Hệ thống tòa án hai cấp: Tập trung xét xử, hạn chế án tồn

Cao điểm xét xử

Tìm hiểu tại TAND huyện Yên Dũng được biết, số lượng các vụ, việc thuộc thẩm quyền thụ lý của đơn vị tăng mạnh. Đồng chí Nguyễn Thị Kim Dung, Chánh án TAND huyện cho biết, theo quy định, năm công tác của ngành tòa án được tính từ tháng 10 năm trước đến hết tháng 9 năm sau. Do đó, từ ngày 1/10/2023 đến ngày 30/9/2024, TAND huyện Yên Dũng đã thụ lý 1.062 vụ, việc (tăng 335 vụ, việc so với năm 2023). Trong khi đó, yêu cầu xử lý, giải quyết các vụ, việc ngày càng cao nên đơn vị đã động viên cán bộ khắc phục khó khăn, nỗ lực hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.

Một vụ án dân sự được xét xử trực tuyến tại TAND tỉnh.

TAND huyện phối hợp chặt chẽ với các cấp, ngành, nhất là các cơ quan khối nội chính để giải quyết các vụ án. Tòa tổ chức làm việc, xét xử cả trong những ngày nghỉ, hưởng ứng phong trào thi đua “Vì công lý” do Chánh án TAND Tối cao phát động. Quá trình thụ lý, giải quyết các vụ, việc bảo đảm thực hiện nghiêm quy định của pháp luật trong hoạt động tố tụng, xét xử. Chính vì vậy, đến nay, 100% các vụ, việc được TAND huyện giải quyết trong thời hạn luật định; trong đó, giải quyết, xét xử án hình sự và hành chính đạt 100%; các vụ, việc dân sự, hôn nhân gia đình đạt 96,5%; xem xét, áp dụng các biện pháp xử lý hành chính tại tòa án đạt 100%... Tất cả các bản án, quyết định của tòa án được ban hành trong thời hạn luật quy định, bao gồm cả quyết định thi hành án hình sự đối với 100% người bị kết án phạt tù.

Đáng chú ý, 100% quyết định công nhận sự thỏa thuận của các đương sự không bị hủy, sửa theo thủ tục giám đốc thẩm. Tổng số bản án, quyết định bị hủy sửa do nguyên nhân chủ quan chỉ có 4 vụ, chiếm 0,38% trong tổng số các loại án đã giải quyết, đạt tỷ lệ thấp nhất so với các TAND các huyện, thị xã, TP trong toàn tỉnh.

Từ ngày 1/10/2023 đến ngày 30/9/2024, TAND hai cấp thụ lý tổng số 10.410 vụ, việc các loại, trong đó đã giải quyết 9.963 vụ, việc, đạt 95,7%.

Theo TAND tỉnh, ngay từ tháng 7, nhận thấy số lượng các vụ án quá lớn, đơn vị đã có kế hoạch làm việc, tổ chức các phiên tòa xét xử, giải quyết vào các ngày thứ 7 hằng tuần. Kế hoạch này được thông báo công khai, rộng rãi để tổ chức, doanh nghiệp, công dân nắm được. TAND tỉnh đề nghị Viện KSND, Công an tỉnh chỉ đạo các đơn vị tăng cường phối hợp nghiệp vụ, phân công cán bộ tham gia hoạt động xét xử, bảo vệ phiên tòa, dẫn giải người liên quan... Với cách làm này, TAND hai cấp trên địa bàn tỉnh đã thụ lý 10.410 vụ, việc các loại, trong đó giải quyết 9.963 vụ, việc, đạt 95,7%, đang tiếp tục giải quyết 432 vụ, việc. Hạn chế đến mức thấp nhất bản án, quyết định bị hủy, sửa do nguyên nhân chủ quan của thẩm phán.

