Hamas 'nhượng bộ lớn', tương lai Gaza vẫn mờ mịt

Israel cũng đã sẵn sàng bước vào bàn đối thoại với Hamas. Một Gaza “phi quân sự” có thể được các bên chấp thuận, song quyền kiểm soát dải đất này hậu xung đột vẫn đang là sự khác biệt quá lớn.

Chiến binh Hamas và lính Israel. Đồ họa: RT.

Phong trào Hamas đã quyết định như sau: đầu tiên, giao nộp 4 thi thể con tin vào ngày 20/2. Sau đó, ngày thứ 7 tuần này, chúng tôi sẽ thả những con tin còn sống và số lượng là 6. Chúng tôi xác nhận rằng Hamas đã sẵn sàng ngay lập tức tham gia đàm phán cho giai đoạn hai của thỏa thuận ngừng bắn để đạt được ngừng bắn hoàn toàn và sự bình yên bền vững; cùng việc rút quân Israel hoàn toàn khỏi dải Gaza. Chúng tôi cũng sẵn sàng đạt được giai đoạn thứ hai của thỏa thuận trao đổi con tin. Chúng tôi sẵn sàng đồng ý về tất cả cùng một lúc.”

Đó là tuyên bố của lãnh đạo cấp cao Hamas Khalil al-Hayya đưa ra ngày hôm qua. Đáp lại, Ngoại trưởng Israel Gideon Saar cũng khẳng định: “Chúng tôi sẽ bắt đầu đàm phán về giai đoạn thứ hai của thỏa thuận con tin và ngừng bắn Gaza. Israel cam kết thực hiện mục tiêu của chúng tôi là đảm bảo tất cả các con tin được thả, cùng tất cả các mục tiêu của cuộc chiến do nội các an ninh quyết định. Chúng tôi yêu cầu phi quân sự hóa hoàn toàn Gaza. Israel sẽ không chấp nhận sự hiện diện liên tục của Hamas hoặc bất kỳ nhóm khủng bố nào khác ở dải đất này”.

Cả Israel và phong trào Hamas đã sẵn sàng bước vào vòng đàm phán thứ 2, tìm cách đạt được thỏa thuận trao trả nốt số con tin và tù nhân, cũng như tìm kiếm sự đạt đồng thuận để khép lại cuộc xung đột Gaza và quản lý Gaza trong tương lai. Tuy nhiên, giới phân tích cho rằng, vòng đàm phán này còn khó khăn hơn trước các cuộc đàm phán trong hơn 1 năm qua, do các bên có quá nhiều khác biệt.

Kênh truyền hình Alarabiya của Israel hôm qua đưa tin, Hamas sẵn sàng từ bỏ quyền kiểm soát Dải Gaza sau khi xung đột với Israel chấm dứt. Theo người phát ngôn nhóm này Hazem Qasim, Hamas không cần phải tham gia quá trình dàn xếp chính trị và hành chính trong giai đoạn tiếp theo ở Gaza, đặc biệt là nếu điều đó phục vụ lợi ích của người dân Palestine. Đây có thể được xem là sự nhượng bộ lớn của Hamas, từ trước đến nay. Tuy nhiên, việc đòi giải giáp nhóm này hoặc đe dọa tiêu diệt hoàn toàn nhóm này của Israel sẽ khiến Hamas khó chấp thuận được bất kỳ thỏa thuận nào trong lần đàm phán tới.

Ngoài ra, quyền kiểm soát dải Gaza sau xung đột đang là một câu hỏi lớn. Phía Israel hiện cũng không muốn chính quyền Palestine kiểm soát dải đất này mà lại ủng hộ đề xuất của Tổng thống Mỹ di dời người dân khỏi dải Gaza và Mỹ sẽ tiếp quản vùng lãnh thổ này. Hôm qua, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu giải thích: “Tại sao không cho người dân Gaza một sự lựa chọn? Mọi người đều nói đây là nhà tù ngoài trời lớn nhất thế giới, không phải vì chúng tôi. Chúng tôi để mọi người rời đi. Thực tế, nếu bạn muốn biết, trong vài năm trở lại đây, tôi nghĩ là có 150.000 người dân Gaza đã rời đi. Họ đã hối lộ để được thoát ra.Người giàu có thể rời đi. Nhưng nếu những người khác muốn rời đi, hãy cho họ một sự lựa chọn. Không phải là trục xuất cưỡng bức, không phải thanh trừng sắc tộc; mà trong một vùng chiến sự, mọi người sẽ rời đi. Chúng tôi đã cố gắng để người dân rời đi, để đưa họ ra khỏi con đường nguy hiểm. Tôi nghĩ rằng kế hoạch của Tổng thống Trump là đúng đắn.”

Tuy nhiên, theo thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa Mỹ Lindsey Graham, có rất ít người tại Thượng viện Mỹ ủng hộ việc nước này sẽ tiếp quản Gaza “bằng bất kỳ cách thức hay hình thức nào”. Quốc tế cũng cho rằng, không có cơ sở nào để Mỹ tiếp quản lãnh thổ của người Palestine. Trong cuộc họp của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc, hôm qua, Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị cho biết: “Gaza và Bờ Tây là quê hương của người dân Palestine, không phải là con bài mặc cả trong các cuộc trao đổi chính trị. Người Palestine quản lý lãnh thổ của họ là một nguyên tắc quan trọng phải tuân theo trong quá trình quản lý Gaza sau xung đột. Điều quan trọng là phải duy trì giải pháp hai nhà nước, thúc đẩy giải quyết toàn diện, công bằng và lâu dài cho vấn đề Palestine, và mang lại hòa bình và an ninh lâu dài cho Trung Đông.”

Đình Nam/VOV1 tổng hợp