Hỗ trợ y tế cho ngư dân ở ngư trường quần đảo Trường Sa và thềm lục địa

Thời tiết ở khu vực các bãi ngầm khu vực thềm lục địa, nơi có các Nhà giàn DK1 luôn diễn biến bất thường, trong khi phiên biển của ngư dân giờ đây kéo dài 2 - 3 tháng nên nhiều bà con cần hỗ trợ về y tế. Ảnh: Văn Chương

Gọi cấp cứu liên tục

Tại làng chài xã An Phú, đêm ngày 9/3/2025, trên hệ thống Icom cộng đồng của bà con ngư dân đánh bắt ở ngư trường phía Nam đã chia sẻ thông tin về việc trên tàu đánh cá QNg 92909TS do ông Lê Thắng Xin, quê ở xã An Phú, thành phố Quảng Ngãi làm thuyền trưởng, có một ngư dân cần hỗ trợ y tế gấp, vì vậy, có thể kêu gọi quân y của Hải quân ra giúp đỡ hoặc tàu chạy về phía đảo.

Tại tọa độ gần khu vực đảo Đá Nam, quần đảo Trường Sa, tàu 471 của Bộ Tư lệnh Vùng 4 Hải quân đang thực hiện nhiệm vụ tuần tra đã cơ động tới tọa độ tàu đánh cá có ngư dân đang cần hỗ trợ về y tế. Thuyền trưởng Xin cho biết, khi thấy bóng tàu của Hải quân xuất hiện, ai cũng mừng. Nhờ quân y bên tàu mang thuốc sang tiêm, sơ cứu, ngư dân Phạm Vân dần hồi phục, còn trước đó thì ngư dân này lịm người đi vì thở khó, co giật.

Hàng ngàn ngư dân đánh bắt trên biển kết nối Icom như những nhóm cộng đồng trên mạng xã hội, vì vậy, ngư dân thường chia sẻ với nhau thông tin về tình hình trên biển. Ngay sau khi tên của tàu 471 Hải quân được nhắc đến, ông Trần Hữu Khiêm, thuyền trưởng tàu BTh 97669TS, quê ở huyện đảo Phú Quý, tỉnh Bình Thuận cho biết, mới cách đó mấy ngày (ngày 3/3), tàu đánh bắt cá ở vùng biển Trường Sa gặp khó khăn vì biển động, gió Tây Nam thổi mạnh, tàu không thể di chuyển nhanh về phía các đảo nổi để tiếp thêm nước ngọt. Tàu của Hải quân đã cập lại gần, thả ca nô sang thăm hỏi ngư dân, sau đó hỗ trợ cho bà con 3 khối nước ngọt, 30kg gạo, mì tôm, nước mắm, bột ngọt, thịt heo...

Ngư dân Nguyễn Quốc Chinh ở huyện đảo Lý Sơn, tỉnh Quảng Ngãi cho biết, "hơn 30 năm qua, bà con ngư dân đi biển đều tự trang bị tủ thuốc cá nhân trên tàu. Vừa qua, Hội Thầy thuốc trẻ Việt Nam đã tặng cho bà con 100 tủ thuốc và đây là món quá quý giá". Số tủ thuốc mà ông Chinh đề cập do Tiến sĩ Hà Anh Đức, Chánh Văn phòng Bộ Y tế (nay là Cục trưởng Cục Khám chữa bệnh, Bộ Y tế) tặng cho các tàu đánh cá chuyên đánh bắt ở quần đảo Hoàng Sa, Trường Sa và thềm lục địa.

Ngư dân lo y tế

Tại một số đồn Biên phòng các tỉnh miền Trung, quân y đơn vị đã tập huấn cho ngư dân một số biện pháp sơ cấp cứu thông thường cho người bị nạn. Gần đây nhất là Đồn Biên phòng Hải Vân, BĐBP thành phố Đà Nẵng đã tập huấn cho 50 ngư dân về kỹ năng sơ cứu người bị nạn. Chính những hướng dẫn của quân y Biên phòng đã giúp cho ngư dân có thêm những kiến thức cơ bản để sơ cứu khi gặp một số trường hợp khẩn cấp nếu chẳng may gặp nạn trên biển mà chưa được đưa vào đất liền cấp cứu.

