Hà Nội sẽ chuẩn hóa hệ thống vùng phát thải thấp trong quý III/2025

Mới đây, ngày 12.7.2025, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã ký ban hành Chỉ thị số 20/CT-TTg chỉ đạo các bộ ngành, địa phương về một số nhiệm vụ cấp bách, quyết liệt ngăn chặn, giải quyết tình trạng ô nhiễm môi trường.

Đối với thành phố Hà Nội, Chỉ thị 20 nêu một loạt giải pháp về bảo vệ môi trường trong lĩnh vực giao thông đô thị, xử lý nước thải, chất rắn. Đồng thời, yêu cầu Hà Nội quyết liệt triển khai các vấn đề cấp bách để khẩn trương giải quyết các vấn đề về ô nhiễm môi trường.

Tại tọa đàm “Quyết liệt bảo vệ môi trường, bảo vệ sức khỏe người dân Thủ đô”, ông Dương Đức Tuấn - Phó Chủ tịch UBND TP. Hà Nội cho biết, triển khai Luật Thủ đô 2024 của Quốc hội, cuối năm 2024, thành phố đã ban hành Nghị quyết quy định vùng phát thải thấp và xác định các quy trình, quy định liên quan tới thiết lập vùng phát thải thấp. Tại thời điểm đó, TP. Hà Nội dự kiến thí điểm tại một số khu vực trung tâm, chẳng hạn như quận Ba Đình, Hoàn Kiếm (trước khi sáp nhập, điều chỉnh địa giới hành chính).

Hà Nội sắp kiểm soát vùng phát thải thấp theo các vành đai (ảnh minh họa).

Theo lộ trình, vào quý III.2025, thành phố Hà Nội sẽ chuẩn hóa hệ thống vùng phát thải thấp. Theo đó, ban đầu thì phải kiểm soát theo các vành đai 1, 2, 3. Ví dụ, vành đai 1, trước đây có 5 quận là Ba Đình, Hoàn Kiếm, Hai Bà Trưng, Đống Đa và Tây Hồ. Nay đã sắp xếp đơn vị hành chính địa phương 2 cấp thì 5 quận giờ hình thành ra 9 phường. Tại vành đai này thì quy mô khoảng 31km², chu vi của đường vành đai 1 khoảng cỡ 25 km, dân số khoảng 600.000 người. Đây sẽ là khu vực đầu tiên được áp dụng các tiêu chuẩn kiểm soát phát thải nghiêm ngặt.

Sau giai đoạn thí điểm, Hà Nội sẽ tiếp tục mở rộng vùng phát thải thấp ra các khu vực thuộc vành đai 2 và 3, đảm bảo đồng bộ với các nội dung nêu trong Chỉ thị 20/CT-TTg.

Ngoài ra, toàn bộ các nguồn gây phát thải, từ sản xuất công nghiệp, đốt rơm rạ đến sinh hoạt dân cư, đều sẽ được kiểm soát chặt chẽ. Bên cạnh đó, Hà Nội cũng xác định rõ phương tiện giao thông là nguồn phát thải chính, chiếm khoảng 54% đến 75% tổng lượng khí ô nhiễm (trung bình khoảng 60%). Do đó, thành phố sẽ xây dựng và áp dụng hệ thống quy chuẩn, tiêu chuẩn, tiêu chí được xác định trong quá trình xây dựng vùng phát thải thấp, chống ô nhiễm.

Trong thời gian tới, TP. Hà Nội sẽ tập trung nghiên cứu và triển khai các chương trình, kế hoạch, biện pháp cụ thể nhằm thực hiện lộ trình kiểm soát phát thải phương tiện theo Luật Thủ đô 2024 và Chỉ thị 20/CT-TTg. Trong đó, một trong những nhiệm vụ trọng tâm là xây dựng cơ chế chính sách hỗ trợ chuyển đổi phương tiện giao thông cá nhân, đặc biệt với người dân đang sử dụng xe máy, ô tô chạy bằng xăng dầu tại khu vực vành đai trung tâm của Thủ đô.

Bên cạnh việc ưu tiên khu vực nội đô, thành phố cũng hướng tới khuyến khích người dân tại các khu vực ngoài vành đai 1, bao gồm cả khu vực tiếp giáp vùng Thủ đô, từng bước chuyển đổi theo các mốc thời gian đã đề ra cho các năm 2026, 2028 và 2030.

Để làm được điều này, TP. Hà Nội sẽ ban hành các chính sách đồng bộ có sự tham gia của cả chính quyền, người dân và doanh nghiệp, nhằm kêu gọi sự chung tay từ các nhà sản xuất, cung ứng phương tiện. Các doanh nghiệp sẽ được tạo điều kiện triển khai chương trình đổi xe cũ lấy xe mới, cung cấp phương tiện xanh với mức giá ưu đãi, hỗ trợ một phần chi phí chuyển đổi, bảo đảm người dân dễ tiếp cận và lựa chọn.

Đồng thời, TP. Hà Nội cũng nghiên cứu các chính sách tài chính như miễn hoặc giảm lệ phí trước bạ, lệ phí đăng ký đối với phương tiện sử dụng năng lượng xanh, kể cả ô tô và xe máy. Ngược lại, các phương tiện sử dụng nhiên liệu hóa thạch sẽ được kiểm soát chặt hơn theo hướng hạn chế lưu thông và khuyến khích thay thế, bảo đảm sự hài hòa và khả thi trong quá trình chuyển đổi.

Dự kiến, vào tháng 9.2025, UBND TP. Hà Nội sẽ trình HĐND Thành phố các nghị quyết chuyên đề nhằm cụ thể hóa các cơ chế hỗ trợ và công cụ quản lý nêu trên, theo đúng lộ trình mà Chỉ thị 20 yêu cầu.

Theo PHÚC ÂN/Báo Công Luận

Link bài viết gốc