Hỗ trợ nông dân ứng dụng khoa học - kỹ thuật vào sản xuất

Người dân xã Nga Phượng (Nga Sơn) ứng dụng KHKT vào sản xuất dưa Kim Hoàng hậu, mang lại giá trị kinh tế cao.

Vụ thu đông năm 2024, Trung tâm Khuyến nông tỉnh phối hợp với Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp huyện Hậu Lộc triển khai mô hình “Ứng dụng đồng bộ tiến bộ kỹ thuật trong sản xuất lạc gắn với chế biến và tiêu thụ sản phẩm” tại xã Hòa Lộc. Mô hình này được triển khai trên diện tích 9ha, với 30 hộ tham gia được hỗ trợ 50% cây giống và phân bón. Người tham gia mô hình cũng được chuyển giao kỹ thuật thâm canh nên cây lạc sinh trưởng, phát triển tốt, cho năng suất cao. Từ vụ thu hoạch năm 2024 cho thấy, mô hình trồng lạc ứng dụng tiến bộ kỹ thuật tại xã Hòa Lộc mang lại hiệu quả kinh tế rõ rệt, năng suất đạt trên 35 tạ/ha, giá trị kinh tế cao hơn từ 10 - 20% so với đại trà.

Phó Giám đốc Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp huyện Hậu Lộc, Mai Thị Hằng, cho biết: Thông qua mô hình trồng lạc ở địa phương cho thấy, việc hỗ trợ bà con nông dân ứng dụng tiến bộ kỹ thuật vào sản xuất là khâu rất quan trọng, giúp họ tiếp cận và làm chủ khoa học, để từ đó áp dụng chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi; đưa cây, con giống mới năng suất, chất lượng có giá trị kinh tế cao vào canh tác, chăn nuôi. Qua đó từng bước thay đổi thói quen, phương thức canh tác phân tán, nhỏ lẻ của người dân, chuyển dần sang sản xuất tập trung, tạo sản phẩm có năng suất, giá trị kinh tế cao hơn.

Nhằm hỗ trợ ứng dụng, chuyển giao tiến bộ KHKT, xây dựng các mô hình trình diễn về nông nghiệp, giúp nông dân mạnh dạn chuyển đổi cây trồng, vật nuôi có giá trị thấp sang cây trồng, vật nuôi có giá trị cao, phù hợp điều kiện thực tiễn ở mỗi địa phương, thời gian qua Trung tâm Khuyến nông tỉnh đã thực hiện hàng trăm loại mô hình, dự án khuyến nông, mang lại hiệu quả kinh tế cao cho người nông dân. Điển hình như năm 2024, đơn vị phối hợp với Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp các huyện, xã trên địa bàn tỉnh triển khai xây dựng 19/18 mô hình (đạt 105,6% kế hoạch năm) trên địa bàn 44 xã của 21 huyện, thị xã, thành phố. Trong đó, trồng trọt 5 mô hình; chăn nuôi 5 mô hình; lâm nghiệp 4 mô hình; thủy sản 5 mô hình.

Ngoài ra, Trung tâm Khuyến nông tỉnh còn triển khai nhiều mô hình mang lại hiệu quả kinh tế bền vững, như mô hình trồng lúa chất lượng cao tại các huyện Thọ Xuân, Nông Cống; nuôi dê tại huyện Mường Lát; nuôi gà an toàn sinh học tại xã Tân Thành (Thường Xuân); nuôi thủy sản tại các huyện Hậu Lộc, Hoằng Hóa, thị xã Nghi Sơn; mô hình nuôi cá hồng Mỹ, cá chẽm trong ao, hồ gắn với tiêu thụ sản phẩm tại huyện Nga Sơn và TP Sầm Sơn; Dự án “Bảo tồn và nhân rộng giống lúa nếp râu bản địa theo hướng hữu cơ” tại làng Rềnh, xã Đồng Thịnh (Ngọc Lặc)...

