Hệ lụy khôn lường khi giao phương tiện cho người chưa đủ độ tuổi điều khiển

Hiện nay, tình trạng cho mượn xe diễn ra khá phổ biến trong đời sống, vì nhiều lý do trong đó dễ thấy nhất là vì tình cảm quen biết hoặc là người thân trong gia đình nên nhiều người đã giao phương tiện của mình cho bạn bè, người thân, con cái trong gia đình mượn để đi lại. Trong các trường hợp này, đôi khi chính người cho mượn cũng biết rõ người đó chưa đủ điều kiện độ tuổi để tham gia giao thông.

Cán bộ CSGT Công an tỉnh Hà Nam nhắc nhở và xử lý nghiêm đối với học sinh chưa đủ độ tuổi điều khiển xe máy tham gia giao thông.

Việc giao phương tiện cho người không đủ điều kiện độ tuổi điều khiển tham gia giao thông tiềm ẩn nhiều nguy hiểm khôn lường, nhất là đối với trẻ vị thành niên, học sinh, vì ở lứa tuổi này thể chất, nhận thức của các em về pháp luật còn hạn chế, có tâm lý dễ bị lôi kéo, kích động nên dễ dẫn đến các hành vi nguy hiểm khi tham gia giao thông như: Lạng lách, đánh võng, bốc đầu, vượt đèn đỏ, nẹt pô, đua xe… khi xảy ra tình huống sẽ không xử lý kịp thời dẫn đến tai nạn, gây nguy hiểm đến tính mạng cho chính bản thân và những người xung quanh.

Việc giao phương tiện cho người chưa đủ điều kiện độ tuổi điều khiển không chỉ dễ dẫn đến tai nạn, ảnh hưởng đến tính mạng, sức khỏe của bản thân người được giao xe mà còn vi phạm Luật Giao thông đường bộ và có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự cho cả người giao phương tiện. Đơn cử như trường hợp anh Trần Văn Dũng (SN 2004), HKTT thôn An Bài 2, xã Đồng Du, huyện Bình Lục, tỉnh Hà Nam đã bị Cơ quan CSĐT Công an TP Phủ Lý, Hà Nam khởi tố vụ án hình sự, khởi tố bị can đối với về tội “Giao cho người không đủ điều kiện điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ” xảy ra tại thôn An Hoàng, xã Trịnh Xá, Hà Nam.

Trong khi Trần Văn Dũng cùng uống rượu với em Nguyễn Ngọc H. chưa đầy 16 tuổi và 4 người khác tại một đám cưới. Nguyễn Ngọc H. hỏi mượn xe máy nhãn hiệu Yamaha Exciter, không BKS của Trần Văn Dũng để đi đón bạn. Khi đi đến km123 + 600 trên quốc lộ 37 theo hướng quốc lộ 21B xã Tràng An, huyện Bình Lục, do H. phóng xe máy nhanh, không đi đúng làn đường rồi tự đâm vào gốc cây bên đường khiến H. tử vong tại chỗ, còn xe máy bị hư hỏng nặng. Kết luận giám định của lực lượng chức năng cho thấy, nồng độ cồn trong máu của em H. là 92,04mg/100ml máu.

Trần Văn Dũng (bên phải) khai nhận hành vi cho em H. mượn xe máy dù em H. đã uống rượu và chưa đủ độ tuổi điều khiển.

Trần Văn Dũng biết rõ H. đã uống rượu, không có giấy phép lái xe, không đủ điều kiện điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ nhưng vẫn giao xe cho H. sử dụng. Hành vi của Dũng vi phạm Khoản 10 Điều 8 Luật Giao thông đường bộ dẫn đến hậu quả H. tử vong, phạm vào tội “Giao cho người không đủ điều kiện điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ” quy định tại điểm a Khoản 1 Điều 264 Bộ luật Hình sự với mức án có thể lên tới 3 năm tù. Qua vụ việc trên, có thể thấy việc giao xe cho người chưa đủ tuổi, chưa có giấy phép lái xe điều khiển có thể mang lại hậu quả rất nghiêm trọng.

Theo quy định của Luật Giao thông đường bộ năm 2018, hành vi điều khiển xe cơ giới không có giấy phép lái xe theo quy định; giao xe cơ giới, xe máy chuyên dùng cho người không đủ điều kiện để điều khiển xe tham gia giao thông đường bộ là các hành vi bị nghiêm cấm. Pháp luật quy định rõ trách nhiệm dân sự và cả hình sự của chủ phương tiện khi giao xe cho người không đủ điều kiện điều khiển. Vì vậy, cha mẹ cần cân nhắc kỹ lưỡng trước khi giao xe cho con và cần nêu gương cho con em trong tuân thủ pháp luật về giao thông…”.

Tại điểm đ Khoản 5 Điều 30 Nghị định số 100/2019/NĐ-CP ngày 30/12/2019 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ và đường sắt: Giao xe hoặc để cho người không đủ điều kiện theo quy định tại Khoản 1 Điều 58 của Luật Giao thông đường bộ điều khiển xe tham gia giao thông (bao gồm cả trường hợp người điều khiển phương tiện có Giấy phép lái xe nhưng đã hết hạn sử dụng hoặc đang trong thời gian bị tước quyền sử dụng) thì bị phạt tiền từ 800.000 đồng đến 2.000.000 đồng đối với cá nhân; từ 1.600.000 đồng đến 4.000.000 đồng đối với tổ chức là chủ xe môtô, xe gắn máy và các loại xe tương tự xe môtô thực hiện hành vi vi phạm này.

Tại điểm h khoản 8 Điều 30 Nghị định số 100/2019/NĐ-CP quy định: Giao xe hoặc để cho người không đủ điều kiện theo quy định tại Khoản 1 Điều 58, Khoản 1 Điều 62 của Luật Giao thông đường bộ điều khiển xe tham gia giao thông (bao gồm cả trường hợp người điều khiển phương tiện có Giấy phép lái xe, chứng chỉ bồi dưỡng kiến thức pháp luật về giao thông đường bộ nhưng đã hết hạn sử dụng hoặc đang trong thời gian bị tước quyền sử dụng thì bị phạt tiền từ 4.000.000 đồng đến 6.000.000 đồng đối với cá nhân, từ 8.000.000 đồng đến 12.000.000 đồng đối với tổ chức là chủ xe ôtô, máy kéo, xe máy chuyên dùng và các loại xe tương tự xe ôtô thực hiện hành vi vi phạm này.

Trường hợp nếu để xảy ra tai nạn giao thông chết người, thì người cho mượn phương tiện bị xử lý "Tội giao cho người không đủ điều kiện điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ" quy định tại Điều 264 Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017).

Để bảo đảm tính mạng, sức khỏe, tài sản của người tham gia giao thông, góp phần kiềm chế tai nạn giao thông trên địa bàn, thời gian qua, lực lượng CSGT Công an tỉnh Hà Nam và Công an các địa bàn đã tích cực phối hợp với ngành giáo dục, đồng thời tham mưu chính quyền địa phương đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến các quy định pháp luật đến các trường học, khu dân cư, nâng cao nhận thức, ý thức tự giác chấp hành Luật Giao thông đường bộ cho nhân dân, nhất là các em học sinh, thanh thiếu niên cũng như các bậc phụ huynh; đồng thời kiên quyết xử lý nghiêm các hành vi vi phạm.

Các phụ huynh cần cân nhắc khi mua xe, giao xe cho con; kiên quyết không giao phương tiện khi các em chưa đủ tuổi, đủ điều kiện để điều khiển nhằm bảo vệ bản thân, gia đình và người thân của mình.

Hà Anh