Hamas tìm cách hồi sinh thỏa thuận ngừng bắn

Đống đổ nát sau cuộc không kích của Israel xuống thành phố Gaza ngày 19/3/2025. Ảnh: THX/TTXVN

Trong bối cảnh này, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đã có cuộc điện đàm với Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio để thảo luận các nỗ lực giải cứu con tin đang bị Hamas giam giữ và việc tái khởi động các hoạt động quân sự ở Dải Gaza.

Kể từ ngày 18/3, Israel đã tiến hành các cuộc tấn công trên không và trên bộ mới vào Gaza, chính thức chấm dứt lệnh ngừng bắn kéo dài hai tháng. Theo thông tin từ các cơ quan y tế của Gaza, chỉ riêng các cuộc không kích từ đó đến nay đã khiến ít nhất 673 người thiệt mạng và 1.233 người bị thương. Hamas đã cáo buộc Israel vi phạm thỏa thuận ngừng bắn được ký kết hồi tháng 1. Đây là thỏa thuận do Ai Cập, Qatar và Mỹ làm trung gian.

Cùng ngày, theo phóng viên TTXVN tại Cairo, Bộ trưởng Ngoại giao Ai Cập Badr Abdelatty nhấn mạnh sự cần thiết của việc thực thi kế hoạch của các nước Arập nhằm phục hồi sớm và tái thiết Dải Gaza của Palestine.

Tuyên bố này được ông Abdelatty đưa ra trong một cuộc họp báo tại Cairo với Đại diện cấp cao của Liên minh châu Âu (EU) về chính sách đối ngoại và an ninh bà Kaja Kallas.

Bộ trưởng Abdelatty cũng nêu bật yêu cầu phải có một cơ quan cảnh sát ở Gaza để đảm bảo duy trì an ninh và trật tự với việc sử dụng lực lượng cảnh sát Palestine. Trước đó, các nguồn tin xác nhận rằng Ai Cập và Jordan đã bắt đầu đào tạo lực lượng cảnh sát Palestine để chuẩn bị triển khai tại Gaza.

Người đứng đầu ngành ngoại giao Ai Cập chỉ ra rằng một ủy ban trung lập sẽ quản lý Dải Gaza trong thời gian chuyển tiếp kéo dài 6 tháng, sau đó Chính quyền Palestine sẽ nắm quyền kiểm soát với tư cách là cơ quan hợp pháp.

Ông Abdelatty cho biết thêm ủy ban này bao gồm 15 nhân vật từ Gaza là các nhà kỹ trị và không có quan hệ với các phe phái Palestine, hoạt động dưới sự bảo trợ của Chính phủ Palestine. Mục tiêu chính của ủy ban là cho phép Chính quyền Palestine trở lại tiếp quản Dải Gaza và tạo điều kiện cho việc quản lý trong quá trình chuyển tiếp.

Về phần mình, Đại diện cấp cao của EU về chính sách đối ngoại và an ninh Kallas nói rằng Hamas không nên đóng bất kỳ vai trò nào trong chính quyền tương lai của Gaza, lưu ý rằng kế hoạch của các nước Arập không giải quyết rõ ràng vấn đề này. Bà Kallas hối thúc phải thảo luận về bộ máy tương lai của chính quyền Gaza và các thỏa thuận an ninh. Ngoài ra, nữ quan chức còn tái khẳng định cam kết của EU đối với giải pháp hai nhà nước vốn được coi là con đường duy nhất để đạt được hòa bình tại khu vực Trung Đông.

* Trong diễn biến liên quan tại cuộc gặp giữa Thủ tướng Ai Cập Mostafa Madbouly và người đồng cấp Palestine Mohammed Mustafa ở Cairo, hai bên đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì lệnh ngừng bắn tại Dải Gaza. Điều này nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình phục hồi và tái thiết khu vực này, nơi đã chịu nhiều tổn thất nặng nề.

Thủ tướng Madbouly khẳng định sự ủng hộ vững chắc của Ai Cập đối với người dân Palestine, nhấn mạnh quyền của họ được ở lại trên vùng đất của mình trong khi công việc tái thiết Gaza đang được tiến hành. Ông cũng nhấn mạnh rằng kế hoạch tái thiết Gaza do Cairo đề xuất đã được thông qua tại Hội nghị thượng đỉnh Arập bất thường gần đây, yêu cầu sự phối hợp chặt chẽ giữa các bên khu vực, quốc tế và các phe phái Palestine để triển khai hiệu quả.

Kế hoạch tái thiết Gaza trị giá 53 tỷ USD do Ai Cập đề xuất đảm bảo người Palestine vẫn được ở lại trên vùng đất của họ trong suốt quá trình này. Liên minh châu Âu (EU) cũng đã tuyên bố ủng hộ kế hoạch này. Kế hoạch này là phản ứng tập thể của các quốc gia Arập trước đề xuất của Tổng thống Mỹ Donald Trump về việc trục xuất vĩnh viễn người dân Gaza sang các nước Arab và việc Mỹ tiếp quản khu vực này.

Kế hoạch 5 năm do Ai Cập xây dựng sẽ đảm bảo nhà ở lâu dài cho 2 triệu cư dân Gaza, đồng thời thiết lập các dịch vụ thiết yếu và cơ sở hạ tầng quan trọng, bao gồm cả sân bay. Về mặt chính trị, một ủy ban hành chính gồm các chuyên gia và nhà kỹ trị độc lập Palestine sẽ được thành lập để quản lý Gaza cho đến khi Chính quyền Palestine có thể tái kiểm soát khu vực này theo kế hoạch của Ai Cập.

Nguyễn Tùng - Vũ Hội (TTXVN)