Hoạt động sản xuất kinh doanh, khả năng sinh lời của doanh nghiệp FDI giảm sút

Năm 2023, có 16.292 doanh nghiệp FDI báo cáo kinh doanh thua lỗ, tăng 21,2%; số doanh nghiệp bị lỗ lũy kế là 18.140 doanh nghiệp, tăng 15%. Ảnh minh họa

Năm 2023, doanh thu của DN FDI giảm 4,3%, lợi nhuận trước thuế giảm 14,2%, lợi nhuận sau thuế giảm 15,7%

Tại báo cáo nói trên, Bộ Tài chính đánh giá: Nguồn vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài đã đóng góp quan trọng vào tăng trưởng kinh tế - xã hội của nước ta thông qua việc bổ sung nguồn vốn đầu tư, góp phần tạo việc làm, thu nhập cho người lao động, tham gia tích cực vào quá trình chuyển đổi cơ cấu kinh tế và tạo nguồn thu cho ngân sách nhà nước.

Công tác quản trị tài chính của doanh nghiệp FDI nhìn chung vẫn đảm bảo an toàn tài chính để phục vụ hoạt động sản xuất kinh doanh.

Các doanh nghiệp FDI có đóng góp lớn trong hoạt động thương mại xuất nhập khẩu, chiếm 75% trị giá xuất khẩu và 67% trị giá nhập khẩu cả nước, đồng thời đẩy mạnh cán cân thương mại với kết quả thặng dư 47,8 tỷ USD, tăng 13% so với năm 2022.

5 địa phương có doanh thu kinh doanh của doanh nghiệp FDI lớn nhất lần lượt là: TP. Hồ Chí Minh (1,4 triệu tỷ đồng), Bắc Ninh (1,2 triệu tỷ đồng), Đồng Nai (749 nghìn tỷ đồng), Bình Dương (731 nghìn tỷ đồng), Hải Phòng (693 nghìn tỷ đồng)...

Tuy nhiên, kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh, khả năng sinh lời của khối doanh nghiệp FDI năm 2023 giảm sút so với năm 2022, cụ thể: doanh thu giảm 4,3%; lợi nhuận trước thuế giảm 14,2%; lợi nhuận sau thuế giảm 15,7% dẫn đến số nộp ngân sách nhà nước giảm. Các lĩnh vực có đóng góp lớn vào kết quả hoạt động kinh doanh, số nộp NSNN của toàn ngành như: Công nghiệp chế biến, chế tạo; Bán buôn, bán lẻ, sửa chữa ô tô, mô tô, xe máy và xe có động cơ khác; Hoạt động kinh doanh bất động sản mất vai trò động lực tăng trưởng khi đồng loạt giảm sút.

Doanh nghiệp FDI báo lỗ, doanh nghiệp lỗ lũy kế, lỗ mất vốn chủ sở hữu tăng đáng kể cả về số lượng và giá trị. Nhiều doanh nghiệp báo lỗ liên tục nhiều năm nhưng vẫn mở rộng quy mô vốn đầu tư, hoạt động sản xuất kinh doanh tập trung ở các lĩnh vực: Công nghiệp chế biến, chế tạo; Bán buôn, bán lẻ, sửa chữa ô tô, mô tô, xe máy và xe có động cơ khác; Hoạt động chuyên môn, khoa học công nghệ.

Nhiều doanh nghiệp có vốn đầu tư lớn, doanh thu cao, lợi nhuận trước thuế lớn nhưng có mức đóng góp vào NSNN ở mức khiêm tốn so với các doanh nghiệp khác có vốn đầu tư và kết quả kinh doanh thấp hơn.

Kim ngạch xuất khẩu, kim ngạch nhập khẩu ở khu vực doanh nghiệp FDI đều ghi nhận mức giảm so với năm 2022. Mặt hàng chủ lực và thị trường xuất khẩu lớn nhất năm 2023 có trị giá xuất khẩu thấp hơn mặt hàng chủ lực và thị trường xuất khẩu lớn nhất năm 2022.

