thậm chí phải gia hạn điều tra và tạm đình chỉ điều tra để xác minh hành vi vi phạm dẫn đến sau khi xác định hành vi không có đủ căn cứ truy cứu trách nhiệm hình sự và chuyển hồ sơ đề nghị xử phạt vi phạm hành chính cho người có thẩm quyền xử phạt thì đã quá thời hiệu xử phạt vi phạm hành chính theo pháp luật hiện hành, nên không thể xử lý hành vi vi phạm.

Quang cảnh phiên họp. Ảnh: Phạm Thắng

Bộ trưởng nhấn mạnh, để vừa đáp ứng yêu cầu quản lý nhà nước, vừa bảo đảm quyền lợi hợp pháp của tổ chức, cá nhân, dự thảo Luật đã quy định theo hướng: trường hợp xử phạt vi phạm hành chính đối với cá nhân, tổ chức do cơ quan tiến hành tố tụng chuyển đến thì thời hiệu xử phạt được kéo dài thêm; trừ vi phạm hành chính về thuế và kiểm toán độc lập thì thời hiệu được xác định theo quy định của các luật có liên quan.

Anh Thảo