Israel tấn công miền Trung và Nam Iran, Mỹ cảnh báo Tehran 'không nên trả đũa'

Tòa nhà bị phá hủy sau cuộc tấn công của Israel tại Tehran (Iran). (Ảnh: THX/TTXVN)

Ngày 22/6, hãng thông tấn bán chính thức Fars của Iran đưa tin các vụ nổ đã xảy ra gần thành phố Bushehr, ở miền Nam nước này, nơi có một nhà máy điện hạt nhân và tại tỉnh Yazd ở miền Trung.

Fars trích dẫn tuyên bố của Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) cho biết các vụ nổ ở Yazd là "hành động xâm lược" của Israel nhằm vào hai khu vực quân sự trong tỉnh.

Theo ông Saeid Rastgari, một quan chức tỉnh Yazd, tình hình nằm trong tầm kiểm soát của lực lượng an ninh và thực thi pháp luật của tỉnh. Không có cơ sở hạ tầng nước hoặc điện nào bị hư hại trong các vụ tấn công.

Trong khi đó, giới chức Bushehr cho biết Israel đã không kích hai địa điểm quân sự của thành phố. Hệ thống phòng không đã ngay lập tức được kích hoạt và phá hủy các mục tiêu.

Trong một tuyên bố cùng ngày, Israel tuyên bố 30 máy bay của lực lượng phòng không nước này đã tấn công hàng chục mục tiêu quân sự ở Isfahan, Bushehr, Ahvaz và lần đầu tiên tại Yazd của Iran.

Mỹ cảnh báo Iran không nên trả đũa

Cùng ngày, Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio ngày 22/6 cảnh báo Tehran không nên trả đũa các cuộc không kích của Washington nhằm vào các cơ sở hạt nhân của Iran, cho rằng hành động như vậy sẽ là "sai lầm tồi tệ nhất.”

Trong khi đó, Phó Tổng thống Mỹ JD Vance khẳng định Tổng thống Donald Trump có thẩm quyền theo Hiến pháp để tấn công Iran, đồng thời tuyên bố đây không phải là khởi đầu cho một cuộc xung đột "kéo dài" khác ở Trung Đông.

IAEA không loại trừ nguy cơ thiệt hại tại cơ sở hạt nhân Fordow

Ngày 22/6, Tổng Giám đốc Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) Rafael Mariano Grossi cho biết “không thể loại trừ khả năng đã xảy ra thiệt hại nghiêm trọng tại cơ sở hạt nhân Fordow,” đồng thời nhấn mạnh rằng hiện IAEA chưa thể đánh giá mức độ thiệt hại của địa điểm này sau khi Mỹ không kích các cơ sở hạt nhân của Iran.

Người đứng đầu IAEA cũng kêu gọi các bên nhanh chóng quay lại bàn đàm phán, đồng thời nhấn mạnh các thanh sát viên quốc tế cần được phép trở lại các cơ sở hạt nhân của Iran trong thời gian sớm nhất để tiến hành hoạt động thanh sát cần thiết.

Hình ảnh vệ tinh Maxar cho thấy cơ sở hạt nhân Fordow tại Iran sau cuộc không kích của Mỹ ngày 22/6/2025. (Ảnh: Insider/TTXVN)

Trước đó cùng ngày, Tổng Giám đốc IAEA Rafael Mariano Grossi cho biết Hội đồng Thống đốc của cơ quan này dự kiến họp phiên bất thường vào ngày 23/6 để thảo luận tình hình Iran, trong bối cảnh an toàn và an ninh hạt nhân tại nước này ngày càng đáng lo ngại.

Ông cho biết IAEA đã được phía Iran thông báo rằng chưa ghi nhận sự gia tăng mức độ phóng xạ bên ngoài, sau các cuộc tấn công gần đây vào ba cơ sở hạt nhân, trong đó có Fordow.

