Hé lộ lời trăn trối cuối cùng của Gia Cát Lượng khiến Lưu Thiện liên tiếp ban chết cho 3 đại thần

Trong lịch sử 42 năm tồn tại của nhà Thục Hán (221 - 263), Lưu Thiện, hoàng đế thứ hai và cuối cùng của Thục Hán, luôn là một sự tồn tại bí ẩn. Ông thường bị coi là vị vua dưới trướng Gia Cát Lượng, bị cho là dựa dẫm vào thừa tướng mà thiếu chủ kiến. Yếu đuối và bất tài là những từ ngữ mà người đời gắn với Lưu Thiện khi ông luôn xuất hiện bên cạnh Gia Cát Lượng.

Tuy nhiên, sau khi Gia Cát Lượng qua đời chưa đầy một năm, hàng loạt hành động của Lưu Thiện khiến người ta bắt đầu đánh giá lại sức mạnh và trí tuệ thực sự của vị quân vương này.

Lưu Thiện lần lượt trừng phạt ba đại thần quan trọng của Thục Hán. Chuỗi hành động quyết đoán này khiến nhiều người kinh ngạc và khiến người ta phải suy nghĩ lại về Lưu Thiện, cho rằng ông không đơn giản như những gì đã thể hiện ra bên ngoài.

Người đầu tiên bị Lưu Thiện xử tử là Lưu Diễm. Cái chết của một trong những lão thần có vị trí quan trọng trong triều đình Thục Hán liên quan đến vợ của người này – Hồ thị, một phụ nữ nổi bật với nhan sắc xinh đẹp.

Lưu Diễm trước kia phò tá Lưu Bị, và sau khi Lưu Bị qua đời, ông vẫn tiếp tục phò tá Lưu Thiện. Tuy nhiên, Lưu Diễm nhận thấy hoàng đế trẻ tuổi không có tài trị nước, cộng với việc tự cho rằng mình đã lập nhiều công lao lớn cho nhà Thục Hán, nên có phần khinh thường Lưu Thiện.

Ảnh minh họa

Đầu năm 234, Hồ thị (vợ của Lưu Diễm) vào cung để thỉnh an Ngô hoàng hậu và được giữ lại bầu bạn suốt một tháng. Lưu Diễm lúc này nghi ngờ vợ mình có quan hệ với Lưu Thiện. Ông không chỉ sai người hành hạ vợ mà còn ép Hồ thị thừa nhận có gian tình với hoàng đế.

Không chịu được oan ức, Hồ thị tâu với hoàng đế. Lưu Thiện nghe tin và tức giận ra lệnh xử tử Lưu Diễm.

Người thứ hai "không thoát khỏi cửa tử" chính là Lý Mạc. Vào tháng 8 năm 234, Gia Cát Lượng lâm bệnh nặng. Cuối tháng đó, chiến lược gia số một của nhà Thục Hán qua đời khi chiến dịch Bắc Phạt còn dở dang. Sau cái chết của Gia Cát Lượng, Lưu Thiện vô cùng thương tiếc, ra lệnh để tang ba ngày.

Trong bối cảnh các quan lại của Thục Hán ai nấy đều tiếc thương Gia Cát Lượng, Lý Mạc dâng sớ lên hoàng đế hòng bôi nhọ thanh danh của Gia Cát Lượng và khuyên triều thần không cần phải buồn bã.

Lưu Thiện không ngờ rằng người mà Gia Cát Lượng đã từng cứu mạng lại buông lời phỉ báng ân nhân, và ông vô cùng phẫn nộ, lập tức tống giam Lý Mạc và ban chết cho ông không lâu sau đó.

Người thứ ba tìm đến cái chết là Dương Nghi. Dương Nghi là đại thần giữ chức Thượng thư dưới thời Lưu Bị. Ban đầu, Dương Nghi theo phe Tào Tháo, phục vụ nhà Ngụy dưới trướng Phó Quần, sau đó ông đã gia nhập nhà Thục khi Quan Vũ trấn giữ Kinh Châu.

Trong thời gian nhà Thục đánh Ngụy, Dương Nghi là cánh tay đắc lực của Gia Cát Lượng, giúp lo việc lương thảo và bố trí quân ngũ nhanh chóng, tháo vát. Tuy nhiên, vì hư danh và lòng dạ hẹp hòi, Dương Nghi liên tục mâu thuẫn với đại tướng Ngụy Diên.

