Hướng tới Đại hội Đại biểu Đảng bộ tỉnh Khánh Hòa lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030: Nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao sẵn sàng hội nhập quốc tế

Phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao (CNC) gắn với tái cơ cấu ngành nông nghiệp là một trong những nhiệm vụ quan trọng mà Đại hội Đảng bộ tỉnh Khánh Hòa nhiệm kỳ 2020 - 2025 đề ra nhằm chuyển đổi mạnh mẽ từ "tư duy sản xuất nông nghiệp" sang "tư duy kinh tế nông nghiệp", hướng đến phát triển bền vững, nâng cao năng suất, chất lượng và khả năng cạnh tranh cao trên thị trường quốc tế, đáp ứng yêu cầu phát triển của sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn.

“Quả ngọt” nhiệm kỳ

Ngư dân nuôi biển ứng dụng công nghệ cao tại vùng biển hở gần đảo Hòn Nội, xã Cam Lâm. Ảnh: Công Định

Đồng chí Nguyễn Duy Quang - Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường cho biết: Giai đoạn 2020 - 2025, tỉnh Khánh Hòa đã ban hành và thực hiện nhiều chính sách quan trọng nhằm hỗ trợ nông dân, doanh nghiệp và hợp tác xã tham gia vào chuỗi sản xuất nông nghiệp ứng dụng CNC. Đơn cử như: Nghị quyết số 04/2020/NQ-HĐND ngày 15-5-2020 về việc quy định chính sách tín dụng và mức vốn ngân sách hỗ trợ doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn theo Nghị định số 57/2018/NĐ-CP trên địa bàn tỉnh Khánh Hòa; Nghị quyết số 06-NQ/TU ngày 12-10-2021 về tiếp tục đẩy mạnh phát triển nông nghiệp ứng dụng CNC giai đoạn 2021 - 2025, định hướng đến năm 2030; Nghị quyết số 19/2021/NQ-HĐND ngày 11-12-2021 quy định chính sách hỗ trợ thu hút đầu tư nông nghiệp ứng dụng CNC giai đoạn 2021 - 2030... Các chính sách được ban hành đã tập trung hỗ trợ doanh nghiệp, hợp tác xã và người dân tiếp cận công nghệ mới; khuyến khích nghiên cứu, chuyển giao tiến bộ kỹ thuật, đặc biệt trong lai tạo giống cây trồng, vật nuôi có năng suất, chất lượng cao, phù hợp với điều kiện khí hậu và thổ nhưỡng của tỉnh; đồng thời chú trọng thu hút đầu tư vào các dự án nông nghiệp ứng dụng CNC.

Cụ thể, trong lĩnh vực thủy sản, việc nghiên cứu khoa học, ứng dụng và chuyển giao công nghệ được thực hiện bởi nhiều cơ sở đào tạo và nghiên cứu về biển như: Trường Đại học Nha Trang, Viện Hải dương học Nha Trang, Viện Nghiên cứu nuôi trồng thủy sản III...; qua đó, chủ động sản xuất được nhiều giống mới, hoàn thiện nhiều quy trình nuôi tiên tiến cho năng suất cao, góp phần đưa Khánh Hòa trở thành một trong những địa phương sản xuất giống thủy sản lớn nhất cả nước. Hiện đang có hàng trăm doanh nghiệp, cá nhân, hộ dân đăng ký và triển khai sản xuất tại các vùng nuôi CNC toàn tỉnh, với đối tượng tập trung là cá biển, lồng nuôi bằng vật liệu mới (HDPE, FRP,...); sử dụng thiết bị giám sát môi trường tự động có công nghệ cảm biến để theo dõi chất lượng nước; máy cho ăn tự động; hệ thống camera giám sát trong lồng nuôi;... đã giúp tiết kiệm được chi phí, hạn chế được rủi ro trong quá trình nuôi do thiên tai, kiểm soát được dịch bệnh góp phần nâng cao năng suất (trên 15%), chất lượng sản phẩm gắn với bảo vệ môi trường. Bên cạnh đó, hình thức nuôi ao, đìa sử dụng công nghệ nuôi như: Nuôi tuần hoàn, nuôi nước chảy, công nghệ Biofloc/Semibiofloc (năng suất trên 50 tấn/ha/vụ); các mô hình kết hợp các đối tượng nuôi như: Nuôi tôm sú kết hợp với hải sâm cát, nuôi ghép cá nước ngọt, nuôi ghép sá sùng và tôm chân trắng, ốc hương và hải sâm... được triển khai hiệu quả trong những năm gần đây là giải pháp cải thiện hiện trạng ô nhiễm môi trường ao nuôi, giảm dịch bệnh phát sinh.