Cụ thể, trong số 28.918 doanh nghiệp FDI có dữ liệu báo cáo tài chính mà Bộ Tài chính tổng hợp được trong năm 2023 cho thấy, có 16.292 doanh nghiệp FDI báo cáo kinh doanh thua lỗ, tăng 21,2%; số doanh nghiệp bị lỗ lũy kế là 18.140 doanh nghiệp, tăng 15%.

Về doanh thu, Bộ Tài chính cho biết doanh thu của các doanh nghiệp FDI năm 2023 đạt hơn 9,4 triệu tỷ đồng, giảm hơn 426,9 nghìn tỷ đồng so với năm 2022.

Lợi nhuận trước thuế của các doanh nghiệp FDI năm 2023 ghi nhận đạt hơn 411.700 tỷ đồng, giảm khoảng 68.300 tỷ đồng so với năm 2022. Trong khi lợi nhuận sau thuế của các doanh nghiệp FDI được ghi nhận đạt khoảng 377.000 tỷ đồng, giảm gần 63.000 tỷ đồng.

Bộ Tài chính đề nghị kiểm tra, thanh tra dự án đầu tư của doanh nghiệp FDI

Trên cơ sở đánh giá tình hình tài chính doanh nghiệp ĐTNN năm 2023, Bộ Tài chính kiến nghị, đề xuất Chính phủ ban hành các cơ chế, chính sách hoặc trình Quốc hội ban hành các chính sách về đầu tư, doanh nghiệp... có liên quan đến hoạt động đầu tư nước ngoài.

Ban hành Nghị định về thành lập, quản lý và sử dụng Quỹ Hỗ trợ đầu tư để ổn định môi trường đầu tư, khuyến khích, thu hút các nhà đầu tư chiến lược, các tập đoàn đa quốc gia theo Nghị quyết số 110/2023/QH15 ngày 29/11/2023 của Quốc hội khóa XV và Nghị quyết 50-NQ/TW ngày 20/8/2019 của Bộ Chính trị.

Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Bộ, ngành, địa phương rà soát các cơ chế, chính sách về đầu tư (thu hút đầu tư, ưu đãi đầu tư, quản lý đầu tư...) để kiến nghị Chính phủ sửa đổi hoặc ban hành chính sách đầu tư kịp thời, hiệu quả.

Xây dựng cơ sở dữ liệu trong hệ thống thông tin và liên thông dữ liệu, thông tin về các doanh nghiệp nói chung và doanh nghiệp FDI nói riêng giữa các cơ quan quản lý nhà nước có liên quan, đáp ứng yêu cầu khai thác, phân tích dữ liệu.

Xây dựng các chỉ tiêu về hiệu quả đầu tư làm căn cứ đánh giá tác động của dự án của doanh nghiệp FDI đang hoạt động đối với kinh tế, xã hội, môi trường nhằm quản lý, ngăn chặn kịp thời các rủi ro có thể xảy ra.

Hoàn thiện hạ tầng giao thông – đô thị theo hướng đồng bộ, hiện đại, không chỉ tăng kết nối, liên kết vùng, tạo động lực thu hút đầu tư, góp phần thực hiện hiệu quả, cải thiện mạnh mẽ môi trường đầu tư và kinh doanh.

Tăng cường hoạt động rà soát, công tác kiểm tra, thanh tra đối với các dự án đầu tư đang hoạt động; đẩy mạnh các biện pháp quản lý đối với những doanh nghiệp FDI có hoạt động không hiệu quả hoặc có dấu hiệu vi phạm, gây thiệt hại đến nguồn thu ngân sách, tác động tiêu cực đến môi trường, kinh tế - xã hội.

Có phương án đào tạo, tăng cường năng lực chuyên môn, quản lý cho các cơ quan, đơn vị có liên quan đến doanh nghiệp FDI đang hoạt động đầu tư tại địa phương.

Chỉ đạo các địa phương chủ động thực hiện chế độ thông tin, báo cáo đảm bảo đúng thời hạn và đề cương theo yêu cầu của Bộ Tài chính để kịp thời báo cáo Thủ tướng Chính phủ./.

MINH ANH