HIMA 2025 và tín hiệu tái định hình thị trường M&A y tế Việt Nam từ góc nhìn quốc tế

Những phân tích của các diễn giả quốc tế cho thấy thị trường y tế Việt Nam đứng trước giai đoạn sàng lọc khắt khe.

Qua các tham luận của diễn giả đến từ Anh, Singapore và khu vực châu Á, có thể thấy thị trường y tế Việt Nam tiếp tục được đánh giá là điểm đến tiềm năng, đồng thời đang bước vào giai đoạn phát triển theo hướng chuyên nghiệp hơn, nơi chuẩn hóa, minh bạch và kỷ luật tài chính ngày càng giữ vai trò quan trọng trong việc tiếp cận dòng vốn quốc tế.

Pháp lý và chuẩn hóa – rào cản đầu tiên dưới góc nhìn của quỹ ngoại

Từ chia sẻ của Asia Business Builders (ABB), điều đầu tiên mà vốn ngoại quan sát ở doanh nghiệp y tế Việt Nam không phải doanh thu hay tốc độ mở rộng, mà là vùng rủi ro pháp lý. Chỉ một giấy phép chưa cập nhật, quy trình an toàn người bệnh thiếu đoạn, thiết bị không kiểm định đúng hạn cũng đủ khiến thương vụ dừng lại.

ABB nhận định thiếu minh bạch dữ liệu là nguyên nhân khiến nhiều thương vụ M&A y tế tại Việt Nam thất bại ngay từ giai đoạn thẩm định.

Song hành với pháp lý là mức độ chuẩn hóa vận hành. Nhà đầu tư không tìm kiếm mô hình phụ thuộc cá nhân hay vận hành bán thủ công. Họ muốn nhìn thấy quy trình đồng nhất giữa các cơ sở, hệ thống hồ sơ bệnh án điện tử hoạt động đầy đủ, chỉ số chất lượng được đo lường rõ ràng.

Lãi suất cao toàn cầu: M&A y tế không còn chỗ cho tăng trưởng theo cảm tính

Dự báo của đại diện Stein Brothers (UK) tại HIMA 2025 đưa ra bức tranh rõ ràng: thế giới đã rời khỏi thời kỳ “tiền rẻ” và bước vào giai đoạn lãi suất cao kéo dài. Việt Nam, với tư cách thị trường mới nổi, chịu ảnh hưởng trực tiếp của xu hướng này.

Stein Brothers (UK) cho biết Doanh nghiệp y tế phải chứng minh dòng tiền thật, hiệu quả vận hành thật, thay vì kỳ vọng tăng trưởng tương lai để bù chi phí vay

Trong bối cảnh chi phí vốn đắt đỏ hơn, M&A y tế không còn là cuộc đua mở rộng bằng vay nợ. Các mô hình từng dựa vào đòn bẩy tài chính lớn để mở chuỗi nhanh sẽ gặp thách thức lớn khi chi phí vay tăng mạnh. Doanh nghiệp y tế phải chứng minh dòng tiền thật, hiệu quả vận hành thật, thay vì kỳ vọng tăng trưởng tương lai để bù chi phí vay.

Với lãi suất cao, mọi điểm yếu tài chính đều bị phóng đại: chi phí vật tư không kiểm soát, phụ thuộc vào bác sĩ chủ lực, mô hình thiếu chuẩn hóa. Vì vậy, quỹ đầu tư giờ chỉ quan tâm đến những doanh nghiệp đi đường dài được, có khả năng duy trì chất lượng và dòng tiền trong bối cảnh biến động.

Hệ sinh thái và chiến lược thoái vốn – cách vốn ngoại nhìn tương lai M&A y tế Việt Nam

Nếu ABB và Stein nhấn mạnh rủi ro và kỷ luật tài chính, góc nhìn của ONEtoONE Corporate Finance do ông Brian Langenberg đại diện lại tập trung vào tính hệ thống. Nhà đầu tư quốc tế hiện không còn xem phòng khám đơn lẻ hay nền tảng y tế số rời rạc là tài sản hấp dẫn. Điều họ tìm kiếm là hệ sinh thái có khả năng mở rộng: khám chữa bệnh – xét nghiệm – dược phẩm – chăm sóc dài hạn – nền tảng số.

Ông Brian Langenberg đại diện ONEtoONE Corporate Finance nhấn mạnh quỹ đầu tư không chỉ mua số liệu, mà mua cả câu chuyện phát triển

Đặc biệt, quỹ đầu tư không chỉ mua số liệu, mà mua cả câu chuyện phát triển: doanh nghiệp tồn tại để giải quyết nhu cầu nào của thị trường? Lợi thế cạnh tranh nằm ở đâu? Mô hình có thể nhân rộng mà vẫn giữ chất lượng chuyên môn không? Đó mới là điểm quyết định.

Dòng vốn quốc tế gửi đi thông điệp gì cho Việt Nam?

Từ ba góc nhìn quốc tế tại HIMA 2025, có thể thấy M&A y tế Việt Nam đang đi vào giai đoạn phân tầng mạnh. Nhà đầu tư quốc tế đánh giá Việt Nam là thị trường tiềm năng với nhu cầu dịch vụ y tế lớn, nhưng điều kiện tham gia cuộc chơi đã thay đổi đáng kể.

Nhà đầu tư quốc tế đánh giá Việt Nam là thị trường tiềm năng với nhu cầu dịch vụ y tế lớn, nhưng điều kiện tham gia cuộc chơi đã thay đổi đáng kể

Doanh nghiệp muốn hút vốn không chỉ cần doanh thu tăng, mà phải: minh bạch dữ liệu và tài chính; chuẩn hóa mô hình vận hành; duy trì chất lượng chuyên môn nhất quán; có lộ trình tăng trưởng rõ ràng và khả năng nhân rộng; thích ứng với môi trường chi phí vốn cao.

Trong bối cảnh hội nhập, Medicallaw và nhà tài trợ Elenova cùng các đơn vị khác như M&A Solutions VN, IMP, Medical Group đã góp phần tạo ra diễn đàn để các doanh nghiệp y tế Việt Nam sẵn sàng đón nhận dòng chảy vốn quốc tế.