Điện Biên: Hỗ trợ nông dân mở rộng diện tích cây ăn quả

Sản xuất gắn với chuỗi giá trị

Trung tâm Khuyến nông và Giống cây trồng - vật nuôi tỉnh Điện Biên triển khai mô hình trồng thanh long ruột đỏ từ năm 2018. Đây là mô hình chuyển giao ứng dụng tiến bộ kỹ thuật vào sản xuất, quy hoạch cây trồng theo vùng; đồng thời đưa giống mới có chất lượng cao vào cơ cấu sản xuất phù hợp điều kiện khí hậu của địa phương.

Trung bình người dân có thể thu hoạch 6 - 7 lứa/năm, với giá bán dao động từ 10.000 - 20.000 đồng/kg thanh long. Sau 7 năm triển khai, phường Điện Biên Phủ đã phát triển trên 10ha thanh long, góp phần tăng thu nhập, nâng cao nhận thức về tái cơ cấu cây trồng, xây dựng nông thôn mới bền vững tại địa phương.

Thu hoạch lê vàng tại Pu Nhi, Điện Biên. Ảnh: Lan Anh

Còn tại tại xã Pu Nhi, nơi từng có diện tích lớn đất nương trồng ngô, sắn kém hiệu quả, chính quyền địa phương đã đẩy mạnh tuyên truyền, vận động người dân chuyển đổi sang trồng cây ăn quả lâu năm. Hiện tại, diện tích các loại cây như lê, mận, đào, mắc cọp… ngày càng mở rộng.

Những năm qua, xã Pu Nhi đã phối hợp thực hiện nhiều chương trình liên kết, triển khai trồng, mở rộng diện tích cây ăn quả. Kết quả sơ bộ cho thấy, diện tích cây ăn quả lâu năm phát triển tốt, ít sâu bệnh, phù hợp với điều kiện địa phương. Đến nay, xã đã có hơn 40ha trồng lê vàng, chủ yếu tiêu thụ tại chợ phiên địa phương.

Thực hiện dự án khuyến nông Trung ương về “Xây dựng mô hình sản xuất cây ăn quả theo VietGAP phục vụ phát triển vùng nguyên liệu gắn với liên kết tiêu thụ tại một số tỉnh Tây Bắc”, sau 3 năm, Trung tâm Khuyến nông và Giống cây trồng - vật nuôi Điện Biên đã triển khai nhiều mô hình sản xuất dứa VietGAP gắn với chuỗi giá trị, đạt hiệu quả cao.

HTX Na Sang (xã Mường Chà) được hỗ trợ cây giống và chuyển giao tiến bộ kỹ thuật sản xuất, trong 2 năm 2022 - 2023, các hộ đã trồng được 30ha dứa Queen theo VietGAP. Kết quả, gần 20ha đã cho thu hoạch, năng suất đạt 46 tấn quả/ha, hơn đối chứng (các hộ không sản xuất VietGAP) khoảng 15% về năng suất và giá trị. 10ha dứa còn lại cũng đã cho thu hoạch vào cuối năm 2024.

Trước khi bước vào sản xuất, các thành viên HTX được đi tham quan học hỏi các mô hình trồng dứa an toàn đạt hiệu quả cao ở một số địa phương trong khu vực; sau đó tham gia nhiều lớp tập huấn kỹ thuật thâm canh trên cây dứa và được hỗ trợ 35% giá mua cây giống tốt.

Bên cạnh 30ha diện tích dứa ở bản Na Sang đã cho thu hoạch, HTX Na Sang trồng thêm hàng chục ha dứa tại các bản Co Đứa (Mường Sai), Huổi Ho (Mường Mươn)... Các vườn dứa đang sinh trưởng và phát triển tốt. Cán bộ khuyến nông luôn bám sát cơ sở, hướng dẫn nông dân trong suốt quá trình thực hành theo quy trình VietGAP.

Tại Điện Biên, nhiều mô hình sản xuất dứa VietGAP gắn với chuỗi giá trị, mang lại hiệu quả cao. Ảnh: TTXVN

Gần 40 tỷ đồng hỗ trợ các mô hình trồng cây ăn quả

Việc khuyến khích và hỗ trợ người dân chuyển đổi cơ cấu cây trồng, đẩy mạnh các mô hình trồng cây ăn quả đã góp phần đa dạng hóa sản phẩm nông nghiệp và nâng cao thu nhập cho người dân. Tại xã Mường Ảng, từ năm 2018 đến nay, địa phương đã tiến hành chuyển đổi một phần diện tích từ đất nương rẫy, đất vườn tạp và các loại đất trồng cây hàng năm khác sang trồng cây ăn quả có giá trị kinh tế như bưởi da xanh, xoài Đài Loan, cam, chanh leo...

Hướng đến phát triển cây ăn quả lợi thế, đặc sản, giai đoạn 2021 - 2023, xã đã thực hiện dự án "Liên kết sản xuất trong trồng và tiêu thụ sản phẩm cây ăn quả" với sự tham gia của 218 hộ dân trên địa bàn. Các loại cây ăn quả được trồng chủ yếu là xoài, bưởi... với tổng diện tích trên 68,4ha.

Còn tại Nậm Pồ - địa phương có nhiều mô hình trồng cây ăn quả hiệu quả, tiêu biểu có thể kể đến mô hình trồng quýt đường ở xã Mường Chà. Với điều kiện khí hậu mát mẻ, đất pha cát dễ thoát nước và nguồn nước dồi dào từ khe suối, Mường Chà đã phát triển cây quýt đường như một hướng làm kinh tế mới.

Trên mảnh đất dốc bạc màu vốn chỉ trồng được ngô với năng suất ngày càng giảm, anh Lý Sủ Lảnh (xã Mường Chà) đã thử nghiệm mô hình trồng quýt đường. Ban đầu, với số vốn vay 50 triệu đồng từ ngân hàng, anh Lảnh mua 300 cây giống về trồng trên diện tích hơn 1ha. Với quyết tâm chuyển đổi mô hình canh tác và nỗ lực học hỏi, vụ thu hoạch năm 2025, sản lượng quýt đường của anh Lảnh đạt trên 2 tấn quả với giá bán dao động 20 - 25.000 đồng/kg, sau khi trừ chi phí, lãi khoảng 40 triệu đồng.

Đến nay, Điện Biên đã hình thành 5 vùng sản xuất cây ăn quả tập trung với tổng diện tích khoảng 3.200ha. Các loại cây ăn quả chủ lực bao gồm: xoài, mít, dứa, bưởi, lê, bơ... tạo vùng nguyên liệu phục vụ nhu cầu tiêu dùng trong tỉnh và hướng tới cung cấp cho các doanh nghiệp chế biến lớn. Giai đoạn 2021 - 2024, bằng nguồn ngân sách từ các chương trình mục tiêu quốc gia, khoa học - công nghệ, hỗ trợ sản xuất nông nghiệp, khuyến nông… toàn tỉnh đã triển khai 22 mô hình trồng cây ăn quả trên tổng diện tích 554ha với 1.130 hộ tham gia, tổng kinh phí hỗ trợ trên 39,7 tỷ đồng.

Khánh Ngọc