Sau cái chết của Gia Cát Lượng, Dương Nghi tự mãn cho rằng mình xứng đáng thay thế vị trí Thừa tướng nhà Thục, thay vì Tưởng Uyển.

Không giống với mong muốn của Dương Nghi, Tưởng Uyển được Lưu Thiện phong chức Thượng thư Lệnh (tuy không có ngôi vị Thừa tướng như Gia Cát Lượng nhưng cũng là chức vụ cao nhất trong triều).

Trong khi đó, Dương Nghi, người từng bị Gia Cát Lượng đánh giá là có tài nhưng đức kém, chỉ giữ chức Trung lang tướng, không có quyền binh.

Thất vọng và bất mãn, Dương Nghi đã buông lời oán thán triều đình với đại thần Phí Y. Phí Y tâu lại với Lưu Thiện, và ngay lập tức, Dương Nghi bị bãi chức, hạ xuống làm dân thường. Quá phẫn nộ với hành động của hoàng đế và cho rằng hoàng đế không nể tình những đóng góp của mình, Dương Nghi tiếp tục phỉ báng triều đình. Hành động này đã phải trả giá. Dương Nghi bị tống vào ngục và không chịu nổi nhục nhã, ông tự vẫn vào năm 235.

Hoàng đế Lưu Thiện: Ẩn mình, chờ thời

Chỉ trong vòng khoảng một năm, sau cái chết của Gia Cát Lượng, ba đại thần nhà Thục đã phải nhận cái chết. Nếu Lưu Diễm chết vì dám đổ oan cho hoàng đế, Lý Mạc phải chịu cái chết vì phỉ báng ân nhân (Gia Cát Lượng), còn Dương Nghi phải chịu kết cục đắng cay vì tài - đức không song hành.

Toutiao (Trung Quốc) bình luận, có thể nói cái chết của ba người này không oan uổng. Chuỗi sự kiện này cho thấy một "bộ mặt khác" của hoàng đế Lưu Thiện. Vị quân vương này không hề yếu đuối, bất tài như người ta từng nghĩ. Ngược lại, ông rất quyết đoán và đầy nhân nghĩa.

Nhà Thục Hán tồn tại 42 năm, trong đó Lưu Thiện trị vì được 40 năm 78 ngày (từ 223 - 263). Đây không phải là một khoảng thời gian ngắn.

Sau khi Gia Cát Lượng qua đời, Lưu Thiện khi đó mới 27 tuổi. Ở độ tuổi này, ông đã nhanh chóng nhận thức rõ trách nhiệm và sứ mệnh của một vị quân vương đối với giang sơn mà vua cha đã dày công xây dựng.

Khi thực sự làm chủ quyền lực của một vị vua, Lưu Thiện đã góp phần vào sự ổn định của nhà Thục Hán. Những quyết định của Lưu Thiện phần nào thể hiện sự dứt khoát, nghiêm nghị của ông.

Trước khi qua đời, Gia Cát Lượng đã gửi một bức thư cho Lưu Thiện, trong đó có đoạn: "Là một bậc quân vương, hà tất phải xem thường bản thân và nghe những lời vô cớ cản trở sứ mệnh gánh vác giang sơn trên vai". Những lời cuối cùng này của Gia Cát Lượng không chỉ là lời khuyên của một quân sư lỗi lạc mà còn là những lời từ đáy lòng của một người cha đối với con trẻ.

Lời khuyên quý giá này đã tác động sâu sắc đến Lưu Thiện. Đó là lý do, sau cái chết của Gia Cát Lượng, mọi người đã nhận thấy một con người khác hoàn toàn của hoàng đế nhà Thục.

Hơn 10 năm sau khi lên ngôi (223 - 234), Lưu Thiện đã không ngừng âm thầm trau dồi kiến thức và tu dưỡng để cai trị đất nước. Giống như vua cha Lưu Bị, người nổi tiếng về sự nhẫn nhịn và giỏi ẩn mình chờ thời, Lưu Thiện đã thừa kế đức tính này để một ngày khiến quần thần phải cung kính, kiêng sợ.

Chính vì vậy, sau cái chết của Gia Cát Lượng, Lưu Thiện mới có thể tiếp tục giữ vững nhà Thục Hán trong gần 30 năm nữa.

Bảo Lam (t/h)