Hàng loạt sắc lệnh 'gây chú ý' định hình chính sách chính quyền Trump 2.0
Sau khi tuyên thệ nhậm chức Tổng thống thứ 47 của nước Mỹ, ông Donald Trump đã ký hàng loạt sắc lệnh hành pháp quan trọng, liên quan tới nhiều lĩnh vực khác nhau, qua đó bước đầu hiện thực hóa các cam kết khi tranh cử tranh cử, định hình chính sách của nước Mỹ trong 4 năm tới.
Tại Tòa Nhà Quốc hội, rồi Nhà thi đấu Capital One, vị Tân Tổng thống Mỹ Donald Trump đã ký hàng loạt sắc lệnh hành pháp trước sự chứng kiến của các quan chức và đông đảo người dân Mỹ.
Sắc lệnh gây chú ý đầu tiên là quyết định ân xá cho khoảng 1.500 người từng tham gia cuộc bạo loạn tại tòa nhà Quốc hội Mỹ đầu năm 2021. Tổng thống Mỹ Donald Trump yêu cầu Cục Nhà tù liên bang hành động ngay lập tức và hy vọng những người bị giam giữ sẽ được thả trong buổi tối cùng ngày.
“Trước hết, chúng tôi có danh sách những ân xá và giảm án liên quan đến các sự kiện xảy ra vào ngày 6/1/2021. Chúng tôi có khoảng 6 trường hợp giảm án mà chúng tôi đang tiến hành nghiên cứu thêm. Chúng tôi hy vọng sẽ công bố vào tối nay. Chúng ta đang mong đợi điều đó. Khoảng 1.500 người được ân xá hoàn toàn, 6 trường hợp giảm án”, ông Trump nói.
Tiếp đó, Tân Tổng thống Mỹ đã ký lệnh tuyên bố tình trạng nhập cư bất hợp pháp tại biên giới Mỹ-Mexico là tình trạng khẩn cấp quốc gia, chỉ định các băng đảng tội phạm là tổ chức khủng bố và nhắm mục tiêu vào quyền công dân tự động đối với trẻ em sinh ra tại Mỹ có cha mẹ nhập cư bất hợp pháp vào nước này. Sắc lệnh nêu rõ: “Mỹ không có khả năng tiếp nhận số lượng lớn người di cư”. Sắc lệnh tạo điều kiện cho quân đội Mỹ hoàn thành việc xây dựng bức tường biên giới giáp Mexico và cho phép Lầu Năm Góc triển khai lực lượng quân thường trực tới khu vực này.
Nhà lãnh đạo mới của nước Mỹ cũng đã hủy bỏ 78 sắc lệnh và bản ghi nhớ dưới thời chính quyền tiền nhiệm, bao gồm các quy định được cho là đã làm gia tăng chi phí cho các ngành công nghiệp và hộ gia đình Mỹ.
Tổng thống Donald Trump cũng đã ban hành sắc lệnh hoãn lệnh cấm trong 75 ngày đối với nền tảng mạng xã hội Tiktok, yêu cầu Tổng chưởng lý không thực thi luật, chờ chính quyền mới đưa ra phương án phù hợp.
Ngoài ra, ông Donald Trump cũng đóng băng việc tuyển dụng viên chức; dừng mọi khoản viện trợ phát triển nước ngoài trong vòng 90 ngày, cho đến khi đánh giá được hiệu quả và tính nhất quán với chính sách đối ngoại của Mỹ.
Các sắc lệnh được thế giới chú ý nhiều nhất là quyết định rút Mỹ khỏi Thỏa thuận khí hậu Paris và Tổ chức Y tế thế giới; hay việc đưa Cuba trở lại danh sách “quốc gia tài trợ khủng bố”, chỉ vài ngày sau khi chính quyền Joe Biden loại quốc gia láng giềng khỏi danh sách này.
Theo Tổng thống Donald Trump, Mỹ cần nới lỏng các hạn chế nhằm vào các công ty khai thác nhiên liệu hóa thạch, ban bố tình trạng khẩn cấp quốc gia về năng lượng để trao thêm quyền hạn và đẩy nhanh tiến độ cấp phép cho các dự án đường ống dẫn và nhà máy điện.
“Ngay bây giời, tôi sẽ ngay lập tức rút khỏi sự kìm kẹp bất công một chiều của Thỏa thuận Khí hậu Paris. Mỹ sẽ không phá hoại các ngành công nghiệp của mình trong khi Trung Quốc gây ô nhiễm mà không bị trừng phạt”, ông Trump nhấn mạnh.
Tổng thống thứ 47 của Mỹ cũng lý giải quyết định đưa Mỹ ra khỏi Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) là do cơ quan y tế toàn cầu này đã xử lý sai đại dịch Covid-19 và các cuộc khủng hoảng y tế quốc tế khác. Quá trình rời khỏi WHO sẽ diễn ra trong vòng 12 tháng và Mỹ- nước tài trợ lớn nhất cho WHO, đóng góp khoảng 18% tổng kinh phí, sẽ ngừng mọi đóng góp tài chính.
Về thuế quan, Tân Tổng thống Mỹ nhắc lại đề xuất áp thuế 25% đối với tất cả các sản phẩm xuất khẩu vào thị trường Mỹ từ Canada và Mexico, và áp thêm 10% thuế nhập khẩu đối với hàng hóa từ Trung Quốc; chỉ đạo các cơ quan liên bang khởi động điều tra các hoạt động thương mại như thâm hụt thương mại, các hoạt động tiền tệ bất bình đẳng, hàng giả và quy định đặc biệt cho phép các mặt hàng có giá trị thấp xuất khẩu vào nền kinh tế lớn nhất thế giới mà không bị đánh thuế.
Ngoài ra, tân Tổng thống Trump còn ký hàng loạt sắc lệnh liên quan tới việc đổi tên Vịnh Mexico, quyền của người chuyển giới với quan điểm nước Mỹ sẽ chỉ công nhận hai giới tính duy nhất là nam và nữ; chấm dứt những chính sách ưu đãi đối với lĩnh vực xe điện.