Hợp nhất ba chương trình mục tiêu quốc gia để tập trung nguồn lực đầu tư trọng điểm

Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Trần Đức Thắng, thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ trình bày Tờ trình về chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia về nông thôn mới, giảm nghèo bền vững, phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi đến năm 2035. Ảnh: Doãn Tấn/TTXVN

Thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ trình bày Tờ trình, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Trần Đức Thắng cho biết, phạm vi của Chương trình thực hiện trên địa bàn toàn quốc, trong đó ưu tiên vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.

Về tổng vốn thực hiện Chương trình, giai đoạn I (2026 - 2030) dự kiến tổng nguồn lực huy động thực hiện tối thiểu khoảng 1,23 triệu tỷ đồng. Trước mắt, vốn ngân sách trung ương hỗ trợ trực tiếp khoảng 100.000 tỷ đồng. Quá trình điều hành, Chính phủ tiếp tục cân đối ngân sách trung ương để ưu tiên hỗ trợ bổ sung cho Chương trình phù hợp với điều kiện thực tế theo nhu cầu đề xuất, để có nguồn lực hỗ trợ thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ được giao.

Ngoài ra còn có vốn ngân sách địa phương các cấp (tỉnh, xã) 400.000 tỷ đồng; vốn lồng ghép từ các chương trình mục tiêu quốc gia, chương trình, dự án khác, khoảng 360.000 tỷ đồng; vốn tín dụng chính sách khoảng 22.686 tỷ đồng; vốn doanh nghiệp và huy động đóng góp của cộng đồng, người dân khoảng 348.000 tỷ đồng.

Ở giai đoạn II (2031 - 2035), căn cứ kết quả thực hiện của Chương trình giai đoạn 2026 - 2030, Chính phủ trình Quốc hội quyết định nguồn lực thực hiện Chương trình giai đoạn II.

Để quản lý thống nhất, hiệu quả, thực chất và bền vững hơn, khắc phục tình trạng chồng chéo, phân tán nguồn lực, trùng lặp nhiệm vụ trong các Chương trình mục tiêu quốc gia: Xây dựng nông thôn mới, Giảm nghèo bền vững, Phát triển kinh tế xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2025, Chính phủ xây dựng Báo cáo đề xuất cho chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, giảm nghèo bền vững và phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2026 - 2035 trên cơ sở tích hợp 3 Chương trình nói trên của giai đoạn 2021 - 2025.

Báo cáo thẩm tra của Hội đồng Dân tộc của Quốc hội nêu rõ, Hội đồng Dân tộc thống nhất với sự cần thiết hợp nhất 3 Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, giảm nghèo bền vững và phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi để xây dựng thành một Chương trình mục tiêu quốc gia đầu tư trong giai đoạn 10 năm, từ 2026 - 2035. Việc hợp nhất này sẽ góp phần giảm chồng chéo về chính sách, đối tượng, địa bàn; khắc phục những tồn tại, hạn chế thực hiện 3 Chương trình trong giai đoạn 2021 - 2025; nâng cao hiệu quả đầu tư, tập trung ưu tiên nguồn lực cho vùng khó khăn nhất, vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.

Về hợp phần và các chính sách, Hội đồng Dân tộc cơ bản thống nhất với cấu trúc Chương trình gồm 2 hợp phần, đề nghị Chính phủ chỉ đạo, tiếp thu đầy đủ ý kiến của các cơ quan hữu quan, rà soát phê duyệt chương trình bảo đảm không trùng lặp về nội dung giữa các hợp phần và với các chương trình, dự án đã có quyết định hoặc đang trình quyết định chủ trương đầu tư; về nhiệm vụ thường xuyên theo chức năng, nhiệm vụ của các cơ quan. Đồng thời, Trung ương chỉ nên quy định khung, giao chỉ tiêu, còn các hoạt động cụ thể, chi tiết nên giao cho địa phương lựa chọn, quyết định đầu tư để phù hợp với tình hình thực tiễn của địa phương.

Bên cạnh đó, cần lựa chọn nội dung, chính sách thực sự có tính chất mục tiêu, để tập trung nguồn lực đầu tư trọng tâm, trọng điểm như: hạ tầng dân sinh, phát triển sản xuất gắn với phát triển nông, lâm nghiệp; khoa học, công nghệ, chuyển đổi số; bảo vệ và phát triển rừng, môi trường sinh thái; đầu tư cao hơn, đặc biệt cho các dân tộc thiểu số rất ít người, đồng bào sinh sống ở vùng cao, biên giới và quy hoạch, ổn định dân cư sinh sống ở vùng có nguy cơ thiên tai, sạt lở, giải quyết những vấn đề bức xúc, thiết yếu, đặc thù ở vùng dân tộc thiểu số và miền núi.

Cùng với việc thảo luận tại tổ về chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, giảm nghèo bền vững và phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2026 - 2035, Quốc hội đã nghe Tờ trình, Báo cáo thẩm tra và thảo luận tại tổ về: Chủ trương đầu tư Dự án đầu tư xây dựng đường bộ cao tốc Vinh - Thanh Thủy; dự thảo Nghị quyết của Quốc hội sửa đổi, bổ sung một số điều Nghị quyết số 98/2023/QH15 về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển Thành phố Hồ Chí Minh; dự thảo Nghị quyết của Quốc hội sửa đổi, bổ sung một số điều Nghị quyết số 136/2024/QH15 về tổ chức chính quyền đô thị và thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Đà Nẵng.

Hiền Hạnh (TTXVN)