Hoàn thiện hệ thống pháp luật về chuyển đổi số quốc gia

Thu hút, trọng dụng chuyên gia về chuyển đổi số

Luật Chuyển đổi số được xây dựng nhằm hoàn thiện hệ thống pháp luật về chuyển đổi số quốc gia, tạo hệ thống pháp lý liên ngành về chuyển đổi số trong ngành, lĩnh vực. Đồng thời, nhằm điều chỉnh mối quan hệ giữa các chủ thể tham gia các hoạt động trên môi trường số; thúc đẩy quá trình chuyển đổi số toàn diện; tăng cường hợp tác quốc tế và hội nhập.

Dự thảo Luật Chuyển đổi số gồm 8 chương, 79 điều quy định về hạ tầng cho chuyển đổi số; chuyển đổi số trong hệ thống chính trị và Chính phủ số; kinh tế số; xã hội số; các biện pháp bảo đảm chuyển đổi số; quản lý Nhà nước về chuyển đổi số...

Theo đó, việc quy định về hạ tầng cho chuyển đổi số nhằm thể chế hóa chủ trương của Đảng, Nhà nước về phát triển hạ tầng cho chuyển đổi số quốc gia đã được nêu tại Nghị quyết số 57-NQ/TW: xác định các thành phần cấu thành hạ tầng cho chuyển đổi số (hạ tầng số, hạ tầng số công cộng, hạ tầng công nghiệp công nghệ số); yêu cầu phát triển đối với hạ tầng bảo đảm đồng bộ, hiện đại, an toàn đáp ứng nhu cầu triển khai chuyển đổi số một cách toàn diện tại Việt Nam.

Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng trình bày tờ trình. Ảnh: Quochoi.vn

Dự thảo Luật quy định về bảo đảm an toàn trên môi trường số; chủ quyền quốc gia trên không gian mạng, trong đó Nhà nước bảo đảm chủ quyền quốc gia trên không gian mạng thông qua việc xây dựng các cơ sở dữ liệu lớn có chủ quyền của Việt Nam; bảo đảm chủ quyền an ninh dữ liệu quốc gia. Bảo đảm chủ quyền quốc gia trên không gian mạng và nền tảng số...

Các biện pháp bảo đảm chuyển chuyển đổi số được nêu trong dự thảo gồm: đào tạo, phát triển nguồn nhân lực số; thu hút, trọng dụng chuyên gia về chuyển đổi số; ưu đãi cán bộ, công chức, viên chức làm công tác chuyển đổi số trong các cơ quan thuộc hệ thống chính trị; phát triển nguồn nhân lực số của cơ quan Nhà nước;

Trong đó, với giải pháp thu hút, trọng dụng chuyên gia về chuyển đổi số quy định Nhà nước thực hiện cơ chế, chính sách đặc biệt nhằm thu hút, trọng dụng nhân tài, nhân lực chất lượng cao trong lĩnh vực chuyển đổi số để đóng góp vào quá trình chuyển đổi số quốc gia theo quy định của pháp luật về cán bộ, công chức, viên chức; khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo; công nghiệp công nghệ số.

Người có thành tích xuất sắc tiêu biểu trong chuyển đổi số, ứng dụng hệ thống trí tuệ nhân tạo được vinh danh, hỗ trợ nghiên cứu, tạo điều kiện chuyển giao công nghệ, thương mại hóa kết quả.

Dự thảo Luật cũng quy định cơ quan Nhà nước thực hiện chế độ đãi ngộ đặc thù theo quy định của Chính phủ cho người làm công tác chuyển đổi số nhằm khuyến khích và thu hút vào làm việc trong khu vực công. Các hình thức đãi ngộ bao gồm: tiền lương, phụ cấp, điều kiện làm việc, cơ hội phát triển nghề nghiệp và các hình thức khen thưởng khác.

Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội Nguyễn Thanh Hải trình bày báo cáo thẩm tra. Ảnh: Quochoi.vn

Bảo vệ trẻ em trên môi trường số

Dự thảo Luật cũng quy định về bảo vệ trẻ em trên môi trường số. Theo đó, Nhà nước, xã hội, nhà trường có trách nhiệm bảo vệ trẻ em khỏi các tác động tiêu cực của thông tin trên môi trường số; thực hiện biện pháp phòng ngừa, ngăn chặn, xử lý các nền tảng, dịch vụ số có nội dung vi phạm pháp luật, gây hại cho trẻ em.

Cha mẹ, người giám hộ hợp pháp có trách nhiệm: hướng dẫn, định hướng, hỗ trợ trẻ em thực hiện quyền của mình khi tham gia hoạt động trên môi trường số, phù hợp với độ tuổi và mức độ phát triển của trẻ; quản lý, giám sát tài khoản, dữ liệu cá nhân và hoạt động trực tuyến của trẻ em theo quy định của pháp luật, bảo đảm lợi ích tốt nhất của trẻ; yêu cầu tổ chức, doanh nghiệp cung cấp dịch vụ số hạn chế, ngăn chặn hoặc gỡ bỏ nội dung có hại cho trẻ em.

Theo thẩm tra của Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội, cơ quan soạn thảo đã thiết kế nhiều chính sách vượt trội nhằm thúc đẩy chuyển đổi số và đề nghị cân nhắc bổ sung nhóm chính sách ưu đãi, hỗ trợ đặc biệt về đầu tư, mua sắm và quản lý tài chính với các dự án, nhiệm vụ chuyển đổi số có sử dụng ngân sách Nhà nước nhằm bảo đảm tính linh hoạt, hiệu quả.

Về các hành vi bị nghiêm cấm (Điều 5),Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường cơ bản tán thành với các quy định về các hành vi bị nghiêm cấm tại dự thảo luật. Tuy nhiên, để bao quát và phù hợp tình hình thực tế hiện nay, đề nghị bổ sung về các hành vi phạm tội công nghệ cao mới nổi như sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) hoặc các công nghệ số khác để tạo nội dung giả mạo hoặc gây chia rẽ, kỳ thị trên không gian mạng...

Vân Hà