Hợp nhất tỉnh thành: Không chỉ là phép cộng diện tích, dân số mà còn là phép nhân của GDP

Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV. (Ảnh: quochoi)

Việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh bên cạnh việc giảm gánh nặng chi phí ngân sách, quan trọng hơn là có thêm động lực phát triển và không gian phát triển.

Đây là ý kiến của đại biểu Trần Hoàng Ngân tại phiên thảo luận ở hội trường về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh năm 2025, diễn ra sáng 12/6.

Nêu ý kiến thảo luận, đại biểu Trần Hoàng Ngân (Đoàn Thành phố Hồ Chí Minh) cho biết trong bối cảnh hiện nay là thời kỳ cách mạng công nghiệp 4.0, thời kỳ của kết nối internet vạn vật, của trí tuệ nhân tạo, của big data và Chính phủ điện tử, Chính phủ số, xã hội số, công dân số... Điều này tạo điều kiện để thực hiện tinh gọn bộ máy hệ thống chính trị, cũng như là sáp nhập, hợp nhất các tỉnh thành. Theo đại biểu đây là chủ trương cần thiết và sẽ góp phần giảm gánh nặng ngân sách, nâng cao hiệu quả quản lý Nhà nước.

"Chúng ta từ 63 tỉnh, thành giảm còn 34 tỉnh, thành, trong đó, 6 tỉnh, thành là được sáp nhập từ 3 địa phương và 20 tỉnh, thành có biển. Điều đó thể hiện rằng bên cạnh việc giảm gánh nặng chi phí ngân sách, quan trọng hơn là có thêm động lực phát triển và không gian phát triển. Sự kết hợp, hợp nhất của các tỉnh thành không chỉ là phép cộng về diện tích, dân số, mà còn là phép nhân của GDP," đại biểu Trần Hoàng Ngân nói.

Tuy nhiên, đại biểu cũng cho rằng để đạt được những mục tiêu này, cần có sự đầu tư, trong đó, cần có thể chế đủ rộng, một thể chế linh hoạt, phù hợp với quy mô dân số, kinh tế, đặc điểm về an ninh quốc phòng của từng địa phương. Đại biểu cũng nhấn mạnh việc đẩy mạnh phân cấp, phân quyền cho các địa phương theo phương châm địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm.

Đại biểu Quốc hội TP Hồ Chí Minh Trần Hoàng Ngân phát biểu. (Ảnh: TTXVN)

Đại biểu đoàn Thành phố Hồ Chí Minh kiến nghị cần ưu tiên nguồn lực cho các địa phương đầu tư kết cấu hạ tầng kinh tế-xã hội một cách đồng bộ, nhất là hạ tầng giao thông và hạ tầng số để phát huy được Chính phủ số trong quản lý, quản trị địa phương hiện nay...

Lấy ví dụ về Thành phố Hồ Chí Minh với sự hợp nhất 3 địa phương, gồm thủ phủ công nghiệp Bình Dương, với trung tâm logistics, kinh tế biển của Bà Rịa-Vũng Tàu và kết hợp với trung tâm kinh tế, tài chính, thương mại, dịch vụ, đặc biệt là trung tâm khoa học công nghệ của Thành phố Hồ Chí Minh, đại biểu Trần Hoàng Ngân cho rằng đây là nền tảng để tạo ra một tam giác vàng của cả nước. Theo đó, Thành phố Hồ Chí Minh mới, vốn đang đóng góp là 1/4 GDP và 1/3 tổng thu ngân sách của cả nước, chắc chắn trong thời gian tới sẽ còn đóng góp nhiều hơn nữa.

Đại biểu cũng cho rằng, sẽ có thêm những tứ giác động lực mới rất là tiềm năng cho Thành phố Hồ Chí Minh. Cụ thể là khu cảng trung chuyển quốc tế Cái Mép - Thị Vải kết hợp với cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ; việc hình thành khu thương mại tự do, kết hợp với trung tâm tài chính quốc tế Thành phố Hồ Chí Minh; cộng với sân bay quốc tế Long Thành của Đồng Nai, sẽ tạo ra một động lực mới và rất lớn của vùng Đông Nam Bộ.

