Iran muốn 'lập tức' đàm phán hạt nhân, sẵn sàng kí thỏa thuận mới

Interfax hôm nay (4/1) dẫn lời Ngoại trưởng Iran Abbas Araqchi cho biết, Tehran "sẵn sàng tham gia các cuộc đàm phán mang tính xây dựng liên quan đến chương trình hạt nhân của Iran ngay lập tức" với các cường quốc phương Tây để sớm đi đến một thỏa thuận mới.

Ngoại trưởng Iran Araqchi. Ảnh: MEHR

Theo ông Araqchi, Iran muốn cuộc đàm phán có "công thức tương tự" công thức của thỏa thuận hạt nhân 2015, có tên gọi chính thức là Kế hoạch hành động toàn diện chung (JCPOA), tức "xây dựng niềm tin vào chương trình hạt nhân của Iran để đổi lấy việc dỡ bỏ các lệnh trừng phạt".

Quan chức Iran cũng thông tin, nước này đã hoàn tất vòng đàm phán đầu tiên với các nước châu Âu, gồm Anh, Pháp và Đức trong tháng 1/2024. Các cuộc đối thoại kế tiếp dự kiến diễn ra ngay vào ngày 13/1 tới nhằm mở rộng phạm vi đồng thuận.

Về phần Mỹ, ông Araqchi cho rằng, chính quyền Tổng thống Mỹ đắc cử Donald Trump sẽ có một chính sách tiếp cận mới sau khi nhậm chức vào ngày 20/1 và Tehran "sẽ đưa ra các quyết định dựa trên chính sách đó của Mỹ".

"Tôi tin rằng có thể đạt được giải pháp ngoại giao trong những tình huống khó khăn nhất, nhưng điều đó phụ thuộc vào mức độ có ý chí chính trị", ông Araqchi nói. "Việc tìm ra giải pháp là khó khăn, nhưng không phải là không thể nếu bên kia có ý chí ngoại giao".

Hiện chưa rõ các nội dung mà Iran đạt được với các cường quốc châu Âu. Giới quan sát tin rằng việc Iran sẵn sàng đi đến một thỏa thuận hạt nhân mới cho thấy nước này sẵn sàng nhượng bộ phần nào để tìm kiếm quan hệ tích cực hơn với phương Tây.

JCPOA được Iran kí với các cường quốc năm 2015, trong đó quy định Iran hạn chế chương trình hạt nhân để đổi lại việc phương Tây dỡ bỏ trừng phạt. Năm 2018, ông Trump rút Mỹ khỏi JCPOA rồi tái áp đặt các biện pháp trừng phạt khắt khe.

Sau khi JCPOA sụp đổ, Iran những năm qua tăng cấp độ uranium làm giàu từ mức 3,5% lên 60%, vượt ngưỡng tối đa 3,67% nêu trong thỏa thuận 2015. Ngoài ra, Iran đã hạn chế hoạt động thanh sát quốc tế tại một số cơ sở hạt nhân, khiến căng thẳng leo thang.

Trang tin Axios ngày 3/1 dẫn lời 3 quan chức Mỹ giấu tên nói rằng, đội ngũ cố vấn của Tổng thống Mỹ Joe Biden cách đây vài tuần từng lên phương án thực hiện một vụ tấn công vào các cơ sở hạt nhân của Iran trước khi ông Biden rời nhiệm sở ngày 20/1 tới, nếu phát hiện Tehran có kế hoạch phát triển bom hạt nhân. Tuy nhiên, các cuộc thảo luận về kế hoạch này hiện không còn được thảo luận.

Thái An