Trung tâm cũng đã phối hợp với các huyện tổ chức 3 diễn đàn “Khuyến nông @ nông nghiệp”, với nhiều nội dung thiết thực, như: “Giải pháp phát triển cây dưa hấu hiệu quả, bền vững” tại huyện Nga Sơn; “Các giải pháp nhằm phát triển chăn nuôi bền vững” tại huyện Cẩm Thủy; “Phát triển cây ăn quả theo hướng hữu cơ gắn với liên kết, tiêu thụ sản phẩm” tại huyện Thạch Thành... Đây là hình thức chuyển giao tiến bộ KHKT mới bằng hình thức đối thoại, gặp gỡ của 4 nhà: Nhà quản lý, nhà khoa học, doanh nghiệp và bà con nông dân. Thông qua hội thảo nhằm giải đáp, tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong quá trình sản xuất, từ đó góp phần thúc đẩy phát triển nông nghiệp một cách hiệu quả và bền vững.

Ông Nguyễn Duy Minh, Giám đốc Trung tâm Khuyến nông tỉnh, cho biết: Việc xây dựng các mô hình nông nghiệp hiệu quả được ứng dụng trên cơ sở những tiến bộ mới, phương pháp mới. Các biện pháp kỹ thuật trong mô hình phù hợp với điều kiện tự nhiên và xã hội của từng vùng miền, cũng như phù hợp với nhu cầu và nguyện vọng của người dân, trên cơ sở định hướng phát triển nông nghiệp, nông thôn của tỉnh và của từng địa phương. Bởi vậy, nhiều mô hình mang lại kết quả và hiệu quả kinh tế cao cho bà con nông dân, góp phần vào tái cơ cấu ngành nông nghiệp, chuyển dịch cơ cấu cây trồng, vật nuôi theo hướng nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả, theo hướng xanh, sạnh, an toàn, có khả năng cạnh tranh và phát triển bền vững.

Có thể khẳng định rằng, việc chuyển giao tiến bộ KHKT cho nông dân thời gian qua đã được nhiều cấp, ngành, địa phương trong tỉnh quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, qua đó góp phần thúc đẩy phát triển sản xuất nông nghiệp, nâng cao năng suất cây trồng, vật nuôi. Điển hình như các cấp hội nông dân trong tỉnh đã phối hợp với các cơ quan chuyên môn đẩy mạnh chuyển giao tiến bộ KHKT cho hội viên, nông dân để ứng dụng vào sản xuất, góp phần giảm chi phí, tăng năng suất, chất lượng sản phẩm, hướng đến phát triển nông nghiệp hàng hóa tập trung, quy mô lớn.

Từ năm 2023 đến nay, các cấp hội nông dân trong tỉnh đã mở trên 3.000 lớp tập huấn, chuyển giao KHKT cho gần 400.000 lượt hội viên nông dân với các nội dung về sử dụng chế phẩm sinh học, đưa thiết bị hiện đại vào sản xuất lúa, sản xuất phân bón hữu cơ trên đồng ruộng, sử dụng đệm lót sinh học chăn nuôi an toàn cho nông dân; hỗ trợ nông dân xây dựng 125 mô hình sản xuất ứng dụng công nghệ cao, gắn với xây dựng chuỗi giá trị... Thông qua đó đã xuất hiện nhiều gương điển hình nông dân sản xuất, kinh doanh giỏi, như hội viên nông dân Nguyễn Văn Tỉnh, xã Đông Tiến (TP Thanh Hóa) với mô hình trồng cây ăn quả dưa hấu, bí xanh, hoa kết hợp nuôi cá, trên diện tích 5ha, trừ chi phí cho thu nhập 300 triệu đồng/năm; hội viên Vi Hồng Nghị, thôn Tân Thủy, xã Tân Phúc (Lang Chánh) với mô hình trồng bưởi da xanh, bưởi Diễn, cam, quýt; hội viên Hà Văn Khường, bản Pượn, xã Trung Sơn (Quan Hóa) với mô hình nuôi cá dốc, trừ chi phí, mỗi năm thu lãi hơn 400 triệu đồng...

Từ thực tiễn cho thấy, công tác chuyển giao tiến bộ KHKT đã mang lại hiệu quả thiết thực, góp phần thay đổi tư duy, nhận thức của nông dân từ sản xuất nhỏ lẻ, truyền thống sang sản xuất hàng hóa, đem lại năng suất, chất lượng sản phẩm và giá trị thu nhập cao.

Bài và ảnh: Xuân Minh