HTX trước áp lực cạnh tranh của thị trường kinh doanh online

Theo dự báo, đến năm 2025, mua sắm trực tuyến tại Việt Nam tiếp tục tăng trưởng đáng kể. Dữ liệu gần đây cho thấy khoảng 71% người tiêu dùng Việt Nam đã tham gia vào các buổi livestream và 62% tổng số nội dung livestream dành riêng cho mua sắm.

Điều đặc biệt không thể thiếu trong một phiên livestream hiệu quả chính là một host livestream giỏi. Họ không chỉ tạo nên sự hấp dẫn và chuyên nghiệp cho buổi livestream mà còn có thể tương tác tốt với khách hàng, giữ cho khách hàng tham gia, quan tâm và đưa ra quyết định mua hàng.

Nhân đôi khó khăn

Ông Lương Văn Phương, Giám đốc HTX Bưởi đỏ Đông Cao (Hà Nội), từng là nhân vật chính trong một số buổi livestream bán bưởi và cây giống trên mạng xã hội cho rằng, người livestream của HTX hiện nay chính là giám đốc HTX, phó giám đốc HTX. Những người này dù đã lên kịch bản sẵn và dù hiểu biết sâu rộng về sản phẩm của HTX nhưng vẫn thiếu rất nhiều kỹ năng của một host livestream giỏi như khả năng giao tiếp mượt mà, sự tự tin, khả năng xử lý tình huống linh hoạt. Do đó các buổi livestream của HTX vẫn chưa thu hút được nhiều người xem và người mua hàng online.

Đầu tư cho đội ngũ nhân sự giúp HTX cạnh tranh trên thị trường bán hàng online.

Có thể thấy, host livestream không chỉ là người dẫn dắt buổi livestream mà còn là gương mặt đại diện, giúp HTX tạo dựng niềm tin và tạo sự kết nối giữa thương hiệu hàng hóa của HTX và khách hàng. Tuy nhiên, nhìn nhận từ khu vực kinh tế tập thể có thể thấy, dù đã có không ít HTX tham gia livestream để bán hàng nhưng những HTX tận dụng thành công mảng này phần lớn là những HTX thanh niên, HTX có sự đầu tư bài bản cho mảng bán hàng online.

Chị Lưu Thị Hòa, Giám đốc HTX Po Mỷ (Hà Giang) từng được các chuyên gia, dự án đánh giá là người có năng lượng tích cực, giao tiếp tốt, làm chủ trong các buổi livestream. Nhưng để có được điều này, theo Giám đốc HTX Po Mỷ, ngoài tự rèn luyện, trau dồi những kỹ năng bán hàng online, livestream, chị còn phải chủ động tham gia các lớp đào tạo để nắm bắt các kỹ năng bán hàng, kỹ năng livestream một cách phù hợp.

“Nghề host livestream cho các phiên livestream bán hàng tại Việt Nam đang phát triển mạnh mẽ, trở thành một lĩnh vực hấp dẫn và tiềm năng phát triển lớn trong tương lai. Nếu các HTX biết nắm bắt, chủ động sẽ thuận lợi trong kinh doanh”, chị Lưu Thị Hòa chia sẻ.

Không chỉ gặp khó khăn trong quá trình livestream, nhiều HTX còn thấy rất áp lực và khó khăn vì mô hình kinh doanh online đã phát triển mấy năm gần đây và đến thời điểm này đã bùng nổ mạnh mẽ, khiến các HTX phải cạnh tranh rất vất vả. Có HTX, tổ hợp tác thời điểm này mới bắt đầu vào kinh doanh online cũng không biết bắt đầu từ đâu.

Như Tổ hợp tác sản xuất, chế biến rau, củ, quả an toàn Nà Phát (Lai Châu), việc tham gia bán hàng online trong thời điểm này là không hề dễ dàng vì các thành viên hầu hết là người dân tộc thiểu số đã lớn tuổi. Trong khi từ khi thành lập đến nay, đầu ra của Tổ hợp tác chủ yếu là liên kết trực tiếp với Công ty rau, quả Ngọc Linh - Sơn La để bao tiêu. Nhưng nếu không phát triển mảng online việc mở rộng diện tích rau củ quả và dịch vụ ẩm thực cho các đoàn khách tại Không gian văn hóa dân tộc Thái sẽ rơi vào cảnh khó cạnh tranh và khiến thành viên khó nâng cao được thu nhập và tận dụng được tiềm năng của địa phương.

