Hải quan Việt Nam khẳng định vị thế trong cộng đồng Hải quan ASEAN

Tổng cục trưởng Hải quan các nước ASEAN thể hiện tinh thần đoàn kết.

Nâng cao vai trò qua các sáng kiến hợp tác

Cùng với xu thế hội nhập, công tác hợp tác, hội nhập quốc tế của Hải quan Việt Nam đã đi vào chiều sâu, thực chất, góp phần thúc đẩy tiến trình cải cách, phát triển và hiện đại hóa hải quan. Trong khuôn khổ hợp tác hải quan tại cộng đồng Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN), Hải quan Việt Nam luôn là thành viên tích cực trong việc thực hiện các chương trình sáng kiến hợp tác hải quan khu vực.

Theo đánh giá của Tổng cục Hải quan, vị thế của Hải quan Việt Nam trong ASEAN từng bước được nâng cao thông qua việc đưa ra các sáng kiến hợp tác, hội nhập ASEAN được cộng đồng Hải quan ASEAN ghi nhận. Đặc biệt là có những đề xuất trong thay đổi cơ chế hoạt động mang lại hiệu quả, minh bạch hơn.

Nhìn lại có thể thấy, vào năm 1995, lần đầu tiên Việt Nam đăng cai tổ chức Hội nghị Tổng cục trưởng Hải quan ASEAN - đây là dấu mốc quan trọng của Hải quan Việt Nam với cộng đồng Hải quan ASEAN. Năm 2004, Hội nghị Tổng cục trưởng Hải quan ASEAN 12 được tổ chức tại Hà Nội - đánh dấu quá trình tiếp cận ban đầu của Hải quan Việt Nam với Hải quan quốc tế, bắt đầu bước phát triển mới theo định hướng hiện đại hóa. Tháng 6/2014, tại Đà Lạt, Hải quan Việt Nam tiếp tục đăng cai, tổ chức thành công Hội nghị Tổng cục trưởng Hải quan ASEAN lần thứ 23 đã tiếp tục khẳng định vị thế của Hải quan Việt Nam trong hợp tác quốc tế và hiện đại hóa hải quan.

Bên cạnh việc tham gia xây dựng và thực hiện các kế hoạch, chiến lược phát triển Hải quan ASEAN (SPCD); Cơ chế một cửa ASEAN (ASW); Cơ chế quá cảnh Hải quan ASEAN (ACTS); Hiệp định Hải quan ASEAN mới; xây dựng và rà soát Danh mục Biểu thuế hài hòa ASEAN (AHTN) trên phiên bản HS cập nhật, Hải quan Việt Nam còn tham gia sâu rộng trong các chương trình hợp tác với các nước đối thoại và đối tác của ASEAN như Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản, Australia, New Zealand, Mỹ trong việc hỗ trợ kỹ thuật nghiệp vụ hải quan.

Điển hình, trong năm 2023, Hải quan Việt Nam đã hoàn thành và triển khai Danh mục AHTN; triển khai ACTS; ký và triển khai thỏa thuận công nhận lẫn nhau về doanh nghiệp ưu tiên trong ASEAN (AAMRA); trao đổi thông tin Tờ khai hải quan ASEAN (ACDD) và Chứng nhận kiểm dịch điện tử (e-phyto) qua ASW. Ngoài ra, Hải quan Việt Nam chủ trì, phối hợp với Cơ quan Hải quan và Bảo vệ biên giới Úc tổ chức thành công Chương trình đào tạo cán bộ lãnh đạo hải quan cấp trung (JCMMP) lần thứ 6 vào tháng 10/2023.

Cũng trong năm 2023, với vai trò là chủ tọa trong đàm phán “Chương Thủ tục hải quan” và tạo thuận lợi thương mại của Hiệp định Thương mại tự do ASEAN - Canada, Hải quan Việt Nam đã hoàn thành mục tiêu đề ra của Ủy ban đàm phán. Trong vai trò là thành viên, Hải quan Việt Nam đã tích cực tham gia đàm phán nâng cấp các Hiệp định ASEAN - Trung Quốc, ATIGA và bước đầu khởi động đàm phán nâng cấp Hiệp định Thương mại hàng hóa ASEAN - Ấn Độ.

Đặc biệt, năm 2024, Hải quan Việt Nam đảm nhận vai trò Chủ tịch tổ chức đăng cai Hội nghị Tổng cục trưởng Hải quan ASEAN lần thứ 33.

