Khả năng chi trả của người tiêu dùng định hình giai đoạn tiếp theo thị trường xe điện thế giới

Ngành công nghiệp ô tô đang trong giai đoạn chuyển đổi lớn nhất kể từ khi ô tô bắt đầu thay thế xe ngựa kéo thô sơ. Xe điện (EV) tiếp tục chiếm lĩnh thị phần, ô tô ngày càng được kết nối nhiều hơn và xe tự hành ngày càng xuất hiện nhiều hơn trên nhiều đường phố trên toàn thế giới. Nhưng quá trình chuyển đổi sang công nghệ mới không phải là không có thách thức và bước ngoặt, đặc biệt là trong lĩnh vực xe điện.

Sau nhiều năm tăng trưởng nhanh chóng, doanh số bán xe điện đã chậm lại ở nhiều khu vực. Trong khi đó, các đối thủ cạnh tranh mới, đặc biệt là các đối thủ đến từ Trung Quốc, đang tham gia thị trường xe điện và thu hút sự chú ý bằng cách cung cấp những chiếc xe tiên tiến và công nghệ tinh vi, thường có giá cả phải chăng hơn so với các sản phẩm của các công ty hiện tại.

Cùng với các quy định, xây dựng cơ sở hạ tầng, sự phát triển của công nghệ và nguồn cung cấp mẫu xe, người tiêu dùng là một phần cốt lõi của câu đố EV và hành vi của họ giúp giải thích đường cong áp dụng toàn cầu.

Do đó, các OEM và các bên liên quan khác trong ngành cần có sự theo dõi sát sao "nhịp đập" hiện tại của người tiêu dùng đối với EV để hiểu được các mô hình nhu cầu, bao gồm các xu hướng cụ thể theo từng khu vực.

Trong thị trường ô tô, sự kết hợp giữa chi phí pin giảm, các ưu đãi của chính phủ và sự cạnh tranh gia tăng giữa các nhà sản xuất đang mở đường cho nhiều lựa chọn xe điện (EV) giá rẻ hơn.

Trong đó, yếu tố chính thúc đẩy sự chuyển dịch sang xe điện giá rẻ là giá pin giảm. Pin lithium-ion, loại pin cung cấp năng lượng cho hầu hết các loại xe điện, đã chứng kiến giá của chúng giảm mạnh trong thập kỷ qua.

Theo Cơ quan Năng lượng Quốc tế, chi phí của bộ pin lithium-ion đã giảm gần 90% từ năm 2010 đến năm 2023, nhờ vào những tiến bộ trong công nghệ và quy trình sản xuất.

Khi sản xuất tăng tốc và các vật liệu mới, chẳng hạn như lithium sắt phosphate được khám phá, chi phí cho mỗi kilowatt-giờ tiếp tục giảm, tác động trực tiếp đến giá chung của EV. Việc giảm chi phí pin này không chỉ giúp EV trở nên hợp túi tiền hơn đối với người tiêu dùng mà còn cho phép các nhà sản xuất đầu tư vào các mẫu xe có hiệu suất tốt hơn và phạm vi hoạt động xa hơn, qua đó tăng thêm sức hấp dẫn của chúng.

Một yếu tố quan trọng góp phần vào khả năng chi trả của EV là sự xuất hiện của các nhà sản xuất Trung Quốc trên thị trường toàn cầu. Thị trường EV của Trung Quốc đã vượt ra khỏi sự thống trị trong nước và hiện đang tác động đến kỳ vọng về giá cả toàn cầu. Các công ty như BYD, NIO và Xpeng đã nhanh chóng trở nên nổi tiếng bằng cách cung cấp nhiều mẫu EV với mức giá cạnh tranh.

Ví dụ, Seagull của BYD dự kiến sẽ thâm nhập thị trường EV của Anh vào năm 2025 với mức giá chỉ 14.000 bảng Anh (tương đương 18.700 USD) cho một mẫu cơ bản. Khi xe điện Trung Quốc thâm nhập thị trường quốc tế, nhắm vào các thị trường ở Châu Âu, Châu Mỹ Latinh và Đông Nam Á, họ sẽ gây áp lực buộc các đối thủ cạnh tranh toàn cầu phải phản ứng với các chiến lược định giá của họ. Bối cảnh cạnh tranh này khuyến khích các nhà sản xuất ô tô lâu đời đổi mới và giảm giá để duy trì thị phần.

Trong khi các nhà sản xuất ô tô lâu đời đang cạnh tranh để bảo vệ thị phần của mình, các công ty mới hơn như Slate Auto do Jeff Bezos hậu thuẫn đang thách thức hiện trạng. Thay vì cạnh tranh với các nhà sản xuất ô tô lâu đời về công nghệ tiên tiến hoặc hạng sang, Slate Auto đang lựa chọn sự đơn giản.

Công ty này đã công bố rằng chiếc xe đầu tiên của họ sẽ là một chiếc xe bán tải được tinh giản đến mức tối thiểu, bỏ qua dàn âm thanh, sơn, màn hình cảm ứng và nhiều tùy chọn khác. Công ty đang có kế hoạch cung cấp xe điện giá cả phải chăng với mức giá 25.000 USD, làm giảm giá thị trường. Việc ra mắt Slate diễn ra vào thời điểm cạnh tranh toàn cầu đang gia tăng và kỳ vọng của người tiêu dùng đang thay đổi. Với sự gia tăng của các mẫu xe điện mới trên thị trường, sẽ có áp lực giảm giá ngày càng tăng khi các nhà sản xuất ô tô cạnh tranh để mang lại giá trị cho người tiêu dùng, không chỉ là các tính năng.

Các chuyên gia cho rằng tương lai của thị trường xe điện đang được thúc đẩy bởi giá trị chứ không phải uy tín. Khi chi phí pin tiếp tục giảm, các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc thay đổi chiến lược định giá toàn cầu và các công ty mới tham gia thị trường, khả năng chi trả sẽ trở thành điểm nhấn bán hàng thay vì rào cản.

Việc chuyển sang xe điện giá cả phải chăng là rất quan trọng để thúc đẩy giao thông bền vững, cung cấp một giải pháp thay thế cho các phương tiện truyền thống. Khi thị trường xe điện giá cả phải chăng tiếp tục phát triển, nó sẽ trở thành yếu tố then chốt đối với tương lai của xe điện.

Nam Nguyễn