Israel muốn gia hạn thỏa thuận ngừng bắn tại Dải Gaza
Trong một tuyên bố sáng ngày 2/3, chính phủ Israel bày tỏ sự ủng hộ với đề xuất gia hạn giai đoạn một của lệnh ngừng bắn tại Gaza cho đến hết tháng Ramadan, tuy nhiên lực lượng Hamas kiên trì với quan điểm tiến hành đàm phán giai đoạn hai.

Khung cảnh Rafah, Dải Gaza ngày 1/2/2025. Ảnh: AP
Theo hãng tin AP, tuyên bố được Văn phòng Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đưa ra ngày 2/3 nhấn mạnh vào việc Israel ủng hộ gia hạn lệnh ngừng bắn cho tới ngày 20/4. Một nửa số con tin, còn sống hoặc đã thiệt mạng sẽ được thả theo giai đoạn ngừng bắn này, trong khi những con tin còn lại sẽ được thả hết nếu thỏa thuận ngừng bắn vĩnh viễn được hai bên thông qua.
Tuyên bố cho biết đề xuất này được đưa ra sau khi đặc phái viên Mỹ tại Trung Đông Steve Witkoff “có ấn tượng rằng các bên không có khả năng thu hẹp lập trường ở giai đoạn này để chấm dứt chiến tranh và lệnh ngừng bắn vĩnh viễn cần thêm thời gian để đàm phán”.
Theo các điều khoản của thỏa thuận ngừng bắn, giao tranh không được tiếp tục trong khi các cuộc đàm phán đang diễn ra ở giai đoạn hai. Tuy nhiên, tuyên bố mới của Israel khẳng định nước này có thể tiếp tục giao tranh "nếu tin rằng các cuộc đàm phán không hiệu quả".
Lực lượng Hamas chưa đưa ra bình luận chính thức về tuyên bố này của Israel. Trước đó ngày 28/2, các quan chức từ Israel và các nhà trung gian Qatar, Ai Cập và Mỹ đã tham gia vào các cuộc đàm phán về việc bắt đầu giai đoạn thứ hai của lệnh ngừng bắn tại Cairo. Ông Basem Naim, một thành viên của Hamas, vào thời điểm đó cho biết "không có tiến triển nào" được ghi nhận mà không công bố thêm bất kỳ chi tiết nào.
Tuy nhiên, hãng tin AP dẫn lời một quan chức Hamas giấu tên cho biết nhóm này bác bỏ đề xuất gia hạn lệnh ngừng bắn giai đoạn một thêm 42 ngày – tương đương với việc dài gấp đôi so với thời hạn ban đầu – với lý do điều này đi ngược lại thỏa thuận ngừng bắn.
AP cũng dẫn lời một quan chức Ai Cập giấu tên có tham gia vào các cuộc đàm phán về giai đoạn hai cho biết Hamas, Qatar và Ai Cập muốn tiếp tục thỏa thuận ngừng bắn hiện tại. Các bên này đã bác bỏ đề xuất của Israel về việc gia hạn lệnh ngừng bắn trong 4 tuần, với việc thả con tin vào mỗi thứ Bảy, mà không chính thức tham gia đàm phán về giai đoạn thứ hai.
Quan chức này cho biết Mỹ muốn bắt đầu đàm phán về giai đoạn thứ hai và kêu gọi thả con tin trong quá trình đàm phán, nhưng Hamas nhấn mạnh vào việc thực hiện đầy đủ các điều khoản ngừng bắn.
Xung đột nổ ra từ ngày 7/10/2023, khi lực lượng Hamas tấn công vào miền nam Israel, khiến gần 1.200 người thiệt mạng và bắt giữ khoảng 250 người khác làm con tin. Các cuộc tấn công đáp trả của Israel sau đó đã khiến hơn 48.000 người Palestine thiệt mạng và tán phá hầu hết cơ sở hạ tầng tại Dải Gaza.
Tới tháng 1/2025, Israel và Hamas nhất trí về một thỏa thuận ngừng bắn 3 giai đoạn, với giai đoạn một bắt đầu từ ngày 19/1. Trong khuôn khổ lệnh ngừng bắn giai đoạn một, Hamas đã thả 33 con tin, bao gồm 8 thi thể, để đổi lấy gần 2.000 tù nhân Palestine. Hàng trăm nghìn người đã trở về nhà của mình ở phía bắc Gaza trong khi viện trợ vào lãnh thổ này tăng lên và lực lượng Israel rút lui về các vùng đệm.
Các cuộc đàm phán về việc thực hiện giai đoạn hai của thỏa thuận dự kiến sẽ bao gồm việc thả tất cả các con tin còn lại, đàm phán lệnh ngừng bắn vĩnh viễn và rút toàn bộ lực lượng Israel khỏi Gaza.
Giai đoạn ba sẽ xoay quanh việc giải quyết việc trả lại tất cả các thi thể con tin còn lại và bắt đầu tái thiết Gaza do Ai Cập, Qatar và Liên Hợp Quốc giám sát. Nếu mọi việc diễn ra suôn sẻ, người Palestine, các quốc gia Ả Rập và Israel vẫn cần phải thống nhất về tầm nhìn cho Gaza hậu xung đột, bao gồm cả câu hỏi chưa có lời giải đáp về việc ai sẽ điều hành dải đất này.