Hàng loạt khoản vay tại Eximbank Đắk Lắk có vấn đề

Vi phạm quy định về cấp tín dụng để trả nợ trước hạn

Theo kết luận thanh tra của Thanh tra, giám sát ngân hàng - Ngân hàng Nhà nước Việt Nam chi nhánh tỉnh Đắk Lắk, Ngân hàng TMCP Xuất nhập khẩu Việt Nam chi nhánh Đắk Lắk (viết tắt: Eximbank Đắk Lắk) vi phạm quy định cấp tín dụng.

Kết luận thanh tra nêu, Eximbank Đắk Lắk đã cấp tín dụng cho 33 khách hàng để thanh toán trước hạn khoản vay tại Công ty Tài chính Cổ phần Điện lực, trong đó có 27 khoản vay có thời hạn vượt quá thời hạn còn lại của khoản vay gốc. Điều này vi phạm quy định tại Thông tư 39/2016/TT-NHNN về hoạt động cho vay của tổ chức tín dụng.

Các khoản vay được phê duyệt có thời hạn kéo dài đến năm 2032, trong khi thời hạn vay tại Công ty Tài chính Cổ phần Điện lực chỉ đến năm 2027. Việc cấp tín dụng với thời hạn dài hơn khoản vay gốc không phù hợp với quy định pháp luật, tiềm ẩn rủi ro đối với ngân hàng.

Thiếu chặt chẽ trong thẩm định và kiểm soát rủi ro

Bên cạnh vấn đề thời hạn vay, thanh tra cũng chỉ ra một số vi phạm trong công tác thẩm định và kiểm soát rủi ro tại Eximbank Đắk Lắk, như:

Có 29 khách hàng chưa đáp ứng đầy đủ điều kiện vay vốn nhưng vẫn được phê duyệt cấp tín dụng. Trong đó, một số doanh nghiệp không có hoạt động kinh doanh có lãi, vi phạm quy định nội bộ của Eximbank;

Xác định mức cho vay vượt quá giá trị tài sản đảm bảo, đặc biệt là hệ thống máy móc, thiết bị sản xuất điện đã qua sử dụng. Các tài sản này có tính thanh khoản thấp, tiềm ẩn nguy cơ thu hồi nợ khó khăn nếu khách hàng mất khả năng trả nợ;

Quy trình phê duyệt tín dụng có dấu hiệu vi phạm nguyên tắc, khi 2/3 thành viên Hội đồng Tín dụng cấp cao có liên quan đến các khoản vay vi phạm.

Tiềm ẩn rủi ro trong thu hồi vốn

Các khoản vay của Eximbank Đắk Lắk chủ yếu tập trung vào lĩnh vực năng lượng tái tạo, đặc biệt là các dự án điện mặt trời đã đi vào hoạt động từ năm 2021. Tại thời điểm thẩm định vào tháng 6/2024, các dự án này đã vận hành hơn 3,5 năm, tương đương 50% thời gian hoàn vốn ban đầu.

Thanh tra Ngân hàng Nhà nước nhận định, giá trị tài sản còn lại của các dự án không cao, trong khi dòng tiền từ hoạt động sản xuất điện có thể chịu tác động từ biến động chính sách giá và sản lượng điện phát lên lưới. Điều này làm tăng rủi ro cho ngân hàng trong việc thu hồi nợ nếu khách hàng gặp khó khăn tài chính.

Một số khách hàng tự ý thay đổi tài khoản nhận thanh toán với Công ty Điện lực, không thực hiện đúng cam kết chuyển doanh thu qua tài khoản tại Eximbank Đắk Lắk. Đây là dấu hiệu có thể ảnh hưởng đến khả năng kiểm soát dòng tiền của ngân hàng đối với các khoản vay.

Yêu cầu xử lý vi phạm và rà soát tín dụng

Trước những vi phạm trên, Thanh tra, giám sát Ngân hàng Nhà nước chi nhánh Đắk Lắk yêu cầu Eximbank Đắk Lắk thực hiện các biện pháp khắc phục:

Kiểm điểm trách nhiệm các cá nhân liên quan trong công tác thẩm định, xét duyệt và giám sát tín dụng;

Rà soát, điều chỉnh các khoản vay để đảm bảo tuân thủ quy định pháp luật, hạn chế rủi ro tín dụng;

Tăng cường kiểm tra, giám sát sau giải ngân, đảm bảo các khách hàng thực hiện đúng cam kết về sử dụng vốn và dòng tiền trả nợ;

Bên cạnh đó, Ngân hàng Nhà nước chi nhánh Đắk Lắk cũng đề nghị Hội đồng quản trị Eximbank xem xét xử lý vi phạm đối với các cá nhân liên quan, nhằm đảm bảo kỷ cương trong hoạt động cấp tín dụng.

Khánh An