Khắc phục thẻ vàng IUU: Các địa phương tăng cường quản lý hoạt động tàu cá

Để khắc phục “thẻ vàng” IUU, các địa phương tăng cường quản lý, kiểm soát chặt hoạt động tàu cá tại các tỉnh Kiên Giang, Bình Thuận,

Tại Kiên Giang

Tỉnh đã khẩn trương thực hiện các biện pháp quản lý, kiểm soát chặt chẽ tàu cá, chuẩn bị làm việc với Đoàn Thanh tra của Ủy ban Châu Âu về khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU) lần thứ 5.

Theo đó, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Kiên Giang chỉ đạo các đồn, trạm kiểm soát biên phòng kiểm tra, kiểm soát 100% tàu cá xuất bến, nhập bến tại các Trạm kiểm soát Biên phòng; kiên quyết không cho phép xuất bến đối với tàu cá không đầy đủ các giấy tờ liên quan đến người, phương tiện theo quy định, vi phạm quy định về thiết bị giám sát hành trình như: chưa lắp đặt thiết bị hoặc thiết bị chưa được kẹp chì, vẽ số đăng ký và đánh dấu tàu cá không đúng quy định…

Ban Chỉ đạo về IUU Kiên Giang cho biết tỉnh còn hơn 820 tàu cá có chiều dài lớn nhất từ 12 m trở lên hết hạn đăng kiểm, hết hạn hoặc chưa có giấy phép khai thác thủy sản, chưa lắp đặt thiết bị giám sát hành trình, tập trung ở các huyện An Biên, An Minh, Châu Thành, Hòn Đất, Kiên Hải, Kiên Lương và ba thành phố là Rạch Giá, Hà Tiên, Phú Quốc; đồng thời, còn gần 90 tàu cá chưa đăng ký do không đủ điều kiện đăng kiểm, địa chỉ tạm trú…

Tiếp đến, các huyện, thành phố ven biển, đảo tập trung tuyên truyền, vận động, nhắc nhở và yêu cầu các chủ tàu cá không đủ điều kiện hoạt động hoàn thiện hồ sơ đăng ký, đăng kiểm, cấp phép khai thác thủy sản, lắp đặt thiết bị giám sát hành trình theo quy định trước khi đưa tàu đi khai thác trên ngư trường.

Cán bộ, chiến sỹ Đồn Biên phòng cửa khẩu cảng Hòn Chông (Bộ đội Biên phòng Kiên Giang) kiểm tra tàu cá hoạt động khai thác đánh bắt trên ngư trường. (Ảnh: Lê Huy Hải/TTXVN)

Các địa phương giao cá nhân cụ thể thuộc cấp ủy, chính quyền cơ sở giám sát không cho đi khai thác, kiểm soát chặt chẽ, quản lý vị trí tàu cá neo đậu...

Ban Quản lý cảng cá Kiên Giang cũng tăng cường kiểm soát chặt chẽ 100% tàu cá ra, vào cảng, không xác nhận vào sổ danh bạ thuyền viên đối với tàu cá có dấu hiệu vi phạm các quy định trong lĩnh vực thủy sản, tàu cá không đủ điều kiện hoạt động khai thác; kịp thời thông báo các trường hợp tàu cá cập cảng cá vi phạm khai thác IUU cho Văn phòng thanh tra, kiểm tra, kiểm soát nghề cá tại cảng cá và lực lượng chức năng để xử lý theo quy định.

Ngoài ra, Chi cục Thủy sản Kiên Giang thường xuyên cập nhật danh sách tàu cá không đủ điều kiện hoạt động khai thác theo quy định cung cấp cho các cơ quan, lực lượng chức năng và huyện, thành phố ven biển, đảo để quản lý, kiểm soát.

Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Kiên Giang Lê Hữu Toàn, Phó trưởng Ban Chỉ đạo về IUU tỉnh chia sẻ, cả hệ thống chính trị từ tỉnh đến cơ sở đã quyết liệt, nỗ lực thực hiện hiệu quả 4 nhóm khuyến nghị của Ủy ban Châu Âu về IUU, có nhiều chuyển biến tích cực và chỉ đạo của Trung ương chuẩn bị làm việc với Đoàn thanh tra của Ủy ban Châu Âu lần thứ 5, với quyết tâm cùng cả nước gỡ cảnh báo “Thẻ vàng” của Ủy ban Châu Âu đối với thủy sản Việt Nam.

