Hải quan tháo gỡ vướng mắc cho doanh nghiệp nhập khẩu điều thô từ châu Phi

Theo Vinacas, từ đầu tháng 7/2025, nhiều doanh nghiệp nhập khẩu điều thô phản ánh về việc bao bì hàng hóa in sai tên nước xuất xứ, thậm chí một số bao từng chứa các mặt hàng khác như cá, mắc-ca... Việc này gây khó khăn trong kiểm dịch thực vật, khi Chi cục Kiểm dịch thực vật Vùng 2 yêu cầu xác minh nguồn gốc và đề xuất biện pháp xử lý. Tình trạng trên khiến một số lô hàng bị ùn ứ tại cảng hoặc gặp rủi ro trong quá trình nhập khẩu.

Trước thực tế này, Vinacas đã có văn bản kiến nghị Cơ quan Hải quan tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, bởi khối lượng điều thô bị ảnh hưởng không nhỏ, nhiều lô hàng đã đóng container hoặc đang trên đường về Việt Nam.

Mới đây, Cục Hải quan đã phản hồi, nhấn mạnh rằng hoạt động kiểm dịch thực vật và kiểm tra xuất xứ hàng hóa là hai lĩnh vực quản lý chuyên ngành riêng biệt. Theo đó, việc cơ quan kiểm dịch đợi kết quả xác minh xuất xứ từ Cơ quan Hải quan để làm cơ sở giải quyết thủ tục kiểm dịch là không phù hợp chức năng, nhiệm vụ và không có cơ sở pháp lý.

Cục Hải quan cũng làm rõ quy định về ghi nhãn hàng hóa nhập khẩu theo Nghị định 43/2017/NĐ-CP và Nghị định 111/2021/NĐ-CP. Cụ thể, tại khoản 3 Điều 3, nhãn gốc của hàng hóa nhập khẩu là nhãn thể hiện lần đầu bởi tổ chức, cá nhân sản xuất ở nước ngoài và phải được gắn trên hàng hóa hoặc bao bì thương phẩm.

Khoản 5 Điều 1 Nghị định 111/2021/NĐ-CP yêu cầu nhãn gốc bắt buộc thể hiện các thông tin: Tên hàng hóa; xuất xứ hàng hóa; tên hoặc tên viết tắt của tổ chức, cá nhân sản xuất hoặc chịu trách nhiệm về hàng hóa ở nước ngoài. Các nội dung này có thể thể hiện bằng tiếng Việt hoặc tiếng nước ngoài.

Theo đó, nếu doanh nghiệp sử dụng bao bì cũ, có dán nhãn hàng hóa cũ không đúng hoặc thiếu thông tin bắt buộc thì phải bổ sung nhãn gốc mới đúng quy định trước khi làm thủ tục thông quan. Nếu không đáp ứng đúng quy định, doanh nghiệp sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính.

Cục Hải quan khẳng định, khi làm thủ tục thông quan, cơ quan chức năng sẽ căn cứ vào các nội dung bắt buộc trên nhãn gốc để đối chiếu với hồ sơ và thực tế lô hàng. Việc bao bì cũ có ghi thông tin sai lệch hoặc không trùng khớp với hàng hóa thực tế đều không được chấp nhận nếu không có nhãn gốc mới hợp lệ.

Căn cứ các quy định hiện hành, Cục Hải quan đề nghị Vinacas phổ biến rõ đến doanh nghiệp thành viên, đồng thời hướng dẫn họ liên hệ trực tiếp Chi cục Hải quan tại khu vực làm thủ tục để được giải đáp cụ thể từng trường hợp.

Ngoài ra, nếu trong quá trình thực hiện còn phát sinh vướng mắc liên quan đến quy định về ghi nhãn hàng hóa nhập khẩu, Vinacas hoặc doanh nghiệp cần liên hệ với Bộ Khoa học và Công nghệ - cơ quan chủ trì xây dựng và hướng dẫn thực hiện các nghị định liên quan để được giải thích rõ ràng, tránh sai sót và vi phạm không đáng có.

Việc tháo gỡ những bất cập nêu trên không chỉ giúp bảo vệ quyền lợi cho doanh nghiệp, đảm bảo lưu thông hàng hóa ổn định mà còn thể hiện sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng trong việc đồng hành cùng doanh nghiệp vượt qua khó khăn hậu kiểm dịch, khủng hoảng logistics và các thách thức từ thị trường quốc tế.

Kim Ngân