Kế hoạch cải thiện dân số nông thôn của Nhật Bản gặp thách thức lớn

Theo dữ liệu chính thức, vào năm ngoái, Nhật Bản đã chứng kiến số lượng cuộc hôn nhân đạt mức thấp nhất trong 90 năm qua, khi chưa đến 500.000 cặp đôi kết hôn.

Vào tháng 6, Bộ Y tế Nhật Bản cảnh báo về tình trạng suy giảm tỷ lệ sinh nghiêm trọng khi tỷ lệ này giảm xuống mức kỷ lục trong tám năm liên tiếp.

Học giả Kenichi Ohmae cho biết giới trẻ Nhật Bản ngày càng không muốn kết hôn do lo ngại rủi ro, chi phí tài chính hay thậm chí là suy giảm nhu cầu tình dục.

Nhật Bản đối diện suy giảm dân cư nông thôn nghiêm trọng. Ảnh: SCMP

Trong khi đó, Nhật Bản đang đối mặt tình trạng mất cân bằng trong phát triển vùng miền, ảnh hưởng đến tiến trình phát triển chung của xã hội.

Theo Báo cáo di cư dân số năm 2023 của Nhật Bản, khoảng 68.000 người đến Tokyo, trong đó hơn một nửa là phụ nữ. Ngày càng nhiều phụ nữ trẻ chuyển đến Tokyo để tìm kiếm cơ hội học tập tại những trường đại học tốt hơn cũng như sự thăng tiến trong cơ hội việc làm.

Tuy nhiên, điều này đã dẫn đến tình trạng thiếu hụt lao động và một lượng lớn nhà ở các vùng nông thôn buộc phải bỏ trống. Nhiều trường học và bệnh viện đã phải đóng cửa do suy giảm nhu cầu.

Trong khi Tokyo đối mặt với tình trạng quá tải dân số, các cộng đồng nông thôn lại chứng kiến tình trạng thiếu hụt dân cư nghiêm trọng khi mà số lượng trẻ em sinh ra ngày càng giảm. Nhiều người trẻ đang chuyển đến Tokyo để tìm kiếm cơ hội tốt hơn.

Nhằm giải quyết tình trạng trên, chính phủ đặt mục tiêu đảm bảo sự cân bằng về dân số và phát triển kinh tế giữa các vùng, với sáng kiến cung cấp 600.000 yên (4.200 USD) cho những phụ nữ rời Tokyo để kết hôn với đàn ông ở vùng nông thôn.

Phụ nữ độc thân sống hoặc làm việc tại 23 khu vực tại Tokyo sẽ đủ điều kiện nhận trợ cấp.

Trong quá khứ, chính phủ Nhật Bản cũng đã thực hiện một số kế hoạch nhằm thúc đẩy phát triển vùng nông thôn. Năm 2019, Nhật Bản cũng đã cung cấp một khoản tiền cho cư dân Tokyo chuyển đến các vùng nông thôn để khởi nghiệp.

Chính phủ cũng sẽ chi trả chi phí đi lại cho những phụ nữ tham dự sự kiện mai mối ở vùng nông thôn.

Tuy nhiên, sáng kiến mới nhất này ngay lập tức vấp phải những chỉ trích trên khắp Nhật Bản.

Một người dân cho biết: "Sáng kiến này không phù hợp. Những cô gái này đã rời bỏ những vùng nông thôn lạc hậu và đến Tokyo để có một cuộc sống tốt đẹp hơn. Bây giờ chính phủ muốn họ quay trở lại."

Một người khác đồng tình với quan điểm này, cho biết: “Tương lai của một người phụ nữ không thể đo đếm bằng tiền bạc”.

Đối mặt với làn sóng phản đối ngày càng mạnh mẽ, vào ngày 30/8, chính phủ Nhật Bản tuyên bố hủy bỏ kế hoạch.

Ở Trung Quốc, các chiến lược khuyến khích kết hôn và sinh con cũng rất phổ biến.

Vào tháng 3, một công ty ở Quảng Đông, miền NamTrung Quốc đã tặng cho nhân viên 10.000 nhân dân tệ (1.400 USD) để kết hôn và thêm 10.000 nhân dân tệ (1.400 USD) khi mỗi đứa trẻ được sinh ra.

Vào tháng 8 năm ngoái, một quận ở miền Đông Trung Quốc đã tặng cho các cặp đôi 1.000 nhân dân tệ (140,96 USD) nếu cô dâu từ 25 tuổi trở xuống. Kế hoạch này nhằm thúc đẩy hôn nhân và sinh con phù hợp với độ tuổi.

Những chính sách này được nhiều người đón nhận vì phù hợp với các giá trị truyền thống của Trung Quốc, nhấn mạnh đến sự kế thừa gia đình và trách nhiệm hiếu thảo.

Tùng Lâm