Hà Nội: Nỗ lực 'đánh thức' dòng chảy sông Tô Lịch
Với quyết tâm trả lại vẻ đẹp vốn có cho dòng sông Tô Lịch, những ngày qua, trên công trường nạo vét sông Tô Lịch, không khí làm việc luôn diễn ra tất bật. Hoạt động nạo vét, chỉnh trang cảnh quan được triển khai nhằm phục vụ cho dự án làm sạch sông khiến người dân không khỏi mong chờ.

Công tác nạo vét sông Tô Lịch đang được triển khai trên đường Bưởi (đoạn qua phường Quan Hoa, quận Cầu Giấy).
Những ngày qua, không khí trên công trường nạo vét sông Tô Lịch luôn tất bật, hối hả. Dù thời tiết diễn biến thất thường, nhưng nhiều công nhân không ngại khó khăn dầm mình trong dòng nước đen kịt ô nhiễm để cùng máy xúc, xà lan thực hiện việc nạo vét. Sau khi nạo vét được bùn, công nhân sẽ dùng máy hút bùn lên xe bồn để vận chuyển đi xử lý.
Nhiều năm sống gần dòng sông Tô Lịch, ông Nguyễn Văn Nam (quận Cầu Giấy) không khỏi vui mừng khi thấy dòng sông đang được làm sạch. “Các ngành chức năng đang thực hiện làm sạch con sông Tô Lịch này và chuẩn bị cho nước sông Hồng vào đây. Tới đây gia đình tôi và nhiều người dân xung quanh có thể sẽ không còn phải hít những mùi hôi từ con sông. Không chỉ riêng tôi mà người dân Thủ đô ai cũng mong mỏi con sông này sẽ trong, sạch và bớt ô nhiễm hơn”, ông Nam chia sẻ.
Hằng ngày phải đi làm qua con đường Bưởi, men theo dòng sông Tô Lịch, bạn Phan Nhật Minh (quận Tây Hồ) cho biết: Nhiều hôm trời mưa hoặc thay đổi thời tiết mùi hôi từ con sông bốc lên xộc thẳng vào mũi, những hôm như vậy em thường lựa chọn những tuyến đường khác, dù xa hơn nhưng tránh hít phải mùi ô nhiễm này. Bản thân em mong muốn việc nạo vét, làm sạch sông diễn ra càng sớm càng tốt, để sông Tô Lịch sẽ trong sạch hơn, đỡ ô nhiễm hơn.
Theo anh Nguyễn Quang Hưng (quận Thanh Xuân), làm sạch sông Tô Lịch là một việc làm được đông đảo người dân mong đợi, khi mà sông Tô Lịch được xanh hơn, sạch hơn sẽ giúp cho Thủ đô ngày càng tươi đẹp hơn.

Quá trình nạo vét sông Tô Lịch được hỗ trợ bởi máy móc chuyên dụng.
Bàn về việc “hồi sinh” sông Tô Lịch trong giai đoạn hiện nay, GS.TS Đặng Huy Huỳnh, Phó Chủ tịch Hội Bảo vệ thiên nhiên và môi trường Việt Nam cho hay, việc tìm ra các giải pháp mang tính tổng hợp để biến sông Tô Lịch thành dòng sông xanh, sạch, đẹp, sẽ góp phần phục vụ phát triển kinh tế; đồng thời, cũng là một giải pháp giảm thiểu ô nhiễm môi trường ở Thủ đô Hà Nội.
Theo GS.TS Đặng Huy Huỳnh, cần xử lý tận gốc mùi hôi thối và các nguồn gây ô nhiễm ở bên trong và bên ngoài dòng sông; áp dụng các công nghệ tiên tiến để phân hủy tận gốc toàn bộ chất hữu cơ ở đáy, các yếu tố gây ra mùi hôi thối. Tăng cường xây dựng hệ thống cống thoát nước công cộng; đồng thời, xây dựng công trình xử lý nước thải tại một số điểm thích hợp bằng phương pháp ôxy hóa khử, công nghệ sinh học hoặc phương pháp tuần hoàn tự nhiên.
Bên cạnh đó, giải pháp bổ cập nước cho sông Tô Lịch cũng là vấn đề hết sức quan trọng trong việc cân bằng số lượng và chất lượng nước cho dòng sông. Đồng thời, việc nạo vét lòng sông và kè hai bên bờ sông cũng cần phải cân nhắc kỹ lưỡng, phải giữ một số lượng bùn, trầm tích ở đáy vì đây là môi trường sống của nhiều loại sinh vật, nhất là các chủng vi sinh vật có lợi. Cần bảo đảm độ thông thoáng, tạo điều kiện cho các loài thực vật động vật đáy hoạt động, sinh sản.
Theo Công ty TNHH MTV Thoát nước Hà Nội, dự kiến công ty sẽ thực hiện nạo vét khoảng 50.000m3 bùn dưới lòng sông Tô Lịch. Phấn đấu hoàn thành xong trước mùa mưa năm 2025, làm sạch sông Tô Lịch, góp phần làm cho Thủ đô xanh, sạch, đẹp. Để hoàn thành mục tiêu trên, đơn vị đã bố trí công nhân lao động làm cả ngày và đêm. Đến nay đã thực hiện nạo vét được hơn 5.000m3.

Nước sông Tô Lịch ngày nay bị ô nhiễm, có màu đen, bốc mùi hôi thối.
Trao đổi với phóng viên Báo điện tử Xây dựng, đại diện Sở Xây dựng Hà Nội cho biết, hiện nay, Thành phố đã và đang tập trung chỉ đạo các cơ quan, ban, ngành khẩn trương thực hiện các giải pháp hồi sinh sông Tô Lịch (thu gom triệt để nước thải 02 bên bờ sông, nạo vét tổng thể bùn lòng sông, bổ cập nước sông giai đoạn trước mắt và lâu dài).
Về bổ cập nước sông Tô Lịch trong giai đoạn trước mắt, Thành phố sẽ bổ cập từ nguồn nước Hồ Tây (từ nguồn nước mưa và nước thải sau xử lý của Nhà máy xử lý nước thải Hồ Tây) qua cửa điều tiết Hồ Tây A. Về lâu dài, Thành phố đang tiếp tục thực hiện thủ tục đầu tư theo quy định để đề xuất phương án khả thi và hiệu quả.
Bên cạnh đó, Thành phố cũng đã giao Sở Tài nguyên và Môi trường (nay là Sở Nông nghiệp và Môi trường) nghiên cứu xây dựng phương án hồi sinh các sông Lừ, sông Sét, sông Kim Ngưu để đề xuất trong Đề án phục hồi chất lượng môi trường và phát triển hệ thống 4 sông nội đô.