Tham gia phát biểu, đại biểu Nguyễn Hữu Thông (Đoàn Bình Thuận) khẳng định chủ trương sắp xếp các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương là quyết sách lớn, vừa có tính chiến lược, vừa mang tính cấp thiết nhằm nâng cao hiệu quả quản trị, tổ chức lại không gian phát triển theo hướng mở rộng, gắn kết bền vững, phát huy lợi thế quy mô và tối ưu hóa nguồn lực.

“Đây là cơ hội để tái cấu trúc toàn diện mô hình phát triển vùng; phân bố lại dân cư, hạ tầng và nguồn lực đầu tư theo định hướng chiến lược mới, góp phần thực hiện thắng lợi các mục tiêu phát triển nhanh và bền vững cho kỷ nguyên phát triển của từng địa phương cũng như cả nước,” đại biểu Nguyễn Hữu Thông nói.

Góp ý thêm vào đề án sáp nhập, đại biểu đoàn Bình Thuận đề nghị cần sớm hoàn thiện thể chế, pháp luật phù hợp với mô hình địa phương hai cấp, có cơ chế tổ chức bộ máy đặc thù cho các tỉnh mới trong giai đoạn chuyển tiếp.

Đồng thời cần sớm giải quyết chế độ chính sách cho cán bộ, công chức, viên chức, người lao động nghỉ việc; có chính sách đào tạo lại, hỗ trợ việc làm, ổn định nơi làm việc và sinh hoạt cho những cán bộ, công chức, người lao động phải di chuyển đến trụ sở mới sau sáp nhập.

Đặc biệt, đại biểu đoàn Bình Thuận đề nghị cần ưu tiên kết nối hạ tầng giao thông, đặc biệt tại các địa phương có diện tích lớn sau sắp xếp như tỉnh Lâm Đồng mới khi dự kiến sau sáp nhập sẽ có diện tích lớn nhất cả nước, bao gồm cả vùng núi, trung du và duyên hải.

Để khắc phục khó khăn, đại biểu đề nghị Quốc hội, Chính phủ cần quan tâm bố trí nguồn lực để cải tạo, nâng cấp Quốc lộ 28, Quốc lộ 27; đồng thời xem xét, phê duyệt bổ sung quy hoạch đường bộ cao tốc kết nối ba địa phương này trước năm 2030, bố trí nguồn lực thực hiện đúng quy định, đảm bảo kết nối giữa Thành phố Phan Thiết, Thành phố Đà Lạt và Thành phố Gia Nghĩa, đồng thời tận dụng và bố trí lại tài sản công một cách hiệu quả tránh lãng phí tại các khu vực dôi dư sau sáp nhập và phát huy tối đa giá trị sử dụng.

Đại biểu Quốc hội tỉnh Đồng Tháp Phạm Văn Hòa phát biểu. (Ảnh: TTXVN)

Tương tự, đại biểu Phạm Văn Hòa (Đoàn Đồng Tháp) cũng bày tỏ đồng tình rất cao với chủ trương sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh. Theo đại biểu, rất nhiều đại biểu Quốc hội đề nghị chính sách cho cán bộ và đề nghị các cấp có thẩm quyền quan tâm.

“Anh em có vui buồn lẫn lộn. Có những đồng chí rất vui nhưng cũng có đồng chí rất buồn. Buồn vì đang làm việc có chức quyền nhưng lại xuống cấp phó; từ cấp phó lại xuống nhân viên,” ông Hòa tâm tư. Ngoài ra, một trong những tâm tư khác đó là cán bộ phải đi xa. Điều này làm thay đổi môi trường, sinh hoạt, công việc gia đình… do vậy, việc động viên chính trị, tư tưởng đối với cán bộ là rất quan trọng nên đề nghị cấp có thẩm quyền quan tâm./.

(Vietnam+)