Hoàn thuế tự động và tăng minh bạch khi thu thuế 'kinh doanh qua mạng'
Việc tự động hóa không chỉ giúp giảm bớt thời gian xử lý hồ sơ mà còn đảm bảo tính minh bạch và hạn chế rủi ro gian lận thuế. Hơn nữa, cùng với sự phát triển của thương mại điện tử (TMĐT), công tác quản lý thuế đối với hoạt động kinh doanh trên nền tảng số cũng đang được đẩy mạnh với nhiều biện pháp quyết liệt.
Công tác quản lý thuế đối với hoạt động kinh doanh trên nền tảng số đang được đẩy mạnhHoàn thuế thu thu nhập cá nhân tự động: tiện lợi và hiệu quả
Thông tin về các vấn đề dư luận quan tâm, ngày 4/3, Bộ Tài chính cho biết: Để nâng cao hiệu quả quản lý thuế và hỗ trợ người dân thực hiện nghĩa vụ thuế một cách thuận tiện hơn, Bộ Tài chính đã triển khai Quy trình hoàn thuế TNCN tự động theo Quyết định số 108/QĐ-TCT ngày 24/1/2025. Hệ thống này được xây dựng trên nền tảng công nghệ thông tin hiện đại, giúp tự động hóa các bước xử lý, giảm thiểu hồ sơ phải xử lý thủ công, đồng thời nâng cao độ chính xác và hạn chế gian lận thuế.
Hơn nữa, để hỗ trợ người nộp thuế (NNT) trong việc nộp hồ sơ quyết toán thuế TNCN, Cục Thuế đã phát triển chức năng "Tờ khai quyết toán thuế TNCN gợi ý" trên các ứng dụng eTax Mobile và iCanhan. Thêm vào đó, hệ thống sẽ tự động tổng hợp dữ liệu từ các tổ chức trả thu nhập, dữ liệu đăng ký thuế và nghĩa vụ thuế của NNT, giúp hạn chế sai sót khi kê khai.
Các bước thực hiện hoàn thuế TNCN tự động
Trước hết, theo Quyết định 108, quá trình hoàn thuế tự động bao gồm ba bước chính:
Bước 1: Tiếp nhận tờ khai quyết toán thuế TNCN gợi ý. Theo đó, NNT kiểm tra thông tin trên eTax Mobile hoặc iCanhan, có thể chỉnh sửa nếu cần thiết. Nếu đồng ý, NNT xác nhận và nộp hồ sơ quyết toán trực tuyến.
Bước 2: Hệ thống tự động xử lý hoàn thuế
Hệ thống sẽ kiểm tra điều kiện hoàn thuế, đối chiếu số thuế đã nộp, xác nhận tài khoản nhận hoàn thuế. Nếu đủ điều kiện, hệ thống sẽ tự động lập và ký điện tử quyết định hoàn thuế.
Bước 3: Kiểm soát sau hoàn thuế
Định kỳ hàng quý, hệ thống sẽ rà soát và cung cấp danh sách các trường hợp có rủi ro để kiểm tra lại.
Như vậy, quy trình hoàn thuế TNCN tự động không chỉ giúp NNT tiết kiệm thời gian mà còn giảm tải áp lực cho cơ quan thuế, đồng thời đảm bảo tính minh bạch trong quá trình giải quyết hồ sơ.
Cục Thuế đang khẩn trương thực hiện nâng cấp ứng dụng CNTT đáp ứng Quy trình hoàn thuế TNCN tự động ban hành kèm theo Quyết định số 108/QĐ-TCT ngày 24/1/2025 để phục vụ tốt nhất cho NNT trong kỳ quyết toán thuế TNCN năm 2024. Trong thời gian tới, khi ứng dụng CNTT đã được nâng cấp để chính thức áp dụng Quy trình hoàn thuế TNCN tự động, Cục Thuế sẽ tiếp tục theo dõi, nắm bắt thông tin phản ánh của NNT để kịp thời hoàn thiện hệ thống cơ sở dữ liệu và hệ thống ứng dụng CNTT.
Siết chặt thuế thương mại điện tử bảo đảm công bằng
Theo Bộ Tài chính, TMĐT đang phát triển mạnh mẽ, đặt ra nhiều thách thức trong công tác quản lý thuế. Tuy nhiên, Bộ Tài chính đã chủ động triển khai nhiều biện pháp để kiểm soát nghĩa vụ thuế của cá nhân, hộ kinh doanh trên nền tảng số.
Hơn nữa, ngành thuế đã phối hợp với các sàn TMĐT lớn như Shopee, Tiki, Lazada, TikTok Shop, Grab, yêu cầu cung cấp thông tin giao dịch để cơ quan thuế có cơ sở đối chiếu, xác định doanh thu thực tế. Thêm vào đó, dữ liệu thu thập từ các sàn TMĐT từ Quý 4/2022 đến Quý 4/2024 đã ghi nhận 40 tỷ lượt giao dịch, với tổng giá trị lên tới 366.000 tỷ đồng.
