Gợi mở nhiều giải pháp để doanh nghiệp thâm nhập thị trường mới

Không dễ dàng

Các chuyên gia cho rằng, tiếp cận và khai thác hiệu quả các thị trường mới gắn liền với quá trình tái cơ cấu các ngành hàng xuất khẩu của nền kinh tế, cũng như tái cấu trúc hoạt động sản xuất kinh doanh. Quá trình chuyển đổi này không dễ dàng, không diễn ra trong ngày một ngày hai. Đó là chuyển đổi tư duy sản xuất và đầu tư chiến lược, bài bản cho công nghệ, quản trị nhằm nâng cao năng suất, chất lượng, gia tăng giá trị sản phẩm. Trên cơ sở đó, nâng cao sức cạnh tranh, khả năng thích ứng, mở rộng cơ hội tiếp cận các thị trường khắt khe của DN cũng như những cạnh tranh gay gắt và khó lường của thương mại đầu tư toàn cầu.

SUNHOUSE là một trong những doanh nghiệp gia dụng xuất khẩu sang nhiều thị trường khó tính. Ảnh: Khắc Kiên

Mở rộng thị trường là bài toán sống còn đối với DN Việt trong bối cảnh cạnh tranh khốc liệt và sự biến động của chuỗi cung ứng toàn cầu, góp phần để thực hiện mục tiêu tăng trưởng kinh tế từ 8% trở lên năm 2025. Thực tế thời gian qua, để hỗ trợ DN phục hồi và thúc đẩy tăng trưởng, Đảng và Nhà nước, Chính phủ đã có nhiều quyết sách để phát triển DN, hướng tới bảo đảm mục tiêu tăng trưởng cả nước. Tuy vậy, trong một thế giới biến động, các DN cũng cần thêm nhiều trợ lực hơn nữa.

Việc tìm kiếm “giải pháp đột phá” không chỉ dừng ở đổi mới sản phẩm, dịch vụ, mà còn bao gồm nâng cấp năng lực quản trị, ứng dụng công nghệ số, xây dựng thương hiệu, và tận dụng hiệu quả các FTA đã ký kết để mở rộng thị trường.

Bà Nguyễn Thị Huyền - Giám đốc Công ty CP Sản xuất và Xuất khẩu Quế hồi Việt Nam (Vinasamex) cho rằng, trong lĩnh vực chế biến thực phẩm, nhiều DN gặp khó khăn trong việc đáp ứng các yêu cầu quan trọng: tiêu chuẩn chất lượng và bền vững cao; rào cản kỹ thuật và thương mại (kiểm dịch, ghi nhãn, truy xuất nguồn gốc); biến động giá cả và cạnh tranh toàn cầu. Hiện nay, nguồn cung sản phẩm nông nghiệp đạt tiêu chuẩn của thị trường EU và Mỹ vẫn chưa đủ.

Trong xưởng sản xuất xuất khẩu quế hồi của doanh nghiệp. Ảnh: Khắc Kiên

Vì vậy, giải pháp đột phá của Vinasamex là xây dựng vùng nguyên liệu đạt chuẩn quốc tế, truy xuất nguồn gốc đến từng lô; đầu tư công nghệ chế biến sâu tăng giá trị gia tăng, tạo việc làm bền vững; đẩy mạnh chuyển đổi số để quản trị đơn hàng, marketing, thương mại điện tử xuyên biên giới. Ngoài ra, xây dựng thương hiệu toàn cầu, nghĩa là bán câu chuyện và giá trị, không chỉ bán sản phẩm.

Liên kết để bứt phá

Từ thực tiễn điều hành DN và mở thị trường quốc tế, bà Trần Thị Thu Trang - Chủ tịch Hanel PT NextTech đưa ra hướng hành động trọng tâm. Đó là xây dựng “Bản đồ thị trường mới” cho từng ngành về nhu cầu, tiêu chuẩn, chính sách thuế, đối tác tiềm năng đặc biệt ở các thị trường ngách như: Trung Đông, châu Phi, Nam Mỹ, Đông Âu ngoài các thị trường truyền thống; thành lập Trung tâm xúc tiến thương mại số kết hợp thương mại điện tử xuyên biên giới và dữ liệu thị trường thay thế khi xuất khẩu sang thị trường truyền thống gặp rào cản.