Từ tháng 8/2024 đến thời điểm này, tỉnh không có tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài và đây là tín hiệu tích cực trong công tác chống IUU của Kiên Giang.

Từ đầu năm đến nay, tỉnh tăng cường tuần tra, xử lý hoạt động khai thác thủy sản trên biển; theo dõi, kiểm tra, giám sát tàu cá hoạt động trên biển qua hệ thống VMS, phát hiện 8 tàu vượt ranh giới, đã gọi điện nhắc nhở thuyền trưởng, chủ tàu và có 7 tàu quay về vùng biển Việt Nam, cảnh báo 1 tàu cá vượt ranh giới cho phép trên biển.

Tỉnh tiếp tục triển khai quyết liệt kế hoạch cao điểm chống IUU, chuẩn bị chu đáo các điều kiện để đón và làm việc với Đoàn Thanh tra của Ủy ban Châu Âu.

Các ngành chức năng tỉnh tập trung triển khai dứt điểm việc đăng ký, đăng kiểm và cấp giấy phép khai thác thủy sản đối với nhóm tàu cá “3 không”; mở cao điểm tuần tra, kiểm tra, kiểm soát trên biển xử lý nghiêm tàu cá vi phạm IUU, đặc biệt là xử lý tàu cá “3 không.”

Mặt khác, đẩy nhanh tiến độ cài đặt phần mềm truy xuất nguồn gốc thủy sản khai thác điện tử eCDT cho các tàu cá, xử lý dứt điểm tàu cá vi phạm thiết bị giám sát hành trình.

Tỉnh đề nghị Bộ đội Biên phòng Kiên Giang chủ trì, phối hợp với các sở, ngành và địa phương tập trung điều tra, xác minh, xử lý dứt điểm các tàu cá vi phạm khai thác hải sản bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài, đảm bảo có kết quả, số liệu cụ thể để làm việc với Đoàn thanh tra của Ủy ban Châu Âu.

Bên cạnh đó, tỉnh yêu cầu Công an tỉnh Kiên Giang kiểm soát tình trạng tàu cá mua bán, chuyển nhượng không thực hiện sang tên đổi chủ, tàu cá “3 không”; thực hiện cao điểm phối hợp điều tra, khởi tố, truy tố, xét xử các trường hợp vi phạm liên quan tàu cá, ngư dân đi khai thác bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài và các hành vi vi phạm được quy định tại Nghị quyết số 04/NQ-HĐTP ngày 12/6/2024 của Hội đồng thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao.

Ban Chỉ đạo về IUU Kiên Giang cho biết: 100% tàu cá của tỉnh đã đăng ký được cập nhật lên phần mềm cơ sở dữ liệu tàu cá quốc gia Vnfishbase; có 3.499 tàu cá hoạt động khai thác thủy sản lắp đặt thiết bị giám sát hành trình, đạt 100%; hỗ trợ cước thuê bao dịch vụ vệ tinh giám sát hành trình tàu cá 3 đợt cho 22.350 lượt tàu cá với số tiền hơn 3,8 tỷ đồng và tiếp tục rà soát hỗ trợ đợt cuối cho ngư dân.

Tại Bình Thuận

Ngày 24/2, Ủy ban nhân dân tỉnh Bình Thuận có văn bản chỉ đạo các sở, ngành có liên quan và các địa phương vùng biển tập trung chỉ đạo quyết liệt thực hiện chống khai thác IUU; đồng thời, chuẩn bị kế hoạch làm việc với Đoàn Thanh tra Ủy ban Châu Âu lần thứ 5.

Theo chỉ đạo của Ủy ban nhân dân tỉnh Bình Thuận, các đơn vị, địa phương tập trung kiểm kê, lập danh sách tàu cá không đủ điều kiện hoạt động, như: Chưa đăng ký, chưa được cấp giấy chứng nhận an toàn kỹ thuật tàu cá, chưa được cấp giấy phép khai thác và chưa lắp thiết bị giám sát hành trình tàu cá (VMS) và giao tổ chức, cá nhân cụ thể thuộc cơ quan chức năng, chính quyền cơ sở giám sát, quản lý vị trí tàu cá neo đậu.

