Israel mở mặt trận mới nhắm vào Syria

Dù bận rộn với các cuộc chiến ở Gaza với Hamas và ở Lebanon với Hezbollah, Israel những ngày qua mở thêm một mặt trận mới, lần này nhắm vào Syria - đất nước vừa trải qua sự kiện bước ngoặt sau cuộc nội chiến kéo dài 13 năm.

Israel mở mặt trận mới nhắm vào Syria

Những ngày qua, Israel đã phát động một chiến dịch không kích lớn trên diện rộng nhằm vào lãnh thổ Syria. Tính đến ngày 10-12, Israel cho biết đã thực hiện hơn 350 cuộc không kích, phá hủy nhiều tài sản quân sự trên khắp Syria, bao gồm máy bay chiến đấu, máy bay không người lái, xe tăng, hệ thống phòng không, nhà máy sản xuất vũ khí và hàng loạt tên lửa.

Ngoài ra, các tàu chiến Israel cũng tấn công các cơ sở hải quân của Syria tại cảng Al-Bayda và cảng Latakia, nơi có 15 tàu hải quân Syria đang neo đậu. Các đợt tấn công phá hủy hàng chục tên lửa chống hạm có tầm bắn từ 80 đến 200 km. Lực lượng Israel ước tính đã phá hủy 70 đến 80% năng lực quân sự của chính quyền Tổng thống Syria Bashar al-Assad.

Các tàu hải quân Syria bị phá hủy trong cuộc tấn công của Israel vào TP cảng Latakia (Syria) ngày 10-12. Ảnh: AFP

Giới chức Israel cho biết các cuộc không kích nhằm phá hủy những kho vũ khí chiến lược và cơ sở hạ tầng quân sự để ngăn chúng rơi vào tay các phần tử Hồi giáo cực đoan. “Chúng tôi không có ý định can thiệp vào công việc nội bộ của Syria, nhưng rõ ràng chúng tôi sẽ làm những gì cần thiết để đảm bảo an ninh quốc gia của Israel” - Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu nói hôm 10-12.

Theo tờ The New York Times, chiến dịch không kích của Israel trong hai ngày qua có quy mô và cường độ đặc biệt mạnh, nhằm đảm bảo rằng bất kỳ chính quyền mới nào tại Syria sẽ bị tước phần lớn năng lực quân sự.

Trước đó, Israel đã tăng cường không kích Syria trong nhiều tháng, bao gồm việc nhắm vào các kho vũ khí của Iran và nhóm vũ trang Hezbollah (Lebanon). Tuy nhiên, các đợt tấn công tuần này được giới quan sát nhận định là toàn diện và có sức tàn phá hơn rất nhiều đối với năng lực quân sự của Syria.

Đợt tấn công mới nhất cũng phá hủy hạ tầng mà Iran từng sử dụng để vận chuyển vũ khí tới Hezbollah. Ông Netanyahu đã cảnh báo các nhà lãnh đạo tương lai của Syria rằng họ phải ngăn chặn Iran sử dụng lãnh thổ Syria cho các mục đích quân sự.

“Tôi đã theo dõi hàng trăm cuộc tấn công chỉ trong 48 giờ qua. Israel đang cố gắng cắt đứt những gì trước đây họ không thể làm, vì nếu làm trước đó, Israel sẽ phải đối mặt với một cuộc chiến toàn diện chống lại Syria, Hezbollah và Iran” - theo bà Miri Eisin, một cựu đại tá Israel.

Hậu quả của các cuộc không kích được cho là do Israel thực hiện tại căn cứ không quân Mezzeh, ngoại ô thủ đô Damascus (Syria) hôm 8-12. Ảnh: Ali Haj Suleiman/GETTY IMAGES

Ngày 7-12, ngay trước khi Tổng thống al-Assad rời khỏi Syria, lực lượng Israel đã lần đầu tiên tiến vào lãnh thổ Syria trong 50 năm qua. Kể từ đó, Israel đã kiểm soát một khu vực đệm phi quân sự rộng hơn 400 km2 ở Cao nguyên Golan, nơi từng được các lực lượng Liên Hợp Quốc (LHQ) giám sát từ sau cuộc chiến Trung Đông năm 1973.

Ngoại trưởng Israel - ông Gideon Saar khẳng định rằng việc Israel xâm nhập vào vùng đệm chỉ là “giới hạn và tạm thời”. Trong khi đó, Bộ trưởng Quốc phòng Israel - ông Israel Katz nói rằng nước này đang hướng tới việc thiết lập một “một khu vực phòng thủ không có vũ khí và các mối đe dọa khủng bố” ở phía nam Syria.

