Hơn 72% đề cử Giải Khoa học Công nghệ toàn cầu VinFuture 2025 thuộc lĩnh vực y tế, năng lượng và môi trường

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính trao Giải thưởng Chính VinFuture 2024 cho 5 nhà khoa học.

Ngày 22/5/2025, Ban tổ chức Giải thưởng Khoa học Công nghệ toàn cầu VinFuture cho biết vòng đề cử cho mùa giải thứ 5 năm 2025 đã khép lại với 1.705 hồ sơ đến từ khắp nơi trên thế giới. Đặc biệt, số lượng đối tác đề cử chính thức của Giải thưởng đã tăng trưởng vượt bậc, với 14.772 đối tác, tăng hơn 12 lần so với con số 1.200 của mùa đầu tiên.

Mùa giải năm 2025 không chỉ bứt phá mạnh mẽ về số lượng đề cử mà còn có sự tham gia ngày càng sâu rộng của cộng đồng khoa học quốc tế uy tín. Trong đó, số đối tác đề cử tăng hơn 60% so với năm 2024, chủ yếu là nhà khoa học đến từ châu Mỹ (chiếm 31%), tiếp đến là châu Âu (28,6%), châu Á (26,8%), châu Phi (7,1%) và châu Đại Dương (6,5%).

Đặc biệt, gần 50% (7.240) trong số 14.772 đối tác đề cử năm nay là chuyên gia đến từ các trường đại học và viện nghiên cứu hàng đầu thế giới, như Đại học Harvard, Viện Công nghệ Massachusetts, Đại học Stanford (Hoa Kỳ), Đại học Cambridge, Đại học Oxford (Vương quốc Anh), Đại học Melbourne (Úc), Đại học Toronto (Canada), Đại học Quốc gia Singapore (Singapore)…

Đáng chú ý, 1.395 đối tác đề cử (khoảng 9,4%) là các nhà khoa học thuộc Top 2% các nhà nghiên cứu được trích dẫn nhiều nhất trên thế giới, theo xếp hạng của các chuyên gia Đại học Stanford.

Ban tổ chức cho biết các đề cử năm 2025 trải rộng trên nhiều lĩnh vực thiết yếu đời sống và phát triển bền vững toàn cầu, bao gồm: y học và chăm sóc sức khỏe (36,7%); năng lượng, giao thông vận tải và xây dựng (17,8%); môi trường và trái đất (17,8%); nông nghiệp và thực phẩm (11,3%). Đây đều là những lĩnh vực then chốt, phản ánh xu thế phát triển khoa học công nghệ của nhân loại, đang thu hút sự quan tâm lớn của cộng đồng quốc tế.

Các đối tác đề cử của giải đóng vai trò quan trọng trong việc tìm kiếm và giới thiệu những công trình khoa học xứng đáng. Các công trình tạo ra những tác động tích cực đối với cuộc sống nhân loại, đồng thời góp phần lan tỏa thông tin về giải thưởng đến cộng đồng khoa học quốc tế.

Năm 2024, từ đề cử của GS. Monica Lam, chuyên gia khoa học máy tính hàng đầu tại Đại học Stanford (Hoa Kỳ), ông Jensen Huang, CEO kiêm người đồng sáng lập Nvidia, đã được vinh danh tại Giải thưởng chính nhờ những đóng góp từ ngành công nghiệp để thúc đẩy sự tiến bộ của học sâu.

TS Lê Thái Hà, Giám đốc Điều hành Quỹ VinFuture chia sẻ: “sự tăng trưởng vượt bậc về số lượng đối tác đề cử cùng chất lượng ngày càng cao của các công trình được đề cử qua từng năm không chỉ minh chứng cho niềm tin ngày càng vững chắc của cộng đồng khoa học quốc tế đối với giải thưởng, mà còn phản ánh nhu cầu cấp thiết về những giải pháp khoa học công nghệ đột phá nhằm xây dựng một thế giới nơi con người phát triển hài hòa với môi trường bền vững”.

Vòng Sơ khảo Giải thưởng năm 2025 sẽ diễn ra từ cuối tháng 5 đến cuối tháng 8, nhằm xem xét và tuyển chọn những công trình xứng đáng nhất để vào vòng cuối cùng. Hội đồng Sơ khảo gồm 10 thành viên sẽ đánh giá các đề cử dựa trên quy trình xét duyệt nghiêm ngặt và các chuẩn mực quốc tế cao nhất, đảm bảo tính khoa học, công bằng và minh bạch.

Các tiêu chí đánh giá cốt lõi gồm mức độ tiến bộ về khoa học công nghệ, tác động tích cực đối với cuộc sống con người, cũng như quy mô và tính bền vững của dự án.

Sau 5 năm triển khai, nhiều chủ nhân giải thưởng liên tiếp được vinh danh bởi các giải thưởng danh giá toàn cầu. Điển hình là các nhà khoa học như TS. Katalin Karikó, GS. Drew Weissman (Giải thưởng Chính VinFuture 2021, Giải Nobel Y học 2023); TS. Demis Hassabis, TS. John Jumper (Giải Đặc biệt VinFuture 2022, Giải Nobel Hóa học 2024);

GS. Geoffrey Hinton (Giải thưởng Chính VinFuture 2024, Giải Nobel Vật lý 2024); GS. Yoshua Bengio, GS. Yann LeCun, GS. Geoffrey Hinton, ông Jensen Huang, và GS. Fei-Fei Li (Giải thưởng Chính VinFuture 2024, Giải thưởng Nữ hoàng Elizabeth 2025); GS. Daniel Joshua Drucker, GS. Joel Francis Habener, GS. Jens Juul Holst, PGS. Svetlana Mojsov (Giải Đặc biệt VinFuture 2023, Giải thưởng Breakthrough 2025)…

Hoàng Anh