Iran kêu gọi ông Trump thay đổi chính sách 'sức ép tối đa'

Ông Donald Trump phát biểu tại Milwaukee, Wisconsin, Mỹ, ngày 18/7/2024. Ảnh: THX/TTXVN

Theo hãng tin AFP, ngày 9/11, Phó Tổng thống Iran, Mohammad Javad Zarif đã thúc giục Tổng thống đắc cử Donald Trump xem xét lại chính sách "gây sức ép tối đa" mà ông đã theo đuổi đối với Tehran trong nhiệm kỳ đầu tiên của mình.

"Ông Trump phải chứng minh rằng ông không theo đuổi những chính sách sai lầm trong quá khứ", Phó Tổng thống Iran phụ trách các vấn đề chiến lược, Mohammad Javad Zarif, nói với các phóng viên.

Ông Zarif, một nhà ngoại giao kỳ cựu từng giữ chức bộ trưởng ngoại giao Iran, đã giúp ký kết thỏa thuận hạt nhân năm 2015 giữa Tehran và các cường quốc phương Tây, bao gồm cả Mỹ. Tuy nhiên, thỏa thuận này đã bị phá vỡ vào năm 2018 sau khi Washington đơn phương rút khỏi thỏa thuận dưới thời ông Trump. Sau đó, nhà lãnh đạo Mỹ đã áp đặt lại các lệnh trừng phạt đối với Tehran.

Đáp lại, Tehran hủy bỏ các nghĩa vụ của mình theo thỏa thuận hạt nhân và kể từ đó đã làm giàu uranium lên tới mức 60%, chỉ thấp hơn 30% so với cấp độ hạt nhân. Iran đã nhiều lần phủ nhận cáo buộc của các nước phương Tây rằng họ đang tìm cách phát triển vũ khí hạt nhân.

Hãng tin AFP đưa tin, Phó Tổng thống Zarif cũng cho rằng, cách tiếp cận chính trị của ông Trump đối với Iran đã dẫn đến sự gia tăng mức độ làm giàu uranium.

"Ông ấy hẳn đã nhận ra rằng chính sách gây sức ép tối đa mà ông khởi xướng đã khiến mức độ làm giàu của Iran tăng từ 3,5% lên 60%", ông Zarif nói. "Là một người biết tính toán, ông Trump nên tính lại bài toán và xem xét những ưu điểm, nhược điểm của chính sách này là gì và liệu ông ấy có muốn tiếp tục hay thay đổi chính sách có hại này không", Phó Tổng thống Zarif nói thêm.

Trước đó, hôm 7/11, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran, Esmaeil Baghaei cho biết ông hy vọng cuộc trở lại Nhà Trắng của tổng thống đắc cử Mỹ sẽ cho phép Washington "sửa đổi những cách tiếp cận sai lầm trong quá khứ".

Ngày 5/11, ông Trump nói với các phóng viên rằng ông "không muốn gây tổn hại cho Iran".
"Các điều khoản của tôi rất dễ dàng. Họ không thể có vũ khí hạt nhân. Tôi muốn họ trở thành một quốc gia rất thành công", ông nói sau khi bỏ phiếu.

Tờ Wall Street Journal (WSJ) hôm 8/11 dẫn các nguồn tin cho biết, Tổng thống đắc cử Trump đang cân nhắc việc áp đặt thêm các biện pháp trừng phạt đối với Iran, nhằm làm suy yếu khả năng hỗ trợ của nước này đối với các tổ chức như Hamas và Hezbollah.

Kế hoạch này được xem như một phiên bản nâng cấp của chiến lược "gây sức ép tối đa" mà ông Trump đã áp dụng trong nhiệm kỳ đầu.

Theo WSJ, lần này, sự quyết liệt có thể sẽ càng gia tăng do các cáo buộc cho rằng Tehran từng lên kế hoạch ám sát ông và các cố vấn an ninh hàng đầu sau khi ông rời nhiệm sở.

Ông Trump từ lâu nổi tiếng với lập trường cứng rắn đối với Iran. Trong nhiệm kỳ đầu, ông đã rút Mỹ khỏi thỏa thuận hạt nhân năm 2015 – một thỏa thuận nhằm kiểm soát chương trình hạt nhân của Iran để đổi lấy việc giảm nhẹ các lệnh trừng phạt. Ông cho rằng thỏa thuận này chưa đủ mạnh để ngăn chặn tham vọng hạt nhân của Iran và đã tái áp đặt các lệnh trừng phạt về dầu mỏ, thương mại và tài chính.

Năm 2020, ông Trump ra lệnh ám sát tướng Qassem Soleimani, chỉ huy lực lượng Quds của Iran, làm leo thang căng thẳng giữa hai nước.

Cũng theo WSJ, nhóm của ông Trump đã lên kế hoạch giảm nguồn thu từ dầu mỏ của Iran, bao gồm giám sát chặt chẽ các cảng biển và truy quét các thương nhân nước ngoài giao dịch với Iran.

Một cựu quan chức Nhà Trắng cho biết, ông Trump cũng sẽ tăng cường cô lập Iran về tài chính và ngoại giao, đồng thời khai thác các điểm yếu nội bộ của Tehran.

Những động thái này diễn ra trong bối cảnh Trung Đông đang chìm trong xung đột. Israel đang phải đối đầu với Hamas tại Dải Gaza và Hezbollah tại Liban – hai tổ chức được Iran hậu thuẫn.

Thu Hằng/Báo Tin tức (Theo Guardian, WSJ)