Hàn Quốc: Nhìn lại 4 tháng chao đảo kể từ vụ thiết quân luật

Ngày 4-4, Tòa Hiến pháp Hàn Quốc ra phán quyết phế truất Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk-yeol, 4 tháng sau sự việc ông ban bố lệnh thiết quân luật bất ngờ đêm 3-12-2024.

Trong bài phát biểu trên truyền hình đêm muộn 3-12-2024, Tổng thống Yoon tuyên bố tình trạng thiết quân luật, viện dẫn lý do rằng Hàn Quốc đang bị “các thế lực phản nhà nước” đe dọa, cáo buộc phe đối lập âm mưu lật đổ và phá hoại nền dân chủ.

Ông Yoon Suk-yeol khi đó ở cương vị tổng thống Hàn Quốc đã tuyên bố tình trạng thiết quân luật khẩn cấp đêm 3-12-2024. Ảnh: YONHAP

Quốc hội Hàn Quốc đã nhanh chóng nhóm họp bất chấp sự ngăn cản của lực lượng an ninh. Toàn bộ 190 nghị sĩ có thể vào hội trường đều bỏ phiếu ủng hộ dự luật bãi bỏ thiết quân luật.

Lực lượng an ninh tiến vào Tòa nhà Quốc hội Hàn Quốc trong đêm 3-12-2024, vấp phải sự phản đối của các nhân viên quốc hội. Ảnh: AFP

Sáng 4-12-2024, tức chỉ khoảng 6 giờ sau bài phát biểu đêm hôm trước, ông Yoon tuyên bố bãi bỏ thiết quân luật. Các quy trình pháp lý liên quan tới quyết định bất ngờ của ông Yoon nhanh chóng được khởi động.

Người dân tập trung trước cổng Tòa nhà quốc hội Hàn Quốc vào ngày 4-12-2024, sau khi ông Yoon Suk-yeol ban bố thiết quân luật khẩn cấp. Ảnh: AFP

Ngày 4-12-2024, phe đối lập Hàn Quốc lần đầu tiên đã trình kiến nghị lên quốc hội Hàn Quốc về việc luận tội ông Yoon. 10 ngày sau, quốc hội Hàn Quốc thông qua kiến nghị luận tội, ngay lập tức đình chỉ chức vụ tổng thống Hàn Quốc của ông Yoon.

Ngày 14-12-2024, Quốc hội Hàn Quốc ra nghị quyết luận tội Tổng thống Yoon Suk-yeol. Ảnh: YONHAP

Sau nhiều lần từ chối trình diện tại tòa và chống lại các nỗ lực bắt giữ với cáo buộc nổi loạn, ngày 15-1, ông Yoon đã bị bắt, trở thành tổng thống Hàn Quốc đương nhiệm đầu tiên bị bắt.

ÔngYoon Suk-yeol được chuyển tới Trung tâm giam giữ Seoul hôm 15-1. Ảnh: YONHAP

Đoàn xe chở ông Yoon Suk-yeol từ Trung tâm giam giữ Seoul tới Tòa án Quận phía Tây Seoul hôm 18-1. Ảnh: YONHAP

Ngày 25-2-2025, ông Yoon xin lỗi người dân Hàn Quốc vì “sự hiểu lầm và khó chịu” do lệnh thiết quân luật của ông gây ra. Ông Yoon nói rằng nếu được phục chức thì ông sẽ tập trung vào việc sửa đổi hiến pháp và có thể từ chức trước nhiệm kỳ.

Ông Yoon Suk-yeol trình bày tại phiên tòa ở Tòa Hiến pháp Hàn Quốc hôm 25-2. Ảnh: YONHAP

Ngày 7-3-2025, tòa hủy bỏ lệnh bắt giữ ông Yoon với lý do lỗi thủ tục của cơ quan công tố.

Ngày 8-3, Tổng thống Yoon Suk-yeol được trả tự do sau 55 ngày bị giam giữ. Ảnh: YONHAP

Ngày 4-4-2025, Tòa Hiến pháp công bố phán quyết với tỉ lệ tán thành tuyệt đối (8/8), giữ nguyên nghị quyết luận tội ông Yoon. Ông Yoon trở thành tổng thống thứ hai trong lịch sử Hàn Quốc bị tòa phế truất.

Quyền Chánh án Tòa Hiến pháp Hàn Quốc Moon Hyung-bae hôm 4-4 tuyên giữ nguyên nghị quyết của quốc hội Hàn Quốc về việc luận tội ông Yoon Suk-yeol. Ảnh: YONHAP

Trong suốt thời gian 4 tháng qua, các nhóm ủng hộ và phản đối Tổng thống Yoon nhiều lần tuần hành ở nhiều nơi trên cả nước Hàn Quốc, nhất là tại thủ đô Seoul. Các cuộc biểu tình được dự báo sẽ tiếp tục sau phán quyết ngày 4-4.

Vị trí nguyên thủ quốc gia sẽ tiếp tục do quyền Tổng thống Han Duck-soo đảm nhiệm cho tới tới khi Hàn Quốc tổ chức bầu cử tổng thống mới. Theo quy định, bầu cử phải được tổ chức trong thời hạn 60 ngày tới.

HOÀN ĐỨC