Greenland có tài nguyên khoáng sản gì mà Mỹ muốn?

Ông Donald Trump tuyên bố sẽ giành quyền kiểm soát Greenland bằng mọi cách. Ảnh: AFP

Greenland - lãnh thổ tự trị rộng lớn của Đan Mạch, là nơi chứa đựng các loại khoáng sản thiết yếu cho quá trình chuyển đổi năng lượng và nhiên liệu hóa thạch. Mặc dù thu hút sự quan tâm của Tổng thống Mỹ Donald Trump, nhưng trữ lượng khoáng sản của Greenland vẫn còn hạn chế và hoạt động khai thác chưa được triển khai ở quy mô lớn.

Khoáng sản đất hiếm

Greenland sở hữu 36,1 triệu tấn đất hiếm - nguồn tài nguyên quý giá cho công nghiệp tương lai. Theo GEUS, hòn đảo này nắm giữ một lượng đáng kể 17 kim loại quan trọng, vốn đang ngày càng trở nên khan hiếm và có nhu cầu tăng cao trong những năm tới.

Tuy nhiên, trữ lượng có thể khai thác một cách kinh tế và kỹ thuật chỉ vào khoảng 1,5 triệu tấn, theo báo cáo mới nhất của Viện Khảo sát Địa chất Mỹ (USGS).

Con số này vẫn khá khiêm tốn so với trữ lượng 44 triệu tấn của Trung Quốc hay 21 triệu tấn của Brazil, nhưng đủ để thu hút sự quan tâm từ các doanh nghiệp đang tìm cách đa dạng hóa nguồn cung nhằm giảm sự phụ thuộc vào Trung Quốc - quốc gia hiện đang thống trị thị trường đất hiếm toàn cầu.

Khoáng sản đất hiếm có mặt trong nhiều sản phẩm công nghệ cao như máy bay không người lái, tua-bin gió, ổ cứng, động cơ xe điện, kính viễn vọng, thậm chí cả máy bay chiến đấu.

Khoáng sản lithium, graphite và uranium

Theo GEUS, Greenland cũng có trữ lượng đáng kể graphite, lithium và đồng - ba loại khoáng sản được Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) đánh giá là “quan trọng” cho quá trình chuyển đổi năng lượng.

Graphite: Greenland có khoảng 6 triệu tấn, chiếm 0,75% tổng trữ lượng toàn cầu theo số liệu của USGS. Hiện nay, Trung Quốc kiểm soát gần như toàn bộ chuỗi cung ứng graphite, vốn được sử dụng trong pin và ngành công nghiệp hạt nhân.

Lithium: Trữ lượng ước tính khoảng 235.000 tấn, chỉ chiếm 0,2% tổng trữ lượng toàn cầu. Lithium là thành phần không thể thiếu trong pin lithium-ion và theo IEA nhu cầu có thể tăng gấp 8 lần vào năm 2040.

Đồng: Greenland có trữ lượng nhỏ, không mang tính chiến lược cao như uranium.

Trữ lượng đồng ở Greenland không đủ lớn để có tác động đáng kể trên thị trường toàn cầu. Ngược lại, uranium là một nguồn nhiên liệu quan trọng, có giá trị chiến lược nhưng nó đã bị cấm khai thác từ năm 2021.

Hoạt động khai thác mỏ còn hạn chế

Dù có nhiều nguồn tài nguyên, hoạt động khai thác tại Greenland vẫn còn khá khiêm tốn:

Mỏ anorthosite ở bờ Tây Greenland được công ty Lumina Sustainable Materials khai thác từ năm 2019. Sản lượng đã tăng đáng kể, với kế hoạch đạt 200.000 tấn vào năm 2025.

Mỏ vàng Nalunaq, thuộc sở hữu của Amaroq Minerals (Canada) từ năm 2015, đã sản xuất lô vàng đầu tiên vào tháng 11/2024 và dự kiến sẽ tăng sản lượng vào cuối năm.

Theo Jakob Kløve Keiding, chuyên gia tư vấn cấp cao của GEUS, một số dự án khai thác khác đang trong giai đoạn khả thi và đã có giấy phép khai thác, nhưng vẫn cần đầu tư lớn trước khi đi vào hoạt động.

“Đến cuối năm 2025, tôi nghĩ chúng tôi sẽ có khoảng 8 giấy phép khai thác. Tuy nhiên, giấy phép không đồng nghĩa với việc có ngay một mỏ khai thác, bởi việc đưa một dự án từ khâu khảo sát địa chất đến vận hành thực tế là cực kỳ tốn kém”, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên Khoáng sản cho biết.

Liên minh châu Âu đã xác định rằng Greenland có 25 trong số 34 loại khoáng sản được EU xếp vào danh sách nguyên liệu quan trọng. Vì vậy, năm 2023, EU đã ký một thỏa thuận hợp tác với chính phủ Greenland nhằm hỗ trợ phát triển ngành công nghiệp khai khoáng tại đây.

Hợp tác này trở nên đặc biệt quan trọng khi khu vực Bắc Cực đang ấm lên nhanh gấp 4 lần so với phần còn lại của thế giới, tạo điều kiện thuận lợi hơn cho giao thông hàng hải và khai thác tài nguyên như dầu khí.

Tài nguyên dầu khí

Greenland được ước tính có trữ lượng dầu khí lên đến 28,43 tỷ thùng dầu quy đổi từ hydrocarbon, theo GEUS, Công ty Dầu khí Quốc gia Greenland (Nunaoil) và Cơ quan Quản lý Tài nguyên Khoáng sản Greenland (MRA).

Dù có trữ lượng dồi dào, con số này vẫn khá nhỏ so với nhu cầu toàn cầu. Chỉ riêng Mỹ đã tiêu thụ hơn 7 tỷ thùng dầu trong năm 2023, theo Cơ quan Thông tin Năng lượng Mỹ (EIA).

Hiện tại, chưa có bất kỳ giếng dầu hay khí nào được khai thác thương mại tại Greenland, dù vẫn còn ba giấy phép thăm dò dầu khí đang hoạt động ở phía đông hòn đảo.

Nh.Thạch

AFP