Hàng loạt thay đổi quan trọng từ ngân hàng số đến bảo hiểm điện tử

Kích hoạt cơ chế thử nghiệm có kiểm soát trong lĩnh vực ngân hàng

Trong bối cảnh chuyển đổi số ngày càng sâu rộng, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 94 quy định về cơ chế thử nghiệm có kiểm soát trong lĩnh vực ngân hàng.

Nghị định số 94 về quy định về cơ chế thử nghiệm có kiểm soát trong lĩnh vực ngân hàng đối với việc triển khai sản phẩm, dịch vụ, mô hình kinh doanh mới thông qua ứng dụng giải pháp công nghệ (gọi là giải pháp công nghệ tài chính), được Chính phủ ban hành ngày 29.4.2025, các giải pháp công nghệ tài chính (Fintech) được thử nghiệm bao gồm: Chấm điểm tín dụng; Chia sẻ dữ liệu qua giao diện lập trình ứng dụng mở (Open API); Cho vay ngang hàng.

Mục tiêu của việc thử nghiệm nhằm thúc đẩy đổi mới sáng tạo và hiện đại hóa lĩnh vực ngân hàng, qua đó hiện thực hóa mục tiêu phổ cập tài chính cho người dân và doanh nghiệp theo hướng minh bạch, thuận tiện, an toàn, hiệu quả với chi phí thấp.

Kết quả triển khai thử nghiệm giải pháp Fintech được sử dụng làm căn cứ thực tiễn để các cơ quan nhà nước có thẩm quyền nghiên cứu, xây dựng và hoàn thiện khung khổ pháp lý, quy định quản lý liên quan nếu cần thiết.

"Khai tử" thẻ từ

Từ ngày 1.7.2025, tất cả các thẻ ATM không gắn chip sẽ không còn được ngân hàng chấp nhận để thực hiện các giao dịch thanh toán. Đây là một bước đi quan trọng nhằm nâng cao bảo mật và giảm thiểu rủi ro trong thanh toán không dùng tiền mặt.

Theo quy định của Ngân hàng Nhà nước, từ ngày 1.7.2025, các ngân hàng chính thức dừng giao dịch sử dụng dải từ trên thẻ nội địa, bao gồm: thẻ công nghệ từ, dải băng từ trên thẻ Chip/Chip contactless. Thay đổi này nhằm nâng cao mức độ an toàn khi giao dịch và tuân thủ quy định của nhà nước.

Trước hợp khách hàng chưa chuyển đổi, để giao dịch không bị gián đoạn, ngân hàng khuyến cáo khách hàng kiểm tra thẻ bằng cách: Nếu thẻ chỉ có dải từ (không có chip), khách hàng cần mang theo Căn cước/Căn cước công dân đến điểm giao dịch ngân hàng gần nhất để chuyển đổi thẻ chip miễn phí.

Nếu khách hàng không thực hiện chuyển đổi thẻ từ sang thẻ chip theo quy định, ngân hàng sẽ ngừng cung cấp dịch vụ đối với thẻ cũ. Khi đó, toàn bộ thẻ ghi nợ nội địa chưa được nâng cấp sẽ bị khóa và các giao dịch sau sẽ bị ảnh hưởng: Gửi hoặc rút tiền tại ATM/CDM, thanh toán tại các đơn vị chấp nhận thẻ, thực hiện giao dịch tại ATM/CDM của ngân hàng khác.

Bắt buộc xác thực sinh trắc học với tài khoản ngân hàng của tổ chức, doanh nghiệp

Từ 1.7, khách hàng tổ chức chỉ được thực hiện rút tiền, giao dịch thanh toán bằng phương tiện điện tử sau khi đã hoàn thành việc đối chiếu khớp đúng giấy tờ tùy thân và thông tin sinh trắc học của người đại diện hợp pháp.

Thông tư 17 quy định về việc bắt buộc đối chiếu giấy tờ tùy thân và sinh trắc học của người đại diện hợp pháp khi thực hiện giao dịch bằng phương tiện điện tử sẽ có hiệu lực từ ngày 1.7.2025. Tuy nhiên, nhằm chuẩn bị sẵn sàng và tránh gián đoạn dịch vụ, nhiều ngân hàng đã chủ động yêu cầu khách hàng tổ chức thực hiện đối chiếu từ trước thời điểm này.

Để tránh bị gián đoạn trong việc sử dụng tài khoản thanh toán bằng phương tiện điện tử, các ngân hàng đã gửi thông báo tới các khách hàng là doanh nghiệp, tổ chức mở tài khoản thanh toán; yêu cầu các khách hàng doanh nghiệp, tổ chức thực hiện đối chiếu khớp đúng giấy tờ tùy thân và thông tin sinh trắc học của người đại diện hợp pháp trước ngày 1.7.

Sau thời gian này, trường hợp khách hàng chưa hoàn thành nội dung trên, ngân hàng sẽ tạm dừng cung cấp dịch vụ thanh toán/rút tiền tài khoản thanh toán bằng phương tiện điện tử để đảm bảo tuân thủ quy định của Ngân hàng Nhà nước.

Từ năm 2026, sổ bảo hiểm xã hội chuyển sang bản điện tử

Sổ bảo hiểm xã hội (BHXH) điện tử sẽ thay thế hoàn toàn sổ giấy từ ngày 1.1.2026, có giá trị pháp lý tương đương và tích hợp với tài khoản định danh cá nhân. Người dân có thể nộp hồ sơ, nhận kết quả bảo hiểm xã hội hoàn toàn trực tuyến, mọi lúc, mọi nơi.

Theo Nghị định 164, từ ngày 1.1.2026, sổ bảo BHXH sẽ cấp dưới dạng điện tử, mỗi người có một mã số BHXH duy nhất. Sổ điện tử có giá trị pháp lý như sổ giấy, tích hợp với tài khoản định danh điện tử của cá nhân.

Dữ liệu BHXH điện tử được lưu trữ, cập nhật trên hệ thống thông tin của Bộ Tài chính và Cổng Dịch vụ công quốc gia. Đối với lực lượng vũ trang, sổ BHXH điện tử do Bộ Quốc phòng và Bộ Công an quản lý, đảm bảo an toàn, bảo mật.

Người dân, doanh nghiệp có thể nộp hồ sơ, chứng từ và nhận kết quả BHXH hoàn toàn trực tuyến 24/7 thông qua tài khoản định danh điện tử. Phiếu tiếp nhận và hẹn trả kết quả sẽ được gửi qua email trong vòng 2 giờ.

Giao dịch điện tử được áp dụng thống nhất toàn quốc, không phụ thuộc địa giới hành chính. Người dân không phải xuất trình lại giấy tờ đã tích hợp trong cơ sở dữ liệu quốc gia hoặc kho dữ liệu điện tử. Để thực hiện, cá nhân cần có tài khoản định danh điện tử và chữ ký số hợp lệ.

Tuyết Nhung