Tăng tỷ lệ giải quyết án

Với nhiều đổi mới trong hoạt động, hầu hết tiến độ giải quyết án đều đạt và vượt các chỉ tiêu TAND hai cấp đề ra. Tỷ lệ giải quyết án hình sự đạt 98,7% (mục tiêu từ 90% trở lên); tỷ lệ giải quyết các vụ, việc dân sự, hôn nhân gia đình, kinh doanh thương mại, lao động đạt 90,9% (mục tiêu từ 85% trở lên); tỷ lệ giải quyết án hành chính đạt 90,9% (mục tiêu từ 65% trở lên).

Trong thực tế xét xử, giải quyết, nhiều tòa án có những cách làm hay, kinh nghiệm quý mang lại hiệu quả thiết thực, hạn chế án tồn, án chuyển. Tiêu biểu là TAND TP Bắc Giang thụ lý, giải quyết 1.842 vụ, việc, tăng 66,7% so với cùng kỳ năm trước. Trước khối lượng công việc lớn như vậy, đơn vị đẩy mạnh xét xử trực tuyến với 96 vụ án hình sự và tổ chức xét xử 37 phiên tòa rút kinh nghiệm đối với 10 thẩm phán. Qua đó nâng cao chất lượng xét xử, khắc phục những tồn tại, hạn chế được chỉ ra qua các phiên tòa rút kinh nghiệm.

Đồng chí Trịnh Ân, Chánh án TAND TP Bắc Giang nói: “Riêng đối với vụ án dân sự, hôn nhân và gia đình, kinh doanh, thương mại, khiếu kiện hành chính... chúng tôi đề cao việc hòa giải, đối thoại. Tòa án luôn thực hiện tốt nguyên tắc tự định đoạt của các đương sự, chú trọng công tác hòa giải, góp phần giữ gìn đoàn kết nội bộ trong nhân dân, tiết kiệm thời gian, công sức của đương sự. Các cán bộ được phân công giải quyết đã áp dụng theo Luật Hòa giải, đối thoại tại tòa án được 572 vụ việc, tỷ lệ đạt 75%”.

TAND TP đẩy mạnh đổi mới thủ tục hành chính tư pháp, xây dựng và thực hiện quy chế một cửa liên thông, đơn giản hóa việc tiếp nhận, hướng dẫn giải quyết các yêu cầu của các cơ quan, tổ chức, công dân trước và sau các phiên xét xử. Về việc tiếp nhận, xử lý đơn khởi kiện, đơn kháng cáo và các tài liệu kèm theo của đương sự; đơn khiếu nại, tố cáo của công dân có liên quan đến hoạt động giải quyết, xét xử các loại vụ án; cấp giấy chứng nhận người bào chữa; cấp bản án, quyết định và các bản trích lục, trích sao bản án…, Tòa án thành lập bộ phận chuyên trách thực hiện với quy trình tiếp nhận và trả, thông báo kết quả giải quyết theo thủ tục đơn giản, thuận tiện nhất cho các cơ quan, tổ chức, công dân.

Dự báo tình hình an ninh trật tự, hoạt động của tội phạm và những hành vi vi phạm pháp luật tiếp tục có diễn biến phức tạp, do vậy, TAND hai cấp xác định đẩy nhanh tiến độ và nâng cao chất lượng giải quyết, xét xử các vụ án. Lãnh đạo TAND tỉnh cho biết, trước hết, toàn ngành quyết tâm thực hiện tốt nghị quyết của TAND Tối cao, Tỉnh ủy, HĐND tỉnh về công tác tư pháp và cải cách tư pháp. Gắn thực hiện các nhiệm vụ công tác của tòa án với việc thực hiện yêu cầu của cải cách tư pháp. Đồng thời làm tốt công tác cán bộ, nâng cao phẩm chất chính trị, đạo đức lối sống, nghiệp vụ cho đội ngũ thẩm phán, thư ký… Bảo đảm 100% các vụ, việc được giải quyết trong thời hạn pháp luật quy định; không để xét xử oan sai hoặc bỏ lọt tội phạm; phấn đấu giảm số án bị hủy, sửa do nguyên nhân chủ quan.

Bài, ảnh: Quốc Phương