Tiến triển của lực lượng Israel trên mặt đất làm dấy lên đồn đoán rằng nước này có thể mở rộng việc chiếm giữ lãnh thổ Syria. Tuy nhiên, người phát ngôn Lực lượng Phòng vệ Israel - Trung tá Nadav Shoshani xác nhận rằng lực lượng nước này đã di chuyển ngoài khu vực đệm ở một số địa điểm, nhưng đó là do đặc điểm địa hình và “không phải là một cuộc tấn công”.

“Lực lượng Israel không tiến về Damascus. Chúng tôi không phải là một bên trong cuộc xung đột này và không có bất kỳ lợi ích nào khác ngoài việc bảo vệ biên giới và an ninh của người dân Israel” - ông Shoshani lưu ý.

Quốc tế kêu gọi Israel dừng lại

Trước các đòn tấn công của Israel nhằm vào Syria, nhiều quốc gia và tổ chức quốc tế đã kêu gọi Tel Aviv kiềm chế hành động.

Hậu quả của một cuộc tấn công vào Trung tâm nghiên cứu khoa học Barzah, thủ đô Damascus (Syria) hôm 10-12, nơi được cho là có liên quan đến chương trình vũ khí hóa học của chính phủ Syria. Ảnh: AFP

Ngày 10-12, ông Geir Pedersen - Đặc phái viên LHQ về Syria kêu gọi Israel ngừng các hoạt động quân sự và ném bom bên trong Syria. “Chúng tôi vẫn tiếp tục chứng kiến các hoạt động và các cuộc ném bom của Israel vào lãnh thổ Syria. Điều này cần phải dừng lại” - ông Pedersen nói.

Ông Pedersen nhấn mạnh rằng sự hiện diện của quân đội Israel tại khu vực này đã vi phạm thỏa thuận năm 1974 về việc thiết lập vùng đệm và nói rằng “không nên có lực lượng hoặc hoạt động quân sự nào trong khu vực này”.

Liên đoàn Ả Rập - một tổ chức gồm 22 quốc gia Ả Rập - cáo buộc Israel đang “lợi dụng những diễn biến trong tình hình nội bộ ở Syria”.

Các quan chức Ai Cập gọi hành động của Israel “vi phạm luật pháp quốc tế, làm suy yếu sự thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ của Syria, đồng thời lợi dụng sự bất ổn hiện tại để chiếm thêm đất của Syria”. Ai Cập kêu gọi Hội đồng Bảo an LHQ “có lập trường cứng rắn đối với các cuộc tấn công của Israel vào Syria, đảm bảo toàn vẹn chủ quyền lãnh thổ của Syria”.

Ngày 9-12, Bộ Ngoại giao Qatar cho biết Doha coi cuộc tấn công của Israel là “một diễn biến nguy hiểm và là cuộc tấn công vào chủ quyền và sự thống nhất của Syria, là hành vi vi phạm trắng trợn luật pháp quốc tế”, theo kênh Al Jazeera.

Bộ Ngoại giao Saudi Arabia chỉ trích mạnh mẽ các động thái của Israel, cho rằng những hành động này xác nhận “Israel tiếp tục vi phạm các quy tắc của luật pháp quốc tế và quyết tâm phá hoại cơ hội khôi phục an ninh, ổn định và toàn vẹn lãnh thổ của Syria”.

Bộ này cũng kêu gọi cộng đồng quốc tế lên án chiến dịch của Israel, nhấn mạnh rằng Cao nguyên Golan là lãnh thổ của người Ả Rập bị Israel chiếm đóng.

Iraq cũng lên tiếng chỉ trích Israel, cho rằng động thái của Tel Aviv vi phạm nghiêm trọng luật pháp quốc tế. “Iraq nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì chủ quyền và toàn vẹn của Syria và kêu gọi Hội đồng Bảo an LHQ duy trì trách nhiệm của mình, lên án và chấm dứt hành động gây hấn này” - theo tuyên bố của Bộ Ngoại giao Iraq.

Iran gọi các cuộc không kích của Israel là vi phạm pháp luật. “Hành động xâm lược này là sự vi phạm trắng trợn Hiến chương LHQ” - người phát ngôn Bộ ngoại giao Iran Esmail Baghaei nói hôm 9-12.

Trong khi đó, Mỹ mô tả các hoạt động quân sự gần đây của đồng minh Israel mang tính chất “không thường trực” và diễn ra trong “những hoàn cảnh cấp bách”. “Chúng tôi không muốn thấy bất kỳ thế lực nào hành động theo cách khiến người dân Syria khó có thể có được nền chính quyền hợp pháp” - người phát ngôn Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ John Kirby lên tiếng.

Syria chưa bình luận về các đòn tấn công của Israel.

Thủ tướng lâm thời Syria kêu gọi ổn định tình hình

Ngày 10-12, Thủ tướng lâm thời Syria - ông Mohammed al-Bashir nói rằng đã có cuộc họp giữa chính phủ chuyển tiếp và những thành viên của chính quyền Tổng thống al-Assad, theo Al Jazeera.

THẢO VY