Đồng thời, Cục Thuế đã chính thức vận hành "Cổng thông tin điện tử dành cho hộ, cá nhân kinh doanh TMĐT" từ ngày 19/12/2024, giúp cá nhân kinh doanh kê khai và nộp thuế dễ dàng hơn.
Đến ngày 27/2/2025, Cổng TMĐT hỗ trợ 41,5 nghìn hộ, cá nhân kinh doanh thực hiện đăng ký thuế, khai thuế, nộp thuế trên Cổng TMĐT HKD với số nộp NSNN là hơn 258 tỷ đồng.
Đồng thời, chú trọng rà soát và làm giàu cơ sở dữ liệu TMĐT. Trong năm 2024, Cục Thuế đã làm việc với 6 sàn TMĐT lớn (Shopee, Tiki, Lazada, Senđo, Tiktok, Grap) để yêu cầu và hỗ trợ các sàn cung cấp lại thông tin đảm bảo đúng, đủ theo quy định. Sau 9 kỳ cung cấp thông tin từ sàn giao dịch TMĐT (Từ Q4/2022 đến Q4/2024), đã thu thập được thông tin từ 439 sàn cung cấp thông tin đến cơ quan thuế, lượt giao dịch là 40 tỷ lượt và tổng giá trị giao dịch là 366 nghìn tỷ đồng. Ngoài ra, Cục Thuế cũng đang triển khai công tác thu thập thông tin từ các đơn vị vận chuyển, các nhà cung cấp nước ngoài là nhà quản lý nền tảng trực tuyến tại Việt Nam để làm giàu cơ sở dữ liệu TMĐT.
Trong năm 2024, ngành thuế đã xử lý vi phạm là 33.003 trường hợp (736 DN; 32.267 cá nhân) với số thuế xử lý truy thu và phạt là gần 1,4 nghìn tỷ đồng.
Cơ quan thuế cũng đã tích cực phối hợp với bộ ngành trong việc kết nối, chia sẻ dữ liệu, kết quả đến nay đã phối hợp với Bộ Công Thương chia sẻ dữ liệu về 929 website và 284 ứng dụng cung cấp dịch vụ TMĐT. Tổng cục Thuế đã chỉ đạo các Cơ quan Thuế quản lý trực tiếp các tổ chức là chủ sở hữu website/app cung cấp dịch vụ TMĐT thực hiện việc đối chiếu, rà soát để xác định các Sàn TMĐT thực tế còn hoạt động để yêu cầu cung cấp thông tin.
Để bảo đảm hiệu quả quản lý thuế đối với TMĐT, Bộ Tài chính cho biết: Bộ này đang triển khai nhiều giải pháp quan trọng như: Sửa đổi Luật Quản lý thuế và Luật TMĐT để yêu cầu các sàn TMĐT khấu trừ, nộp thuế thay cho hộ kinh doanh; xây dựng hệ thống quản lý rủi ro bằng trí tuệ nhân tạo (AI), phát hiện các trường hợp có dấu hiệu trốn thuế.
Bộ Tài chính cũng đang phối hợp với Bộ Công Thương để yêu cầu các nền tảng TMĐT phải xác thực danh tính khi cá nhân livestream bán hàng.
Như vậy, việc quản lý thuế TMĐT ngày càng minh bạch và chặt chẽ hơn, giúp đảm bảo công bằng trong thực hiện nghĩa vụ thuế và tăng thu ngân sách nhà nước.
Theo Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng: Thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, việc tối ưu hóa thu – chi ngân sách là một trong những ưu tiên hàng đầu. Tuy nhiên, dù đã có nhiều biện pháp siết chặt quản lý thuế, vẫn còn nhiều dư địa để tăng thu ngân sách. Hơn nữa, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng nhấn mạnh rằng cần tiếp tục chống thất thu thuế, đặc biệt trong lĩnh vực TMĐT và doanh nghiệp có dấu hiệu gian lận. Đồng thời, Chính phủ cũng đặt mục tiêu cơ cấu lại nguồn thu ngân sách, đảm bảo sự cân đối và bền vững trong dài hạn.
Đi đôi với tăng cường quản lý thuế, lãnh đạo Bộ Tài chính cũng lưu ý việc nghiên cứu các chính sách giảm thuế và phí lệ phí để hỗ trợ doanh nghiệp phục hồi và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Vì vậy, chính sách thuế không chỉ đảm bảo nguồn thu cho ngân sách mà còn góp phần ổn định kinh tế và hỗ trợ sản xuất – kinh doanh.Với sự quyết tâm của Chính phủ, Bộ Tài chính cùng các biện pháp cải cách mạnh mẽ, hệ thống thuế Việt Nam đang ngày càng minh bạch, công bằng và hiệu quả hơn.