Hợp tác Việt-Pháp vì khoa học, phát triển bền vững và đổi mới sáng tạo

Viện Nghiên cứu vì sự Phát triển (IRD) của Pháp tổ chức lễ kỷ niệm 30 năm hoạt động tại Việt Nam trong khuôn viên Đại sứ quán Pháp tại Hà Nội.

Theo Trưởng đại diện IRD tại Việt Nam Sylvain Ouillon, văn phòng đại diện của IRD tại Hà Nội quản lý 23% tổng đầu tư của IRD tại khu vực châu Á. Việt Nam là quốc gia có số lượng nhà nghiên cứu được cử công tác tại khu vực châu Á-Thái Bình Dương, nhiều thứ hai - chỉ sau New Caledonia.

Qua thời gian, các chủ đề nghiên cứu chung giữa hai bên đã không ngừng phát triển và đa dạng hóa. Nếu như những nghiên cứu đầu tiên chủ yếu tập trung vào khoa học xã hội và nhân văn, thì sau đó đã mở rộng sang khoa học đất, dinh dưỡng, mô hình hóa phức hợp, hải dương học và y tế.

Đặc biệt, chiến lược châu Á mới của IRD tiếp tục khẳng định vai trò tiên phong của Việt Nam thông qua bốn Phòng thí nghiệm hỗn hợp quốc tế (LMI): Phòng thí nghiệm nghiên cứu mô hình hóa tích hợp hỗ trợ quản lý tưới tiêu; Phòng thí nghiệm tập trung nghiên cứu kháng kháng sinh và mở rộng sang cách tiếp cận One Health; Phòng thí nghiệm hợp tác với Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam (VAST) và Trường đại học Khoa học và Công nghệ Hà Nội (USTH), nghiên cứu vận chuyển, biến đổi của nước và vật chất tại Đồng bằng sông Hồng; Phòng thí nghiệm phối hợp cùng Đại học Bách khoa Thành phố Hồ Chí Minh để tăng cường năng lực nghiên cứu về sông Sài Gòn và vùng hạ lưu sông Mekong.

Tiến sĩ Catherine Guigue (thuộc phòng thí nghiệm MIO/IRD tại Pháp) hướng dẫn học viên trong khóa đào tạo 2 tuần về phân tích mẫu nước lấy tại nhiều địa điểm ở sông Hồng.

Cũng theo ông Sylvain Ouillon, cùng với các đối tác Việt Nam, IRD đã triển khai nhiều dự án trọng điểm như: Chiến dịch hải dương học Pháp-Việt PLUME, nhằm nâng cao hiểu biết và định lượng quá trình vận chuyển của nước, hạt, và các chất tự nhiên cũng như nhân tạo, sự phân bố của chúng dọc theo chuỗi sông-cửa sông-đại dương và tác động đến vùng ven biển. Hay Dự án STAR-FARM, hướng đến việc tăng cường khả năng ứng phó trung và dài hạn của nền nông nghiệp Việt Nam trước hạn hán và lũ lụt, những yếu tố then chốt đối với sản xuất nông nghiệp và an ninh lương thực của đất nước.

IRD cũng tham gia vào nhiều dự án thuộc Quỹ Équipe France (FEF), nhằm quảng bá kết quả nghiên cứu tới công chúng và các nhà hoạch định chính sách. Trong đó, dự án FEF Fleuves sẽ cho ra đời hai triển lãm lớn vào năm 2026 tại Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh.

Chuyến thực tập của sinh viên Trường đại học Khoa học và Công nghệ Hà Nội ở Đồ Sơn trong khuôn khổ chương trình hợp tác với Viện Nghiên cứu vì sự Phát triển (IRD).

Nhân dịp này, Trưởng đại diện IRD tại Việt Nam Sylvain Ouillon gửi lời tri ân đến Trường đại học Khoa học và Công nghệ Hà Nội (USTH) - đối tác chiến lược, nơi IRD hợp tác thông qua việc cử các nhà nghiên cứu, hướng dẫn sinh viên, đào tạo nhà khoa học trẻ, trao đổi học thuật và tham gia tích cực vào các hoạt động của trường. Mối quan hệ hợp tác này đã trở thành biểu tượng của sự hợp tác khoa học và học thuật giữa Pháp và Việt Nam.

Năm 2025, IRD đã khởi động sáng kiến Planète IRD+, một mạng lưới quốc tế nhằm kết nối các đối tác và cộng sự của IRD ở Pháp và trên toàn thế giới.
Thông qua sáng kiến này, IRD mong muốn tôn vinh sự đa dạng và sức mạnh của cộng đồng IRD toàn cầu, trong đó có Việt Nam.

KIỀU GIANG