Những tàu cá thuộc diện này không không được lưu giữ ngư cụ, trang thiết bị khai thác thủy sản trên tàu; lực lượng chức năng kiểm tra, kiểm soát chặt đảm bảo không cho xuất bến để tham gia hoạt động.

Các đơn vị cũng đang khẩn trương thực hiện đăng ký đối với các tàu cá đủ điều kiện, cấp giấy chứng nhận an toàn kỹ thuật tàu cá, cấp giấy phép khai thác, lắp đặt thiết bị VMS theo quy định và cập nhật, đối khớp đầy đủ thông tin tàu cá trên Cơ sở dữ liệu Nghề cá Quốc gia (VNfishbase) đảm bảo kịp thời, đồng bộ, chính xác và thống nhất.

Hàng tuần, các đơn vị liên quan lập và đăng tải danh sách tàu cá có nguy cơ cao vi phạm khai thác IUU lên Hệ thống giám sát tàu cá để các cơ quan thực thi pháp luật biết, kiểm tra, xử lý theo quy định của pháp luật; đảm bảo 100% tàu cá có chiều dài từ 15m trở lên hoạt động trên biển phải được duy trì kết nối với hệ thống VMS.

Ủy ban nhân dân tỉnh yêu cầu các đơn vị liên quan chỉ đạo các cảng cá nhập dữ liệu hàng ngày trên Googlesheet đối với 100% tàu cá ra, vào cảng; giám sát sản lượng để làm cơ sở để truy xuất nguồn gốc, cấp giấy xác nhận nguồn gốc nguyên liệu thủy sản khai thác và giấy chứng nhận nguồn gốc thủy sản khai thác theo quy định; đồng thời, rà soát hồ sơ truy xuất nguồn gốc thủy sản khai thác từ khâu: tàu cá khai báo ra, vào cảng bốc dỡ sản phẩm, giám sát sản lượng bốc dỡ tại cảng, giấy biên nhận bốc dỡ qua cảng, hồ sơ sản xuất tại doanh nghiệp chế biến, xuất khẩu sản phẩm sang thị trường Ủy ban Châu Âu đảm bảo thống nhất.

Theo báo cáo của Ủy ban nhân dân tỉnh, để ngăn chặn triệt để tàu cá, ngư dân vi phạm vùng biển nước ngoài, tỉnh đã lập danh sách đưa vào theo dõi, quản lý 173 tàu cá nguy cơ cao và phân công hơn 100 cán bộ, chiến sỹ, đảng viên trên địa bàn phụ trách theo dõi, giám sát, kịp thời ngăn chặn không để tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài.

Từ tháng 2/2023 đến hết năm 2024, chưa phát hiện tàu cá của tỉnh Bình Thuận vi phạm vùng biển nước ngoài.

Tính đến đầu năm 2025, toàn tỉnh có 8.337 tàu cá được đăng ký, cập nhật trên cơ sở dữ liệu quốc gia VNFishbase (trong đó có 2.016 tàu từ 15m trở lên).

Tỉnh cũng đã cơ bản hoàn thành việc rà soát, đăng ký tàu cá “3 không.” Toàn tỉnh có 2.016 tàu cá chiều dài từ 15 mét trở lên đã đăng ký thuộc diện lắp đặt VMS. Đến nay, có 2.010 tàu cá đã được lắp đặt VMS, đạt 100% tàu cá hoạt động.

Tỉnh đã thành lập 5 Văn phòng đại diện kiểm soát nghề cá tại các cảng cá: Phan Thiết, Phú Hải, La Gi, Phan Rí Cửa và Phú Quý gồm 3 lực lượng (Biên phòng, Kiểm ngư, cảng cá) để thực hiện kiểm tra, kiểm soát tàu cá ra vào cảng.Tỉnh Bình Thuận đang huy động sự tham gia vào cuộc cả hệ thống chính trị triển khai thực hiện toàn diện, đồng bộ, quyết liệt các nhiệm vụ, giải pháp chống khai thác IUU; khắc phục các hạn chế, tồn tại trong quản lý, kiểm soát hoạt động nghề cá trên địa bàn tỉnh, góp phần cùng cả nước tháo gỡ “Thẻ vàng” của Ủy ban Châu Âu, hướng đến phát triển nghề cá bền vững, có trách nhiệm và hội nhập quốc tế./.

(TTXVN/Vietnam+)