Thống nhất mục tiêu tạo thuận lợi thương mại

Ông Nguyễn Văn Thọ - Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Việt Nam cho biết, việc đăng cai tổ chức và chủ trì Hội nghị Tổng cục trưởng Hải quan - sự kiện quan trọng nhất trong cơ chế hợp tác Hải quan ASEAN lần thứ 33 năm 2024 có ý nghĩa lớn đối với Hải quan Việt Nam. Ý nghĩa đầu tiên là thực hiện đúng tinh thần Chỉ thị số 25-CT/TW của Bộ Chính trị về chủ động tham gia và phát huy vai trò của Việt Nam tại các cơ chế đa phương, trong đó có ASEAN.

Hải quan ASEAN là điểm sáng khu vực châu Á

Hội nghị Tổng cục trưởng Hải quan ASEAN lần thứ 33 được tổ chức trong bối cảnh khu vực ASEAN đang hồi phục đáng kể về thương mại, dịch vụ, thu hút vốn đầu tư và du lịch. Trong năm 2023, bức tranh kinh tế ASEAN ghi nhận những tín hiệu tích cực, tổng sản phẩm quốc nội của ASEAN tăng trưởng 4,3%, cao hơn mức trung bình toàn cầu là 2,7%. Hải quan ASEAN nổi lên thành điểm sáng trong hợp tác hải quan khu vực châu Á - Thái Bình Dương. Trong hợp tác hải quan, các đối tác song phương và đa phương tiếp tục coi trọng và ủng hộ vai trò của Hải quan ASEAN.

Sau đó, thể hiện Hải quan Việt Nam là thành viên có trách nhiệm và thực hiện đầy đủ nghĩa vụ trong ASEAN. Qua đó, nâng cao vị thế, vai trò của Hải quan Việt Nam trong cơ chế hợp tác ASEAN và trên thế giới.

Hải quan Việt Nam mong muốn và hy vọng với sự đóng góp trong phạm vi, khả năng của mình, cùng Hải quan ASEAN hướng đến một mục tiêu chung trong tiến trình hội nhập của Hải quan ASEAN, góp phần vào xây dựng thành công Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2025.

Với vai trò là Chủ tịch, Hải quan Việt Nam sẽ tích cực thúc đẩy, giữ vai trò kết nối các nước thành viên để tiếp tục triển khai và hoàn thành các sáng kiến hợp tác hải quan quan trọng trong ASEAN.

Đặc biệt, Hải quan Việt Nam có quan điểm đồng thuận, thống nhất và ủng hộ các sáng kiến hoạt động hợp tác hải quan trong ASEAN nói chung với mục tiêu đơn giản hóa thủ tục hải quan, tạo thuận lợi thương mại và tăng cường hiệu quả kiểm soát hải quan theo các tiêu chuẩn và thông lệ quốc tế.

Hải quan ASEAN quyết tâm cùng nhau hoàn thành mục tiêu tạo thuận lợi

Đại diện đoàn Hải quan Việt Nam tại Hội nghị.

Thực hiện nghĩa vụ thành viên trong ASEAN, Tổng cục Hải quan Việt Nam đăng cai tổ chức và chủ trì Hội nghị Tổng cục trưởng Hải quan ASEAN lần thứ 33 từ ngày 4 - 6/6/2024 tại Phú Quốc, Kiên Giang, Việt Nam.

Tại hội nghị này, Hải quan các nước cùng nhau thảo luận các nội dung mang tính kế thừa, tiếp nối thành quả của Hội nghị Tổng cục trưởng Hải quan ASEAN lần thứ 32 tổ chức tại Thái Lan và quyết định phương hướng hợp tác hải quan trong thời gian tới, đặc biệt là định hướng cho Kế hoạch chiến lược phát triển hải quan giai đoạn 2026-2030.

Hải quan ASEAN sẽ tiếp tục cùng nhau khắc phục khó khăn, thách thức do dịch bệnh, thiên tai để hồi phục kinh tế, khẳng định quyết tâm của Hải quan ASEAN tăng cường hợp tác, truyền tải thông điệp tích cực về một cộng đồng Hải quan ASEAN gắn kết như chủ đề ưu tiên của ASEAN năm 2024.

Hải quan ASEAN quyết tâm cùng nhau hoàn thành mục tiêu tạo thuận lợi hơn nữa cho thị trường hàng hóa và cơ sở sản xuất chung của ASEAN, phục vụ lợi ích của cộng đồng gần 700 triệu dân, kiểm soát biên giới, góp phần tích cực hoàn thành mục tiêu Cộng đồng Kinh tế ASEAN và hội nhập hoàn toàn vào nền kinh tế toàn cầu.