Ngư dân Nguyễn Văn Thành cấp cứu tại Trung tâm y tế đảo Trường Sa Lớn và được BĐBP thường xuyên thăm hỏi, tặng quà. Ảnh: Văn Chương

Ngư dân Phạm Văn Trung ở cửa biển Đà Diễn, thành phố Tuy Hòa, tỉnh Phú Yên thông tin, nhiều tàu làm nghề câu cá ngừ đại dương đã tăng phiên biển lên gấp đôi thời gian, vì 2 tháng mới vào bờ một lần, có khi sóng lớn vẫn bám trụ lại, sống trên biển dài ngày quá nên gặp rủi ro về sức khỏe là điều không tránh khỏi, vì vậy, ngư dân rất cần sự hỗ trợ về y tế. Những căn bệnh hiện nay ngư dân hay bị là đột quỵ, bị ngộ độc thức ăn, viêm ruột thừa cấp...

Ngư dân Trần Văn Hoan ở cửa biển Đà Diễn cho biết, có phiên biển đi 10 người, thì có tới 2 ngư dân có bệnh nền về đái tháo đường. Anh em trên tàu ngồi nói chuyện với nhau về việc ở tàu nào cũng có một đến 2 ngư dân gặp vấn đề về sức khỏe, nếu đánh bắt gần các đảo nổi hoặc Nhà giàn DK1 thì yên tâm hơn là đánh bắt ở các vùng biển cách xa đảo. Trên tàu của anh Hoan có ngư dân từng được đưa vào Trung tâm y tế ở đảo Trường Sa Lớn để hỗ trợ về y tế, tại đây, các ngư dân được BĐBP nhiệt tình giúp đỡ.

Ngộ độc vì ăn uống

Ngư dân đánh bắt cá ở ngư trường quần đảo Trường Sa và thềm lục địa không phải chỉ cần hỗ trợ về y tế vì lý do bị bệnh nền, vì tai nạn lao động, mà còn từ các loại thức ăn. Vào ngày 23/2/2025, thuyền trưởng Huỳnh Ngọc Xum, quê ở xã An Phú, thành phố Quảng Ngãi kêu gọi hỗ trợ về y tế vì ngư dân bị ngộ độc. Trên tàu QNg 92180TS của ông Xum có 6 ngư dân và đều trong tình trạng nôn mửa, đau nhức đầu, đau bụng. Tàu của ông Xum cũng có mang theo thuốc điều trị cảm sốt, còn ngộ độc thức ăn thì ngư dân không thể tự điều trị. Tàu ông Xum đã chạy về hướng đảo Song Tử Tây để xin hỗ trợ về y tế. Trên đường đi, các ngư dân lo lắng nhất là 2 ngư dân Huỳnh Ngọc Thân, sinh năm 2003 và Lê Tuấn Gương, sinh năm 1997. Hai ngư dân này có triệu chứng giống người tụt huyết áp, nổi nhiều vết đỏ trên da. Sau khi được quân y của Hải quân tại đảo Song Tử Tây cấp cứu, các ngư dân đã ổn định và trở lại tàu để tiếp tục bám biển.

Các ngư dân ở đảo Phú Quý cho biết, nhiều tàu đánh cá của bà con ngư dân các tỉnh Bình Định, Phú Yên, Quảng Nam... thường xuyên đánh bắt tại các bãi ngầm Ba Kè, Huyền Trân, Ba Đầu, Phúc Tần, Phúc Nguyên, Tư Chính, Quế Đường. Tại các rạn san hô rộng mênh mông này có rất nhiều loại cá có giá trị, trong đó có loại cá rất đắt tiền như cá mặt quỷ, cá hồng, cá thu, cá nhím. Ngư dân Nguyễn Thanh Phong, chủ tàu làm nghề câu mực ở tỉnh Quảng Ngãi cho biết, những loại cá sống dưới rạn san hô (cá bò đen, cá mó, cá tà ma, cá nhím, hải sâm, cá hồng...) ngon hơn cá nổi (cá ngừ, cá nục, cá chuồn, cá cơm...). Có khi ngư dân ăn trúng con cá sống dưới rạn san hô vừa nuốt con cá nóc nên cũng bị ngộ độc, vậy là phải kêu gọi cấp cứu.

Lê Văn Chương