Trong phát biểu tại Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc mới đây, ông Grossi cũng nhấn mạnh lại lập trường rằng các cơ sở hạt nhân không bao giờ được phép trở thành mục tiêu tấn công, đồng thời kêu gọi bảo đảm điều kiện để IAEA tiếp tục công tác thanh sát quan trọng tại Iran.

Theo thông tin được IAEA xác minh trước thời điểm ngày 13/6 - khi Israel không kích Iran, ba địa điểm mà Mỹ nhắm tới, gồm Fordow, Esfahan và Natanz, đều chứa vật liệu hạt nhân dưới dạng urani làm giàu ở các cấp độ khác nhau, có thể gây ô nhiễm phóng xạ và hóa học trong các cơ sở bị tấn công.

Trong ba địa điểm này, Fordow là cơ sở làm giàu urani nằm sâu dưới lòng đất của Iran và được xem là một phần thiết yếu trong chương trình hạt nhân của nước Cộng hòa Hồi giáo.

Trước những lo ngại liên quan, Iran tiếp tục khẳng định lập trường đối với chương trình hạt nhân. Người phát ngôn Tổ chức Năng lượng Nguyên tử Iran, ông Behrouz Kamalvandi, mới đây tuyên bố sự phát triển của ngành công nghiệp hạt nhân Iran sẽ không bị ngăn chặn.

Ông nhấn mạnh đây không phải là lần đầu tiên các cơ sở của Iran bị tấn công, đồng thời khẳng định với năng lực hiện có, ngành công nghiệp hạt nhân chắc chắn phải tiếp tục phát triển.

Ấn Độ kêu gọi Iran hạ nhiệt và đối thoại

Ngày 22/6, trong cuộc điện đàm với Tổng thống Iran Masoud Pezeshkian, Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi đã bày tỏ quan ngại sâu sắc về xung đột leo thang giữa Iran và Israel, đặc biệt là khi New Delhi lo ngại về việc căng thẳng gia tăng đe dọa ổn định của khu vực.

Cuộc điện đàm kéo dài 45 phút, do Tổng thống Pezeshkian khởi xướng sau các cuộc tấn công của Mỹ vào ba địa điểm hạt nhân quan trọng của Iran (Natanz, Isfahan và cơ sở Fordow kiên cố mà Tehran tuyên bố chỉ dành cho mục đích dân sự) bao gồm một bản tóm tắt chi tiết về tình hình đang diễn biến.

Tổng thống Pezeshkian mô tả Ấn Độ là một người bạn và đối tác trong việc thúc đẩy hòa bình, an ninh và ổn định trong khu vực.

Ông bày tỏ sự cảm kích đối với lập trường nhất quán của Ấn Độ trong việc ủng hộ đối thoại và ngoại giao. Ông đánh giá: "Tiếng nói và vai trò của Ấn Độ rất quan trọng trong việc khôi phục hòa bình khu vực."

Về phần mình, Thủ tướng Modi đã tái khẳng định lập trường của Ấn Độ. Ông nêu rõ: “Chúng tôi đã thảo luận chi tiết về tình hình hiện tại. Tôi bày tỏ quan ngại sâu sắc về những leo thang gần đây. Ấn Độ nhắc lại lời kêu gọi hạ nhiệt ngay lập tức, đối thoại và ngoại giao như là con đường phía trước và khôi phục sớm hòa bình, an ninh và ổn định trong khu vực.”

Trong khi đó, hậu quả địa chính trị rộng lớn hơn của cuộc xung đột đã rõ ràng, với việc Bộ trưởng Ngoại giao Ai Cập Badr Abdelatty hai lần hoãn kế hoạch thăm New Delhi từ ngày 23-24/6.

Điều này phản ánh cách mà động lực thay đổi nhanh chóng ở Trung Đông đang tác động đến các hoạt động ngoại giao trên khắp khu vực./.

(TTXVN/Vietnam+)