Thực hiện mục tiêu tạo thuận lợi cho thương mại trong nội khối ASEAN cũng như với các đối tác quan trọng trong khu vực và thế giới, Hải quan ASEAN đã thực hiện lộ trình hài hòa hóa thủ tục hải quan chung, áp dụng biểu thuế chung, xây dựng và vận hành Cơ chế một cửa ASEAN trao đổi C/O điện tử mẫu D, tờ khai hải quan ASEAN, mở rộng trao đổi chứng từ thương mại với các đối tác thương mại ngoài ASEAN, vận hành Hệ thống quá cảnh hải quan ASEAN và bước đầu thực hiện Thỏa thuận công nhận lẫn nhau về doanh nghiệp ưu tiên.

Những thành tựu này góp phần đưa thương mại nội khối ASEAN tăng trưởng hàng chục lần và với các đối tác lên 3,8 nghìn tỷ đô la Mỹ, trở thành nền kinh tế lớn thứ 5 thế giới, chiếm 3,6% GDP toàn cầu.

Ngoài mục tiêu tạo thuận lợi thương mại, nhiệm vụ kiểm soát, đấu tranh chống buôn lậu và gian lận thương mại đảm bảo cho dòng chảy thương mại hợp pháp cũng không kém phần quan trọng.

Nhận thức chung như vậy, Hải quan ASEAN đã triển khai có hiệu quả các Chiến dịch kiểm soát các loại hàng hóa có nguy cơ gian lận thương mại và ảnh hưởng đến an toàn, an ninh của cộng đồng.

ÔNG NGUYỄN VĂN CẨN - TỔNG CỤC TRƯỞNG TỔNG CỤC HẢI QUAN VIỆT NAM: "Muốn đi xa hãy đi cùng nhau"

Hải quan Việt Nam vinh dự làm Chủ tịch Hội nghị Tổng cục trưởng Hải quan ASEAN lần thứ 33. Với cá nhân tôi, mỗi lần dự Hội nghị Tổng cục trưởng Hải quan ASEAN đều mang lại tình cảm gắn bó, thân thiết như gia đình. "Muốn đi xa hãy đi cùng nhau" - giờ là lúc Hải quan ASEAN cùng nỗ lực vì chặng đường mới với các mục tiêu xa hơn trong hội nhập và kết nối, góp phần tạo dựng một nền kinh tế tương lai toàn diện, bền vững và chuyển đổi số cho tương lai như đã nêu tại Tuyên bố chung của Hội nghị Bộ trưởng Tài chính ASEAN và Thống đốc Ngân hàng Trung ương ASEAN lần thứ 11.

Trên cương vị Chủ tịch Hội nghị Tổng cục trưởng Hải quan ASEAN lần thứ 33, Hải quan Việt Nam sẽ tích cực thúc đẩy, giữ vai trò kết nối các nước thành viên để tiếp tục triển khai và hoàn thành các sáng kiến hợp tác quan trọng trong ASEAN vì mục tiêu xây dựng một Cộng đồng gắn kết, thể hiện vai trò, vị thế quan trọng của ASEAN đối với hòa bình, an ninh và thịnh vượng của khu vực.

ÔNG CHRIS HUMPHREY - GIÁM ĐỐC ĐIỀU HÀNH, HỘI ĐỒNG KINH DOANH EU - ASEAN: Việt Nam là điểm đến hấp dẫn nhà đầu tư nước ngoài

Từ khi Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - EU được triển khai thực hiện vài năm trước, chúng ta nhận thấy có sự tăng lên đáng kể trong thương mại hai chiều giữa Việt Nam và EU. Đây là một tín hiệu rất đáng khích lệ. Việt Nam xác định vị trí của mình là một quốc gia thương mại và hiện là một trong những quốc gia thương mại hàng đầu thế giới. Điều này là do Việt Nam tham gia vào nhiều FTA như CPTPP, RCEP và các FTA với các đối tác song phương.

Việt Nam hiện trở thành 1 điểm đến hấp dẫn cho nhà đầu tư nước ngoài, như xây dựng nhà máy sản xuất, trung tâm dịch vụ, xuất khẩu hàng hóa đi khắp thế giới. Không chỉ thương mại, mà lĩnh vực đầu tư cũng có sự tăng trưởng kể từ khi FTA Việt Nam - EU có hiệu lực. Việt Nam trở thành một trung tâm thương mại không chỉ ở châu Á mà trên thế giới, dựa trên những FTA như đã nói, lực lượng lao động trẻ năng động, cũng như vị trí địa lý thuận lợi.

Hồng Vân