Hành lá lên giá 100.000 đồng/kg, doanh nghiệp TP.HCM nỗ lực bình ổn

Trước ảnh hưởng của bão lũ, các chợ trên địa bàn TP.HCM gần đây ghi nhận giá cả thực phẩm tươi sống tăng mạnh. Trong bối cảnh này, chương trình bình ổn thị trường của TP.HCM (triển khai hơn 20 năm qua) được xem là giải pháp trọng tâm để đảm bảo nguồn cung và ổn định giá cả hỗ trợ người tiêu dùng.

Rau má, hành lá không lớn kịp do ngập lụt

Tại chợ Phạm Văn Hai (quận Tân Bình, TP.HCM), bà Loan vừa dừng xe chờ tiểu thương cân ít rau má còn sót lại, vừa hỏi giá. Dù ngỡ ngàng khi giá tăng gấp đôi ngày thường, bà vẫn phải mua vì tìm nhiều sạp mà không nơi nào có hàng.

Vừa cho rau vào bịch, chủ sạp vừa giải thích: "Mưa bão, nước ngập nên rau không lớn kịp, sản lượng thấp. Rau má giá vậy còn đỡ, chứ hành lá lên tới 100.000 đồng/kg".

Chủ sạp cho biết dù giá cao hơn ngày thường nhưng người bán không hề "đẩy giá". "Ví dụ rau thơm tôi nhập vào giá 50.000 đồng/kg, chưa kể hư hao còn 800g. Sau khi làm sạch gốc rễ, bán giá 60.000 đồng/kg cũng không lời bao nhiêu. Muốn mua rau giá rẻ phải chờ hết mưa bão", bà nói.

Hành lá 100.000 đồng/kg. Ảnh: TÚ UYÊN

Ông Nguyễn Lam Sơn, Giám đốc Công ty TNHH Nông sản Thực phẩm Thảo Nguyên (Lâm Đồng), cho biết trang trại của công ty ở vùng cao không bị ngập nhưng vẫn chịu thiệt hại lớn. Hàng chục ngàn cây giống phải hủy, đất trống không sản xuất được dẫn đến mất doanh thu trong khi vẫn phải duy trì nhân công.

Đối với cây trồng trong nhà kính, năng suất giảm, vòng đời thu hoạch ngắn lại. Ví dụ dưa leo baby thay vì thu hoạch 2–2,5 tháng thì nay chỉ hơn một tháng đã phải hủy. Do mưa bão kéo dài, ông Sơn dự báo sản lượng rau sẽ giảm mạnh. Nếu thời tiết không cải thiện, nguồn cung sẽ không đáp ứng được nhu cầu, có thể thiếu rau củ dài hạn. "Giá rau cao sẽ khiến người mua đắn đo khi sử dụng", ông Sơn nói.

Ông Nguyễn Nguyên Phương, Phó Giám đốc Sở Công Thương TP.HCM, nhận định thiên tai khiến diện tích gieo trồng ở nhiều địa phương giảm. Khu vực rau ôn đới như Lâm Đồng vừa qua bị sạt lở, vận chuyển khó khăn. Cùng lúc là sắp tới không khí lạnh từ phía Bắc tiếp tục ảnh hưởng khiến nguồn cung sụt giảm. Theo quy luật cung cầu, khi sản lượng giảm, giá cả biến động là tất yếu.

Về vai trò điều tiết, ông Phương cho rằng Chương trình Bình ổn thị trường của TP.HCM được thiết kế để đảm bảo duy trì giá cả ổn định tương đối trong một thời gian nhất định và có giải pháp thay thế.

"Trong trường hợp cần thiết sẽ điều chuyển hàng hóa từ khu vực khác. Tuy nhiên, với hợp đồng đã ký, các doanh nghiệp lớn vẫn duy trì sản lượng ổn định dù nguồn cung khó khăn", ông Phương nói.

Giá rau xanh tại chợ tăng cao, doanh nghiệp bình ổn thị trường cam kết không tăng giá. Ảnh: TÚ UYÊN

Doanh nghiệp bình ổn thị trường cam kết giữ giá ổn định.

Cũng theo ông Phương, dù chi phí sản xuất tăng, các doanh nghiệp bình ổn vẫn cam kết giữ giá vì trách nhiệm cộng đồng, không chỉ vì lợi nhuận. Doanh nghiệp cam kết nỗ lực tối đa để giữ giá bình ổn. Đây là giải pháp hỗ trợ giúp hạn chế tối đa tình trạng "té nước theo mưa", lợi dụng khó khăn chung để nâng giá bất hợp lý.

"Chi phí tăng, hoạt động kinh doanh thông thường có bị ảnh hưởng. Tuy nhiên, nỗ lực kìm giữ giá của doanh nghiệp bình ổn sẽ góp phần giúp thị trường ổn định", ông Phương nhấn mạnh.

Trong khi đó, TS Ngô Trí Long, chuyên gia kinh tế, cho rằng bão lũ khiến giá rau tăng trong 1-2 tuần là trạng thái "bình thường mới". Tuy nhiên, nếu giá tăng cao kéo dài trên diện rộng thì cần xem xét lại toàn bộ khâu cung ứng, phân phối và dự trữ.

Theo TS Long, khi giá cả biến động thất thường, tâm lý tích trữ khi nghe tin đồn "sắp tăng giá" sẽ xuất hiện, kéo theo nguy cơ đầu cơ tại các khâu trung gian.

Từ góc độ chính sách, ông Long cho rằng cần có những biện pháp can thiệp mềm: minh bạch thông tin, tổ chức lại nguồn cung, hỗ trợ chi phí logistics, tăng cường kết nối cung - cầu, chứ không thể "phó mặc cho thị trường". Song song đó, cần phát triển nền nông nghiệp thích ứng biến đổi khí hậu và đa dạng hóa nguồn cung, kết hợp nhập khẩu linh hoạt thay vì để thị trường trong nước tự xoay xở.

Xử lý nghiêm cá nhân lợi dụng thời điểm khó khăn để đầu cơ, găm hàng, tăng giá bất hợp lý

Ông Nguyễn Quang Huy, Phó Chi cục trưởng Chi cục Quản lý thị trường (QLTT) TP.HCM, cho biết đơn vị thường xuyên phối hợp với Sở Công Thương, chỉ đạo các đội QLTT bám sát thị trường các mặt hàng trọng điểm. Song song đó, lực lượng chức năng rà soát các đối tượng nổi cộm để kịp thời xử lý nghiêm vi phạm.

"Đây là biện pháp góp phần bình ổn thị trường cũng như tạo môi trường kinh doanh lành mạnh cho doanh nghiệp chân chính", ông Huy nói.

Theo ông Huy, trước diễn biến thiên tai và nhu cầu tăng cao dịp cuối năm, QLTT TP.HCM đã triển khai đợt cao điểm kiểm tra kiểm soát cả kênh truyền thống và thương mại điện tử (kéo dài từ 20-10 đến tháng 4-2026).

TÚ UYÊN