Hội làng Bằng Cả - nét đẹp văn hóa của người Dao Thanh Y

Đây là sự kiện chính trị, văn hóa mang ý nghĩa sâu sắc, gắn liền với phong tục truyền thống và sự phát triển kinh tế xã hội của xã Bằng Cả nói riêng, TP Hạ Long nói chung. Đặc biệt, lễ hội năm nay là minh chứng cho việc gìn giữ bản sắc văn hóa truyền thống của đồng bào người Dao Thanh Y, xã Bằng Cả và người Tày xã Dân Chủ trong hành trình phát triển lịch sử và văn hóa truyền thống của dân tộc.

Lễ đón nhận Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Ảnh: Vĩnh Quân

Hội làng Bằng Cả là lễ hội truyền thống mang đậm bản sắc của đồng bào người Dao Thanh Y với ý nghĩa cầu trời, cầu thổ địa, thổ công, cầu thành hoàng làng phù hộ cho nhân dân năm mới mưa thuận, gió hòa, làm ăn phát đạt, mùa màng tốt tươi; cầu chúc cho mọi người hạnh phúc, mạnh khỏe, đoàn kết và sống vui vẻ thuận hòa…

Hội làng Bằng Cả được duy trì tổ chức hàng năm với mục đích bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của dân tộc Dao Thanh Y. Qua đó, bản sắc văn hóa của người Dao Thanh Y Bằng Cả đã và đang được người dân duy trì, phát huy và được lưu truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác, có tính lan tỏa mạnh mẽ trong đời sống văn hóa cộng đồng, dần trở thành nguồn lực nội sinh cho sự phát triển của địa phương.

Truyền thống gói bánh của người Dao. Ảnh: Vĩnh Quân

Hội làng Bằng Cả diễn ra vào 5 ngày trong năm (gồm các ngày: 1/2; 1/4; 1/7; 1/10 âm lịch và ngày 20 tháng chạp hàng năm), trong đó ngày 1/2 là lễ chính đầu năm mới.

Đến với hội làng Bằng Cả, Nhân dân và du khách được hòa mình vào một không gian văn hóa vô cùng vui tươi, rộn rã, mang đậm bản sắc địa phương. Ngoài những môn thể thao và trò chơi dân gian như bóng đá, bóng chuyền hơi, kéo co, nhảy sạp, ném còn, đi cà kheo… du khách cũng rất thích thú khi được trải nghiệm gói bánh gù, mặc thử trang phục truyền thống của người Dao Thanh Y, tham quan các gian hàng và thưởng thức những sản vật của địa phương.

Người dân cùng trải nghiệm. Ảnh: Vĩnh Quân

Hội làng năm 2025 được tổ chức gắn với Lễ công bố Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia Lễ cấp sắc người Dao Thanh Y, Lễ mừng cơm mới của người Tày và Lễ đón nhận Bằng công nhận xã Bằng Cả đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao. Đây là sự đánh giá, ghi nhận các cấp ủy Đảng, Chính quyền và Nhân dân thành phố Hạ Long đã nỗ lực trong công cuộc gìn giữ những giá trị di sản văn hóa, trong đó có di sản văn hóa phi vật thể và trong hành trình xây dựng nông thôn mới.

Tiếng trống khai hội. Ảnh: Vĩnh Quân

Trong kho tàng di sản văn hóa của TP Hạ Long, không thể không nhắc đến bản sắc văn hóa dân tộc Lễ cấp sắc của người Dao Thanh Y, xã Bằng Cả, Lễ mừng cơm mới của người Tày tại xã Dân Chủ. 2 di sản này đã được Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia.

Trang phục của người Dao Thanh Y. Ảnh: Vĩnh Quân

Năm 2025 là năm đầu tiên hội làng Bằng Cả được tổ chức với quy mô cấp TP theo đề án "Hạ Long - thành phố lễ hội" đã được phê duyệt, nhằm bảo tồn và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống, đồng thời góp phần quảng bá hình ảnh văn hóa người Dao Thanh Y, nói riêng và Nhân dân các dân tộc TP Hạ Long nói chung.

Trang phục của người Dao Thanh Y. Ảnh: Vĩnh Quân

Hội làng Bằng Cả đã trở thành nét đẹp văn hóa truyền thống của người Dao Thanh Y là sản phẩm kết tinh từ tâm hồn, trí tuệ, tài năng, cốt cách và đạo lý của bao thế hệ trong quá trình sống, lao động, xây dựng và bảo vệ quê hương. Cứ mỗi độ Xuân về, hàng triệu Nhân dân, du khách, những người con của đồng bào dân tộc Dao Thanh Y lại trẩy hội về với xóm làng. Về với hội làng chính là về với chính mình, về với cội nguồn, để tỏ lòng thành kính bái tổ tiên, các vị thành hoàng làng, cầu mong cho mọi người, mọi nhà một năm mới đủ đầy, ấm no hạnh phúc. Với lòng thành kính, lòng yêu nước sâu sắc của mỗi người con đất Việt nói chung, hội làng hàng năm như một lời nhắc nhở các thế hệ cháu con phải luôn nhớ về cội nguồn dân tộc, phải biết trân quý, giữ gìn và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống quý báu mà tổ tiên để lại.

Vĩnh Quân