Hội Lim Bắc Ninh chính thức vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia
Việc Hội Lim được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia khẳng định giá trị lịch sử, nghệ thuật và tinh thần cộng đồng của lễ hội. Đây không chỉ là niềm tự hào của người dân Bắc Ninh mà còn góp phần khẳng định tầm quan trọng của văn hóa truyền thống trong đời sống hiện đại.

Hát quan họ tại Hội Lim. Ảnh: Thanh Trang
Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch vừa quyết định đưa vào Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia: Lễ hội truyền thống Hội Lim thị trấn Lim, xã Liên Bão, xã Nội Duệ, huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh.
Theo tư liệu, vào thế kỷ XVIII, Hội Lim đã trở thành một hội lớn phát triển tới quy mô hội hàng tổng - tổng Nội Duệ (khi đó tổng Nội Duệ bao gồm 6 xã, phường).
Giá trị cốt lõi đầu tiên của Hội Lim cũng chính là yếu tố trung tâm của Tổng Nội Duệ xưa này. Từ một hội làng của làng Lim (Đình Cả) lễ hội đã mở rộng thành hội tổng, nơi các làng trong tổng cùng nhau tụ họp, duy trì mối quan hệ liên làng và thể hiện sự gắn kết cộng đồng. Minh chứng rõ nhất thể hiện qua nghi lễ rước sắc trang trọng từ đình làng Đình Cả sang đình làng Lộ Bao (một hành trình tượng trưng cho sự thống nhất và mối quan hệ lịch sử giữa các làng).
Thứ hai, Hội Lim đậm đặc yếu tố tín ngưỡng thờ Thành hoàng làng và Tướng công Nguyễn Đình Diễn. Các nghi lễ dâng hương, tế lễ, và đặc biệt là nghi thức “hát thờ” không chỉ thể hiện lòng biết ơn mà còn là cách để người dân duy trì và củng cố tín ngưỡng, cầu mong quốc thái dân an.
Yếu tố cuối cùng và cũng quan trọng nhất, Hội Lim là không gian bảo tồn và phát huy Dân ca Quan họ. Quan họ không chỉ là một phần mà là linh hồn của lễ hội. Các hình thức hát như hát canh, hát trên thuyền, hát lán, hát đối đáp... không chỉ phô diễn các lề lối, bài bản cổ mà còn tạo ra một môi trường lý tưởng để di sản được truyền dạy, thực hành liên tục, xứng đáng với danh hiệu Di sản văn hóa phi vật thế đại diện của nhân loại được UNESCO vinh danh.
Đặc biệt, Hội Lim còn gắn liền với tên tuổi các danh nhân lịch sử văn hóa vùng Lim, có ảnh hưởng trực tiếp và vai trò to lớn trong việc giữ gìn tập tục, mở mang hội hè vùng Lim như: Đỗ Nguyễn Thụy, bà Mụ Ả...
Hội Lim kết hợp hài hòa giữa các nghi lễ truyền thống và các hoạt động văn hóa sôi động, đặc biệt là Dân ca Quan họ, để tạo nên một bức tranh văn hóa đa sắc, thể hiện rõ bản sắc tinh hoa của vùng đất Kinh Bắc.
Với danh hiệu mới, Hội Lim sẽ nhận được nhiều sự quan tâm hơn từ cộng đồng và các cấp quản lý. Sự kiện này mở ra cơ hội phát triển du lịch văn hóa, đồng thời đặt ra yêu cầu bảo tồn và phát huy lễ hội một cách bài bản. Trong tương lai, Hội Lim hứa hẹn tiếp tục lan tỏa giá trị truyền thống, trở thành điểm đến văn hóa đặc sắc của cả nước./.