Hàng nghìn người chui kiệu ở lễ hội Đền Hạ - Đền Thượng - Đền Ỷ La

Đền Hạ, Đền Thượng, Đền Ỷ La là 3 trong 5 di tích của thành phố Tuyên Quang đã được xếp hạng di tích lịch sử - văn hóa cấp quốc gia. Lễ hội Đền Hạ – Đền Thượng – Đền Ỷ La bắt nguồn từ dân gian, là một di sản văn hóa đặc sắc, gắn liền với tục thờ Mẫu Thoải, vị Mẫu thần linh thiêng trong tâm thức người Việt.

Đây là lễ hội có truyền thống lâu đời được nhân dân Tuyên Quang thành kính gìn giữ, trở thành nơi hội tụ của niềm tin, tâm linh và văn hóa dân tộc, là một dấu mốc quan trọng trong việc kết nối quá khứ với hiện tại, đưa di sản vào đời sống một cách sinh động và bền vững.

Lễ rước kiệu Mẫu từ Đền Thượng về Đền Hạ bắt đầu từ 7h ngày 12/ 2 âm lịch.

Lễ hội Đền Hạ - Đền Thượng - Đền Ỷ La được nhân dân thành phố Tuyên Quang được tổ chức trong hai ngày 10 và 11/3. Lễ hội này được khôi phục từ năm 2007 thường xuyên thu hút đông đảo nhân dân trong tỉnh, du khách thập phương về tham dự.

Điểm lạ của lễ hội là màn rước kiệu Mẫu được nhiều người dân ngồi xếp hàng thụp xuống chui qua với quan niệm sẽ gặp nhiều may mắn, công việc thuận lợi.

Chị Thủy (phường Tân Quang - TP Tuyên Quang) cùng con gái đi xem hội và chui gầm kiệu. "Tôi làm điều này với mong muốn một năm gặp nhiều may mắn, các thành viên có nhiều sức khỏe và công việc ổn định", người phụ nữ chia sẻ.

Giống như tại nhiều lễ rước khác, khi đoàn đi qua, nhiều dân hai bên đường lập bàn thờ cùng hương hoa, trà, quả với mong muốn xin lộc Mẫu cho công việc kinh doanh thuận lợi.

Trải qua hàng trăm năm, Tín ngưỡng thờ Mẫu đã cùng song hành trong đời sống tinh thần của người dân, tạo nên một bản sắc đặc trưng, vừa linh thiêng huyền bí, vừa thuần khiết hướng thiện. Hai vị Thánh Mẫu được thờ phụng ở 3 ngôi đền có chung ngày lễ trọng rước Mẫu. Trong những ngày diễn ra lễ rước Mẫu, đền Mẫu Ỷ La được chọn là nơi khởi kiệu, Đền Hạ là nơi hợp tế.

Chị Đặng Thị Lém - dân tộc Dao quần trắng (thị trấn Yên Sơn, tỉnh Tuyên Quang) cho biết, năm nào cũng đi dự hội để cầu may mắn, bình an. Năm nay trời mưa nhưng chị và những người bạn vẫn đi theo đoàn rước về đến Đền Hạ để làm lễ và xem diễn xướng hầu đồng.

Đoàn rước kiệu từ Đền Thượng về Đền Hạ đi qua ngã tư đường Bình Thuận - Tân Trào (di tích thành nhà Mạc - TP Tuyên Quang).

Tuyên Quang có 14 ngôi đền, trong đó có 12 đền thờ Mẫu thần. Bởi vậy từ xa xưa, Tuyên Quang được coi là vùng đất Mẫu, là nơi phát tích của Mẫu Thoải phủ, một trong ba vị Thánh Mẫu đứng đầu trong Tín ngưỡng thờ Mẫu của người Việt. Lễ hội Đền Hạ - Đền Thượng - Đền Ỷ La 2025 gắn liền với Tín ngưỡng thờ Mẫu - Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại được UNESCO công nhận, khẳng định giá trị lịch sử, văn hóa của các di tích quốc gia tại TP Tuyên Quang.

Phạm Hải