Bứt phá trong "cuộc chơi" bán hàng online

Nhìn nhận từ thực tế thị trường kinh doanh online có thể thấy những lo lắng, khó khăn của thành viên HTX là điều dễ hiểu. Bởi thống kê cho thấy, chỉ trong vòng năm 2024, đã có đến 165.000 shop bán hàng online dừng hoạt động.

Điều này cho thấy, cơ hội cho kinh doanh online cũng nhiều mà thách thức cho mảng này cũng không ít. Nhất là đối với các HTX khi thành viên, ban giám đốc phần lớn là nông dân, người cao tuổi, khó thích ứng với công nghệ, sự nhanh nhạy của thị trường số.

Theo giới chuyên gia, khác hoàn toàn so với thời điểm 2-3 năm trước khi mảng kinh doanh online mới phát triển, những hộ kinh doanh, nhà sản xuất, HTX có thể vừa học và tập. Đến nay, các đơn vị kinh doanh mảng này nếu không chuyên nghiệp, không đầu tư bài bản thì sẽ rất khó có thể trụ vững.

Theo các chuyên gia từ Metric, người tiêu dùng cũng ngày càng ưu tiên lựa chọn thương hiệu uy tín và cửa hàng online có độ tin cậy cao. Do đó, nếu không có đội ngũ bán hàng online chuyên nghiệp, không xây dựng được thương hiệu sản phẩm thì các đơn vị bán hàng sẽ rất khó trụ vững và dễ bị đánh bật khỏi thị trường này.

Đặc biệt hiện nay, xu hướng mua bán online phát triển đi liền với việc các sàn thương mại điện tử cũng cạnh tranh nhau gay gắt. Và mỗi sàn thương mại cũng có những quy định riêng để bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng. Do đó để không bị “vi phạm” thậm chí bị khóa tài khoản khi bán hàng trên các sàn, các HTX phải nắm bắt, đọc kỹ và thực hiện tốt các quy định này của mỗi sàn.

Ông Nguyễn Khánh Toàn, Phụ trách quan hệ Chính phủ Tiktok Việt Nam, cho biết Tiktok có chính sách hỗ trợ những chủ tài khoản, đơn vị bán hàng bằng những lượt thả tim, lên xu hướng ở một vài lần đầu. Chỉ cần 1 video lên xu hướng thì đơn vị bán hàng đó có sức lan tỏa lớn, từ đó mang lại nguồn lợi không nhỏ.

Tuy nhiên, thực tế cho thấy, nếu không có sự hỗ trợ của Tiktok thì nhiều đơn vị bán hàng dù có ra video nhưng không thu hút được người xem và những video đó cũng không lên được xu hướng. Thậm chí có những đơn vị bán hàng chuyên nghiệp trên Tiktok cũng bị khóa tài khoản vì không đọc và nghiên cứu kỹ các quy định, điều lệ thậm chí những khuyến cáo mà Tiktok đặt ra.

Bên cạnh đó, nếu không tính toán kỹ các chương trình khuyến mãi, giá cước, giá sản phẩm, đơn vị bán hàng online khó có thể qua mắt được khách hàng khi họ liên tục check giá sản phẩm ở các cửa hàng, đơn vị bán hàng online thậm chí cả cửa hàng bán hàng trực tuyến rồi mới đưa ra quyết định mua hàng.

Ông Nguyễn Khánh Toàn, cho rằng đối với những đơn vị mới bắt đầu kinh doanh online nên lựa chọn các kênh, sàn bán hàng online phù hợp. Nếu như shopee đứng thứ nhất về bán hàng online với các chương trình khuyến mãi tràn ngập thì Tiktok đứng vị trí thứ 2 với triết lý thu hút người xem giải trí bằng video từ đó phát sinh, thu hút nhu cầu mua sắm bằng cách ấn vào giỏ hàng.

Song song đó, các HTX cần xây dựng được các kịch bản kinh doanh, từ đó vận hành cửa hàng online một cách chỉn chu từ giao diện, mẫu sản phẩm, chất lượng, khả năng giao hàng nhanh, chi phí giao hàng phù hợp.

Huyền Trang

.