Israel thuyết phục Mỹ ủng hộ duy trì căn cứ quân sự Nga tại Syria

Máy bay quân sự Nga tại căn cứ không quân Khmeimim, Syria. Ảnh: AFP/TTXVN

Reuters dẫn các nguồn tin giấu tên cho biết, cuối tháng 2 vừa qua các quan chức Israel đã vận động các nhà hoạch định chính sách hàng đầu của Mỹ, lập luận rằng một Syria suy yếu và phi tập trung, được hỗ trợ bởi sự hiện diện quân sự liên tục của Nga, sẽ giúp ngăn chặn các phe phái do Thổ Nhĩ Kỳ hậu thuẫn củng cố quyền lực. Theo Reuters, giới chức Israel ngày càng lo ngại về việc Ankara ủng hộ chính quyền mới của Syria, những người lên nắm quyền sau khi ông Bashar al-Assad bị lật đổ vào cuối năm 2024.

Israel đã nêu rõ lập trường của mình trong các cuộc họp với các quan chức Mỹ tại Washington và ở Israel, cũng như thông qua một "sách trắng" bí mật được lưu hành giữa các nhà hoạch định chính sách cấp cao. Các quan chức Israel được cho là đã cảnh báo rằng việc Thổ Nhĩ Kỳ ủng hộ chính phủ do Hồi giáo lãnh đạo của Syria có thể tạo ra mối đe dọa an ninh mới gần biên giới Israel, bao gồm cả khả năng Syria trở thành căn cứ cho Hamas và các nhóm chiến binh khác.

Thổ Nhĩ Kỳ, quốc gia đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ giới lãnh đạo mới của Syria, đã nhiều lần tuyên bố rằng họ tìm kiếm một Syria ổn định và không gây ra mối đe dọa. Tuy nhiên, Israel coi sự can dự của Ankara là một rủi ro đáng kể và đã bày tỏ lo ngại về ảnh hưởng ngày càng tăng của Thổ Nhĩ Kỳ trong khu vực, đặc biệt là sự liên kết của nước này với các nhóm mà Israel coi là thù địch.

Reuters lưu ý rằng các quan chức Israel đã bác bỏ các đề xuất cho rằng Thổ Nhĩ Kỳ, với tư cách là thành viên Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO), sẽ là đối tác an ninh đáng tin cậy hơn Nga ở Syria. Thay vào đó, Israel đã ủng hộ Nga duy trì các căn cứ quân sự của mình ở Tartus và Latakia, lập luận rằng sự hiện diện của Nga tốt hơn so với việc Thổ Nhĩ Kỳ mở rộng không kiểm soát.

Chính quyền Tổng thống Biden được cho là đã xem xét việc dỡ bỏ các lệnh trừng phạt đối với giới lãnh đạo mới của Syria để đổi lấy việc Nga rút các căn cứ, nhưng các cuộc đàm phán đã không kết thúc trước khi Tổng thống Donald Trump nhậm chức vào tháng 1. Mức độ mà chính quyền Tổng thống Trump đang xem xét các đề xuất của Israel vẫn chưa rõ ràng, nhưng Nhà Trắng đã thể hiện sự ủng hộ mạnh mẽ đối với các lập trường của Israel về an ninh khu vực.

Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đã công khai phản đối sự hiện diện của nhóm Hayat Tahrir al-Sham (HTS), nhóm đã dẫn đầu cuộc chiến chống lại ông Assad. Thủ tướng Netanyahu cũng cảnh báo về bất kỳ sự gia tăng quân sự nào ở miền Nam Syria, yêu cầu khu vực này phải duy trì phi quân sự hóa. Trong những tuần gần đây, Israel đã tăng cường các cuộc không kích vào các địa điểm quân sự của Syria, với lý do lo ngại về an ninh.

Thổ Nhĩ Kỳ đã bác bỏ những cáo buộc của Israel, gọi đó là nỗ lực biện minh cho các hành động quân sự tiếp theo của Israel trong khu vực. Một nguồn tin từ đảng cầm quyền của Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdoğan nói với Reuters rằng Ankara gần đây đã tiếp đón Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov như một phần của nỗ lực điều hướng sự không chắc chắn về chính sách của Mỹ ở Syria và đối trọng với bất kỳ động thái ngoại giao nào của Israel.

Ngày 6/2, trong cuộc trả lời phỏng vấn tờ The Washington Post, Bộ trưởng Quốc phòng lâm thời Syria Murhaf Abu Qasra cho biết sự hiện diện quân sự liên tục của Moskva có thể thương lượng được nếu điều đó được xem là có lợi cho Damascus.

Theo đó, chính quyền lâm thời Syria hiện nay sẵn sàng cho phép Nga duy trì các căn cứ không quân và hải quân của mình trên bờ biển Địa Trung Hải của nước này, với điều kiện là bất kỳ thỏa thuận nào cũng phục vụ lợi ích của Damascus.

Bộ trưởng quốc phòng Syria cũng cho biết thêm rằng trước đây mối quan hệ giữa lực lượng cầm quyền hiện nay tại Syria và Nga là đối đầu, tuy nhiên, chính phủ mới ở Damascus đang áp dụng một cách tiếp cận thực dụng, phù hợp với tình hình hiện nay.

Việt Dũng/Báo Tin tức (Theo Reuters/turkishminute)