Trong lĩnh vực chăn nuôi, các trang trại đã ứng dụng tự động hóa quá trình chăn nuôi quy mô công nghiệp như sử dụng hệ thống chuồng kín, hệ thống điều hòa nhiệt độ, độ ẩm phù hợp, hệ thống phân phối và định lượng thức ăn tại chuồng, dây chuyền thu hoạch trứng tự động... Nhiều mô hình chăn nuôi quy mô lớn, CNC đã phát huy hiệu quả, đặc biệt trong lĩnh vực chăn nuôi heo. Giai đoạn 2020 - 2025, toàn tỉnh đã thu hút trên 14 dự án chăn nuôi heo CNC quy mô lớn, với tổng vốn đầu tư hơn 1.000 tỷ đồng và tổng diện tích khoảng 200ha, tiêu biểu như: Trại chăn nuôi heo thịt 30.000 con của Công ty TNHH Chăn nuôi Chánh Phong (xã Thuận Nam), Trang trại heo nái sinh sản 5.000 con của Công ty TNHH Phú Lộc Phát (xã Ninh Sơn), Trang trại chăn nuôi heo khép kín CNC 4.800 nái sinh sản của Công ty Cổ phần Công nghệ xanh Ninh Thuận (xã Bác Ái)...

Trong lĩnh vực trồng trọt, hệ thống tưới nước tiết kiệm tự động giúp tối ưu hóa việc sử dụng nước và dinh dưỡng cho cây trồng; mô hình nhà màng không chỉ giúp kiểm soát môi trường sản xuất mà còn tạo ra sản phẩm chất lượng cao, an toàn; các mô hình nông nghiệp hữu cơ theo liên kết chuỗi giá trị khép kín từ sản xuất - chế biến - tiêu thụ sản phẩm hữu cơ kết hợp với du lịch, nông nghiệp sinh thái và nhân rộng theo từng lĩnh vực. Bên cạnh đó, việc áp dụng cơ giới hóa sản xuất nông nghiệp đã giúp cho nông dân giảm chi phí đầu vào, tăng chất lượng sản phẩm; xây dựng và áp dụng có hiệu quả các quy trình thâm canh theo tiêu chuẩn VietGAP đối với nhiều loại cây trồng đã góp phần giảm chi phí sản xuất, phát thải khí nhà kính, sản xuất sản phẩm an toàn so với canh tác truyền thống; đồng thời, sử dụng các công nghệ hiện đại để bảo quản, đóng gói sản phẩm, đã giúp kéo dài thời gian sử dụng và nâng cao giá trị sản phẩm.

Sản xuất cá tầm ứng dụng công nghệ cao tại xã Bác Ái Tây.

Kết quả, tính đến đầu năm 2025, tổng diện tích ứng dụng CNC toàn tỉnh đạt 1.262ha (trồng trọt 1.003ha; chăn nuôi 116ha; thủy sản 143ha); diện tích cây trồng được cấp chứng nhận hữu cơ (theo tiêu chuẩn hữu cơ Mỹ (USDA-NOP), Nhật Bản (JAS) và châu Âu (EU)) đạt 5.599ha; có 163 vùng trồng (gồm 98 mã số nội địa và 65 mã số phục vụ xuất khẩu) được cấp mã số, với tổng diện tích trên 5.171ha; ngoài ra, có 1 mã số cơ sở xoài và 2 mã số cơ sở sầu riêng đóng gói đi thị trường EU và Trung Quốc. Giá trị sản xuất nông nghiệp ứng dụng CNC giai đoạn 2021 - 2025 tăng bình quân 30,1%/năm (đạt 990 triệu đồng/ha/năm); đóng góp của nông nghiệp ứng dụng CNC vào giá trị sản xuất của ngành đạt 18%, tăng 12% so với năm 2020.

Tiến tới hội nhập quốc tế

Vùng nuôi chuyên canh tôm hùm ứng dụng công nghệ cao tại vùng biển C1, xã Vĩnh Hải.

