Hoa Kỳ: Nhiều kiến nghị kiểm toán nhằm cải thiện hạ tầng cấp nước
Kiểm toán nhà nước Hoa Kỳ (GAO) vừa công bố báo cáo đánh giá những nỗ lực hỗ trợ cộng đồng trước thiên tai, đảm bảo nguồn nước sạch cho người dân. Báo cáo đã đưa ra nhiều kiến nghị đáng lưu ý đối với các cơ quan chức năng có liên quan nhằm nâng cao hiệu quả hỗ trợ tài chính và tăng khả năng chống chịu của hạ tầng cấp nước.

Hoa Kỳ nỗ lực để đảm bảo nguồn nước sạch cho người dân tại các bang. Ảnh: ST
Những phát hiện quan trọng
GAO nhận định, thảm họa thiên nhiên có thể làm gián đoạn dịch vụ cung cấp nước uống và xử lý nước thải. Các hệ thống cấp nước và xử lý nước thải bị gián đoạn hoạt động hoặc hỏng hóc sau thảm họa, đe dọa sức khỏe cộng đồng. Báo cáo của GAO dẫn chứng, thảm họa tại bang Mississippi (2022) và Bắc Carolina (2024) đã khiến người dân không có nước uống sạch trong nhiều tuần. Do đó, GAO nhấn mạnh, các cơ quan liên bang cần hỗ trợ để nâng cao khả năng chống chịu trước thiên tai, hỗ trợ các cộng đồng dễ bị tổn thương.
GAO đã phân tích dữ liệu từ năm tài chính 2014–2023 của các chương trình do ba cơ quan hỗ trợ cho các dự án hạ tầng nước; rà soát các sắc lệnh hành pháp liên quan cùng kế hoạch và hành động nhằm giải quyết rào cản mà cộng đồng phải đối mặt; đồng thời phỏng vấn 14 đơn vị được lựa chọn. Mục đích là xem xét mức độ hỗ trợ tài chính để cải thiện hạ tầng cấp nước; đánh giá khả năng giải quyết rào cản khiến cộng đồng gặp khó khăn trong việc tiếp cận và tham gia các chương trình; cách thức đánh giá mức độ tiếp cận hỗ trợ của cộng đồng.
Trên cơ sở đó, GAO đã đưa ra nhiều phát hiện quan trọng: Các cộng đồng nông thôn, thu nhập thấp và các nhóm dễ bị tổn thương khác gặp nhiều khó khăn trong việc tiếp cận nguồn vốn này. Dữ liệu về các địa phương có sự khác biệt và đôi khi không giúp các cơ quan xác định chính xác những cộng đồng cần hỗ trợ.
EPA, FEMA và USDA đã cung cấp nhiều loại hình hỗ trợ tài chính để cải thiện hạ tầng cung cấp nước uống và xử lý nước thải từ năm 2014 đến năm 2023. Cụ thể, 14 chương trình của các cơ quan này đã cung cấp 35 tỷ USD dưới dạng tài trợ (ít nhất 22.000 dự án) và 29 tỷ USD dưới dạng các khoản vốn vay trực tiếp (khoảng 4.800 dự án) trong giai đoạn này.
Cơ quan Bảo vệ Môi trường (EPA), Cơ quan Quản lý Khẩn cấp Liên bang (FEMA) và Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ (USDA) đã thực hiện một số biện pháp nhằm giảm rào cản trong việc tiếp cận hỗ trợ tài chính đối với các cộng đồng dễ bị tổn thương - những cộng đồng dễ gặp khó khăn trong công tác chuẩn bị và phục hồi sau thảm họa, như cộng đồng ở khu vực nông thôn và cộng đồng có thu nhập thấp. Ba cơ quan đã sử dụng một số công cụ để đánh giá mức độ các cộng đồng dễ bị tổn thương được hưởng lợi từ các chương trình.
Tuy nhiên, dữ liệu về khu vực địa lý còn hạn chế khiến việc đánh giá chính xác đối tượng hưởng lợi từ các chương trình trở nên khó khăn. EPA đã xây dựng một công cụ bản đồ hiển thị khu vực phục vụ của các hệ thống cấp nước và dự kiến hoàn thành một công cụ tương tự cho khu vực phục vụ hệ thống xử lý nước thải trong năm 2025. Việc sử dụng các công cụ này có thể giúp EPA, FEMA và USDA xác định chính xác hơn nhu cầu của các cộng đồng.
Đảm bảo cộng đồng được hưởng lợi
Dựa trên các phát hiện kiểm toán, GAO đã đưa ra các kiến nghị đối với ba cơ quan trên. Theo đó, GAO kiến nghị FEMA cần đảm bảo các chương trình hỗ trợ giảm thiểu rủi ro của cơ quan cung cấp thông tin đầy đủ hơn, tạo ra những kết quả thiết thực hơn, hỗ trợ tích cực hơn kế hoạch sử dụng tài chính từ USDA, đáp ứng các yêu cầu về chi phí tốt hơn. Đồng thời, các chương trình này cần được theo dõi và đánh giá một cách có hệ thống, xử lý các rào cản liên quan.
Đại diện GAO nhấn mạnh, FEMA cần tham vấn EPA về cách thức sử dụng công cụ của hệ thống cấp nước để đánh giá chính xác hơn những đối tượng hưởng lợi của dự án.
Đối với USDA, GAO kiến nghị Bộ này cần đảm bảo rằng các chương trình hỗ trợ tài chính cho hạ tầng cấp nước được EPA tham vấn nhằm đánh giá chính xác hơn đối tượng hưởng lợi từ các chương trình hỗ trợ tài chính cho hạ tầng cấp nước. Các chương trình hỗ trợ tài chính cho hạ tầng xử lý nước thải của USDA cũng cần được EPA tham vấn thêm để đánh giá chính xác hơn đối tượng hưởng lợi.
Theo GAO, EPA cần tăng cường cung cấp hướng dẫn và hỗ trợ kỹ thuật cho chính quyền các tiểu bang về các công cụ quản lý hệ thống cấp nước cộng đồng; hướng dẫn cách thức sử dụng công cụ để đánh giá mức độ hưởng lợi từ các chương trình đảm bảo nước uống cho tiểu bang, đặc biệt là cho các đối tượng khó khăn. Ngoài ra, cơ quan cần hướng dẫn cách thức sử dụng công cụ để đánh giá đối tượng hưởng lợi, nhất là các cộng đồng gặp khó khăn tài chính nghiêm trọng./.
(Theo GAO và tổng hợp)