Hiện thực hóa cơ hội có nhà giá rẻ

Bình Dương hiện có hơn 2,8 triệu người; trong đó, số lượng người dân nhập cư chiếm hơn nửa dân số toàn tỉnh (đa số là trong độ tuổi lao động trẻ). Trước bối cảnh tốc độ đô thị hóa diễn ra mạnh mẽ, giá bất động sản không ngừng tăng cao, trong khi thu nhập trung bình của người dân tại các thành phố vẫn còn thấp thì nhu cầu về nhà ở ngày càng lớn.

Do đó, cần tạo điều kiện và có các giải pháp đồng bộ để người dân tiếp cận nhà ở thương mại giá rẻ và nhà ở xã hội, gia tăng khả năng sở hữu nhà của người lao động.

Bình Dương đang triển khai 9 dự án nhà ở xã hội có đủ điều kiện mở bán vào đầu năm 2025. Ảnh: Huyền Trang/TTXVN

* Nhu cầu nhà ở tăng cao

Chị Nguyễn Mai Linh, một công nhân làm việc tại Bình Dương hơn 8 năm qua, chia sẻ: “Lương mỗi tháng của vợ chồng tôi khoảng 18 triệu đồng. Tuy nhiên, sau khi trừ đi các chi phí sinh hoạt, chúng tôi chẳng còn nhiều tiền để tích lũy. Tôi và chồng vẫn chỉ có thể thuê căn hộ nhỏ 34 m² với giá 1,5 triệu đồng/tháng tại khu nhà ở xã hội (NƠXH) Định Hòa (thành phố Thủ Dầu Một). Chúng tôi luôn mong muốn có một căn nhà riêng để ổn định cuộc sống lâu dài.”

Theo chị Linh, trước đây, Bình Dương có những dự án NƠXH với mức giá dưới 200 triệu đồng/căn, nhưng do số lượng người đăng ký quá lớn, vợ chồng chị đã không thể sở hữu được. Điều này là thực tế mà nhiều công nhân, lao động nhập cư tại Bình Dương đang phải đối mặt.

Hiện nay, Bình Dương đang triển khai 9 dự án nhà ở xã hội có đủ điều kiện mở bán vào đầu năm 2025. Các dự án này có quy mô khoảng 80 ha, cung cấp tổng cộng 14.788 căn hộ, với tổng diện tích sàn hơn 1 triệu m².

Dưới đây là một số dự án tiêu biểu: Khu nhà ở xã hội HPN tại phường Bình Nhâm, thành phố Thuận An, dự án nhà ở xã hội tại phường An Phú, thành phố Thuận An, dự án khu định cư Việt - Sing tại phường An Phú, thành phố Thuận An, khu nhà ở xã hội liền kề tại phường An Điền, thành phố Bến Cát, nhà ở công nhân thu nhập thấp Hoàng Gia tại phường Tân Định, thành phố Bến Cát.

Ngoài ra, tập đoàn Kim Oanh cũng đặt mục tiêu phát triển 40.000 căn nhà ở xã hội trong giai đoạn 2024 - 2028. Mới đây, tập đoàn đã khởi công dự án xây dựng 1.376 căn nhà phố liền kề và 1.666 căn hộ chung cư cao tầng tại thành phố mới Bình Dương.

Tuy nhiên, Chủ tịch hội đồng quản trị Đặng Thị Kim Oanh nhấn mạnh, để hoàn thành mục tiêu này, cần có sự chung tay của toàn bộ hệ thống chính trị và cải thiện chính sách hỗ trợ tài chính.

Tập đoàn Kim Oanh đã nghiên cứu mô hình NƠXH tại Nhật Bản, Malaysia, Singapore và nhận thấy cách làm của Singapore đặc biệt hiệu quả. Quốc gia này không giới hạn diện tích căn hộ, cho phép xây dựng 3 – 4 phòng ngủ phù hợp với gia đình nhiều thế hệ. NƠXH tại đây được phân luồng theo thu nhập, đảm bảo người lao động không bị cạnh tranh suất nhà với nhóm khá giả.

Về tài chính, Singapore áp dụng lãi suất vay ưu đãi 1 – 2% cho người thu nhập thấp, trong khi nhóm thu nhập cao hơn nhận ít hỗ trợ hơn. Chính sách này giúp người mua lựa chọn phân khúc phù hợp, đồng thời đảm bảo nguồn lực bền vững.

Bà Oanh cũng đề xuất Việt Nam áp dụng mô hình nhà bê tông lắp ghép, giúp rút ngắn thời gian thi công, giảm chi phí và đảm bảo chất lượng bền vững. Kim Oanh Group đã làm việc với một tập đoàn hàng đầu thế giới về vật liệu xây dựng để triển khai mô hình này tại Việt Nam.