Để nâng cao sức mạnh của kinh tế nông nghiệp, khẳng định vai trò của các sản phẩm nông nghiệp ứng dụng CNC trên thị trường trong nước và xuất khẩu, hoàn thành mục tiêu phấn đấu giá trị sản suất nông nghiệp ứng dụng CNC giai đoạn 2025 - 2030 đạt từ 1 tỷ đồng/ha/năm; ngành nông nghiệp tỉnh đã đề ra nhiều giải pháp đồng bộ, sáng tạo. Trong đó, ưu tiên tập trung phát triển, nâng cao chất lượng năng suất các loại cây trồng, vật nuôi chủ lực, đặc thù; tăng cường vai trò của Nhà nước trong hình thành và phát huy chuỗi liên kết giá trị trong nông nghiệp, thúc đẩy quá trình hội nhập quốc tế. Đồng thời, tập trung đẩy mạnh phát triển nuôi biển CNC, phát huy tiềm năng lợi thế của địa phương, gia tăng nguồn cung cấp nguyên liệu phục vụ chế biến xuất khẩu, giảm cường lực khai thác gắn liền với công tác chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU) để tháo gỡ "thẻ vàng" EC, góp phần bảo vệ môi trường biển. “Khánh Hòa đã và đang đi đầu cả nước trong việc thí điểm phát triển nuôi biển CNC; ngành đặt mục tiêu đến năm 2030 sẽ chuyển đổi 100% lồng bè nuôi truyền thống sang lồng HDPE và nuôi công nghiệp vùng biển xa bờ, ứng dụng CNC”, đồng chí Nguyễn Duy Quang nhấn mạnh.

120.000m2 nhà màng trên tổng diện tích gần 60ha của Trang trại Danny Green Organic (xã Phước Dinh).

Song song đó, ngành hướng phát triển các sản phẩm nông nghiệp ứng dụng CNC theo địa phương; cụ thể là đẩy mạnh công tác đề xuất đặt hàng các nhiệm vụ khoa học và công nghệ phục vụ sản xuất nông nghiệp từ các đơn vị, địa phương. Các địa phương dựa trên lợi thế và nhu cầu thị trường nội địa, thị trường xuất khẩu để lựa chọn sản phẩm chính trong quy hoạch sản xuất nông nghiệp cho địa phương mình; đồng thời, địa phương cũng xác định được cơ sở hạ tầng kỹ thuật và dịch vụ hỗ trợ kèm theo, kết nối các chủ thể tham gia sản xuất, kinh doanh các sản phẩm nông nghiệp một cách phù hợp. Ngoài ra, ngành tăng cường công tác phối hợp đồng bộ giữa các sở, ngành, địa phương, doanh nghiệp và người trực tiếp sản xuất sản phẩm nông sản đặc trưng của địa phương trong việc triển khai các hoạt động nghiên cứu ứng dụng, chuyển giao, xây dựng, phát triển thương hiệu và tìm đầu ra cho sản phẩm trên thị trường; từng bước giảm thiểu rủi ro đầu tư trong nông nghiệp và tăng cường thực hiện quyền sở hữu trí tuệ, bảo vệ bản quyền đối với sản phẩm nông nghiệp. Mặt khác, ngành tiếp tục đẩy mạnh việc thông tin, tuyên truyền trên các hệ thống thông tin đại chúng về các tiến bộ và ứng dụng CNC, mô hình cây trồng, vật nuôi, phân bón, tưới tiêu mới; đưa khoa học, công nghệ vào thực tế sản xuất để người dân biết và áp dụng.

Trồng dưa lưới ứng dụng công nghệ cao tại Trang trại PT, xã Mỹ Sơn.

THANH XUÂN

Đồng chí Nguyễn Duy Quang - Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường cho biết: Hiện nay, ngành nông nghiệp tỉnh đang tham mưu UBND tỉnh xây dựng “Đề án đánh giá đặc điểm thổ nhưỡng, nông hóa đất đai; xây dựng cơ sở dữ liệu đất đai phát triển sản xuất bền vững cây trồng và vật nuôi tỉnh Khánh Hòa giai đoạn 2026 - 2030”. Đây là đề án rất có giá trị đối với ngành nông nghiệp, với mục tiêu là quản lý và sử dụng bền vững đất sản xuất nông nghiệp trong lĩnh vực trồng trọt và chăn nuôi, góp phần nâng cao năng suất, chất lượng cây trồng và vật nuôi trên đơn vị đất sản xuất nông nghiệp nhằm đáp ứng mục tiêu tốc độ tăng trưởng GRDP giai đoạn 2021 - 2030 trên địa bàn tỉnh Khánh Hòa. Kết quả của đề án là cơ sở để định hướng phát triển các vùng trồng, chăn nuôi tập trung chất lượng cao, thúc đẩy nông nghiệp ứng dụng CNC hội nhập quốc tế.