Israel và Hamas trao trả con tin, người dân Gaza bắt đầu trở về nhà

Lệnh ngừng bắn có hiệu lực chiều qua làm dấy lên hy vọng chấm dứt cuộc xung đột tàn khốc và thả tự do cho gần 100 con tin còn bị bắt giữ tại Dải Gaza.

Emily Damari - 28 tuổi, Romi Gonen - 24 tuổi và Doron Steinbrecher - 31 tuổi là những con tin đầu tiên được Hamas thả trong lần trao trả tù nhân này. Tại Tel Aviv, hàng nghìn người Israel tập trung để xem tin tức trên màn hình lớn đã vỗ tay không ngớt. Kể từ cuộc xung đột giữa Israel và Hamas nổ ra cách đây 15 tháng, tuần nào họ cũng biểu tình tại quảng trường trung tâm ở Tel Aviv để yêu cầu các bên ngừng bắn. Hơn 7 giờ sau, những tù nhân Palestine đầu tiên cũng được thả.

Một tù nhân Palestine được trả tự do được chào đón sau khi được thả khỏi nhà tù của Israel trong khuôn khổ trao đổi con tin - tù nhân và thỏa thuận ngừng bắn ở Gaza giữa Hamas và Israel ở Ramallah, Bờ Tây do Israel chiếm đóng, ngày 20/1/2025. Ảnh: Reuters

Đợt thả con tin và tù nhân tiếp theo dự kiến diễn ra vào cuối tuần này. Tổng cộng 33 con tin bị Hamas bắt giữ và gần 2.000 tù nhân Palestine sẽ được thả trong giai đoạn đầu tiên kéo dài 42 ngày của lệnh ngừng bắn. Các cuộc đàm phán cho giai đoạn thứ 2 nhiều thử thách hơn sẽ bắt đầu trong 2 tuần tới.

Đây là lệnh ngừng bắn thứ hai đạt được trong cuộc xung đột kéo dài giữa Israel và lực lượng Hamas tại Dải Gaza và được kỳ vọng có khả năng chấm dứt giao tranh vĩnh viễn. Tuy nhiên, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu mới đây tuyên bố, ông có sự ủng hộ của Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump để tiếp tục chiến đấu nếu cần thiết. Trong khi đó, Bộ trưởng An ninh Quốc gia Itamar Ben Gvir và đảng cực hữu Otzma Yehudit của ông đã rút khỏi liên minh cầm quyền để phản đối lệnh ngừng bắn.

Trên khắp Dải Gaza, niềm vui xen lẫn những nỗi buồn. Cuộc xung đột kéo dài suốt hơn 1 năm qua đã cướp đi sinh mạng của hàng chục nghìn người, phá hủy nhiều khu vực rộng lớn và khiến hầu hết dân số phải di dời.

“Cảm ơn Chúa vì chiến tranh đã kết thúc. Chúng ta đã mất mát và đau khổ quá nhiều nhưng cảm ơn Chúa hôm nay là niềm vui không thể diễn tả được”.

“Sau một năm bốn tháng, chiến tranh đã kết thúc. Khi bắt đầu chiến tranh, chúng tôi đã cầu nguyện cho chặng đường kết thúc và không phải chết hay mất đi một ai đó. Nhiều người đã mất đi người thân của mình”.

CNN hôm qua phát đi những cảnh quay đầu tiên bằng máy không người lái về Dải Gaza cho thấy quy mô tàn phá khủng khiếp của cuộc xung đột. Khắp nơi là cảnh hoang tàn, đường xá ngổn ngang, với hàng trăm ngôi nhà ở 3 khu vực phía Bắc Gaza Beit Hanoun, Jabalya và Beit Lahia bị san phẳng. Đoạn phim cũng cho thấy hình ảnh người Palestine len lỏi qua những đống đổ nát trên đường phố để trở về nhà. Liên Hợp Quốc ước tính các cuộc không kích và hoạt động quân sự của Israel ở Gaza đã làm hư hại hoặc phá hủy khoảng 60% các tòa nhà, bao gồm nhà ở, trường học và bệnh viện và khiến khoảng 90% dân số phải di dời, trong đó nhiều người buộc phải di dời nhiều lần "10 lần hoặc thậm chí là hơn".

Bà Gloria Lazic thuộc Văn phòng Điều phối các vấn đề nhân đạo của Liên hợp quốc cho biết: “Chúng ta còn nhiều thách thức lớn ở phía trước từ dọn dẹp đường xá, dựng lại nhà cửa đến khôi phục những nguồn cung cấp thiết yếu. Chúng tôi hy vọng rằng tất cả những điều này sẽ có thể thực hiện được trong những tuần tới, cũng như sự trở về của hàng trăm nghìn người. Chúng tôi cũng hy vọng rằng lệnh ngừng bắn cũng là bước đầu tiên hướng tới một nền hòa bình lâu dài”.

Liên Hợp Quốc cũng cho biết hơn 630 xe tải chở hàng cứu trợ hôm qua đã vào Gaza, trong đó một nửa là đến khu vực miền Bắc bị tàn phá nặng nề. Thỏa thuận ngừng bắn cho phép tăng đáng kể lượng hàng cứu trợ nhân đạo vào Gaza. Tuy nhiên, Liên Hợp Quốc cảnh báo việc tăng cường phân bổ viện trợ sẽ "chỉ là khởi đầu" trong việc giải quyết cuộc khủng hoảng nhân đạo thảm khốc ở vùng đất này. Trong trường hợp các bên tôn trọng đến cuối lệnh ngừng bắn, việc tái thiết Gaza cũng dự kiến sẽ mất ít nhất vài năm.

Thu Hoài/VOV1 Tổng hợp