Song, rào cản lớn nhất hiện nay là vấn đề giải ngân. Nhiều dự án NƠXH đã hoàn thiện nhưng chưa thể bàn giao do ngân hàng chậm giải ngân, khiến cả doanh nghiệp và người mua rơi vào tình trạng bế tắc. Bà Oanh nhấn mạnh, cần đảm bảo nguồn vốn vay đủ cho toàn bộ 1 triệu căn NƠXH, tránh tình trạng "cung vượt cầu" nhưng không có vốn triển khai.

Ngoài ra, lãi suất vay mua NƠXH cần ổn định trong ít nhất 10 năm để người mua yên tâm. Hiện một dự án NƠXH của Kim Oanh Group dự kiến triển khai tháng 3, ban đầu được duyệt lãi suất 6,1%/năm trong 10 năm, nhưng sau đó điều khoản lại ghi "6 tháng điều chỉnh một lần", gây lo ngại về biến động lãi suất. Bà Oanh kiến nghị Chính phủ và ngân hàng có chính sách tài chính rõ ràng, đảm bảo nguồn vốn ổn định để thực hiện mục tiêu phát triển NƠXH bền vững.

Khởi công Khu đô thị nhà ở xã hội K-Home. Ảnh: Huyền Trang/TTXVN

* Có ít nhất 20% quỹ đất dành cho nhà ở xã hội

Ông Trần Sĩ Nam Phó Giám đốc Sở Xây dựng tỉnh Bình Dương cho biết Bình Dương đang triển khai Đề án phát triển nhà ở xã hội (NƠXH) và nhà ở công nhân, nhằm mục tiêu đến năm 2030 xây dựng 160.325 căn nhà. Trong đó, giai đoạn 2021-2025 sẽ hoàn thành 42.445 căn và giai đoạn 2026-2030 đạt 117.880 căn.

Tỉnh đang áp dụng một số giải pháp cụ thể để thực hiện mục tiêu này. Giải pháp đầu tiên là thực hiện Nghị quyết số 14/2024/NQ-HĐND, hỗ trợ 50% chi phí xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật (HTKT) trong phạm vi dự án NƠXH, miễn các lệ phí cấp giấy phép xây dựng, thẩm định tác động môi trường và thẩm định giấy phép môi trường, cùng với hỗ trợ thủ tục hành chính.

Tỉnh tập trung rà soát quỹ đất và phát triển NƠXH trong các dự án nhà ở thương mại có ít nhất 20% quỹ đất dành cho nhà ở xã hội. Đồng thời, xem xét chuyển đổi công năng các cơ sở sản xuất ngoài khu công nghiệp thành đất ở để phát triển NƠXH, đặc biệt ở khu vực đô thị phía Nam.

Năm 2025, tỉnh sẽ điều chỉnh chương trình phát triển nhà ở, rà soát lại cơ cấu cung cầu, nhằm đáp ứng đầy đủ nhu cầu của người dân; xây dựng quy trình đầu tư NƠXH, từ việc chấp thuận chủ trương đầu tư đến duyệt giá và xét duyệt đối tượng mua.

Thời gian qua, công tác phát triển NƠXH đã nhận được sự quan tâm mạnh mẽ từ Đảng và Nhà nước, với các chính sách ưu đãi hỗ trợ chủ đầu tư và người dân có thu nhập thấp. Mặc dù nguồn lực Nhà nước còn hạn chế, nhưng những kết quả đạt được đã góp phần giải quyết nhu cầu nhà ở cho người dân, đặc biệt cho các nhóm đối tượng chính sách. Tuy nhiên, quá trình triển khai vẫn gặp một số khó khăn, vướng mắc có thể ảnh hưởng đến tiến độ hoàn thành mục tiêu an sinh xã hội.

Để tháo gỡ các vấn đề này, Quốc hội đang soạn thảo nghị quyết “Thí điểm về một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển nhà ở xã hội”, với các nội dung quan trọng như: thành lập quỹ phát triển nhà ở xã hội quốc gia hỗ trợ lãi vay không yêu cầu thế chấp, giao chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội mà không cần đấu thầu, cải thiện thủ tục quy hoạch và đầu tư, cũng như chính sách hỗ trợ doanh nghiệp, hợp tác xã trong việc cho thuê nhà ở xã hội cho công nhân.

Ngoài ra, nghị quyết cũng tăng lợi nhuận tối đa cho chủ đầu tư dự án NƠXH lên từ 10% lên 13%, cùng với các chính sách sử dụng ngân sách nhà nước để giải phóng mặt bằng và xây dựng hạ tầng.

Khi nghị quyết này được thông qua, sẽ là bước đệm quan trọng để phát triển nhà ở xã hội, đáp ứng nhu cầu an cư cho công nhân và người lao động, đồng thời thúc đẩy sự ổn định xã hội.

Huyền Trang/TTXVN