May 10 không chỉ đứng đầu về xuất khẩu, mà còn tập trung chiếm linh phân khúc trong nước. Ảnh: Khắc Kiên

Bên cạnh đó, kích hoạt “Cửa sổ một điểm số hóa” cho mọi thủ tục xuất nhập khẩu, chứng nhận, logistics, giúp DN tiết kiệm thời gian và chi phí; quy hoạch cụm công nghiệp xanh tận dụng năng lượng tái tạo, tái chế nguyên liệu, giảm phát thải theo lộ trình Net Zero 2050; thành lập Quỹ Đổi mới sáng tạo vùng, ưu tiên công nghệ chế biến sâu, vật liệu mới, trí tuệ nhân tạo, blockchain truy xuất nguồn gốc; triển khai chương trình “Made in Vietnam – Global Quality” gắn chỉ dẫn địa lý, kể câu chuyện sản phẩm gắn văn hóa và giá trị bền vững...

Đề làm được điều đó, bà Trần Thị Thu Trang đã đưa ra kiến nghị thực thi. Thứ nhất, mở rộng đàm phán FTA thế hệ mới với các khối tiềm năng như: MERCOSUR (Nam Mỹ) và GCC (Hội đồng Hợp tác vùng Vịnh) để giảm thuế quan, mở rộng cánh cửa vào những thị trường có sức mua lớn nhưng còn ít cạnh tranh.

Thứ hai, thành lập Quỹ bảo hiểm rủi ro thương mại quốc tế theo mô hình công - tư. Bởi thực trạng Việt Nam mới có bảo hiểm tín dụng xuất khẩu quy mô nhỏ của VDB, Bảo Việt, PVI… nhưng chưa đủ năng lực bao phủ rủi ro toàn cầu, cần một quỹ cấp quốc gia để đủ sức bảo vệ DN.

Thứ ba, đầu tư hạ tầng logistics thông minh, kho trung chuyển quốc tế tại Rotterdam (EU), Dubai (Trung Đông), Singapore (ASEAN) để giảm 30 – 40% thời gian giao hàng, tối ưu chi phí và nâng khả năng cạnh tranh. Thứ tư, đào tạo đội ngũ Sale các công ty có chứng nhận cấp bậc 3-5 sao nhằm tạo ra nghề chuyên gia đi sale toàn cầu theo từng khu vực xuất khẩu.

"Mở thị trường mới không chỉ là bán hàng sang một quốc gia khác, mà là kiến tạo một hệ sinh thái niềm tin với 5 trụ cột: sản phẩm chuẩn, thương hiệu mạnh, tiêu chuẩn quốc tế, câu chuyện truyền cảm hứng, dịch vụ hậu mãi vượt mong đợi" - bà Thu Trang khẳng định.

Đồng quan điểm, ông Nguyễn Trung Tuyến - Chủ tịch Cộng đồng Doanh nghiệp Giá tốt Việt Nam (CĐDNGT Việt Nam) cho hay, vào đầu năm 2025, bức tranh kinh tế toàn cầu đang thay đổi nhanh chóng và đầy thách thức. Những thị trường mới đang mở ra, nhưng cũng có thể đóng lại rất nhanh nếu không đủ tốc độ và sáng tạo để nắm bắt.

Một số giải pháp mà CĐDNGT đã triển khai rất hiệu quả trong thời gian qua: chủ động thúc đẩy tiêu dùng nội địa, trao đổi cơ hội với tổng giá trị lên tới hàng ngàn tỷ đồng, góp phần nâng cao sức mua trong nước. Tích cực tham gia chuyển đổi số để giảm chi phí, tiếp cận trực tiếp người tiêu dùng và mở rộng kênh phân phối, đặc biệt qua mô hình B2B.

Từ đó, nâng cao nhận diện hàng Việt, hỗ trợ DN thích ứng với các yêu cầu của thị trường toàn cầu. Áp dụng chính sách quảng bá và ưu đãi để gia tăng tổng cầu trong nước, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Mở rộng thị phần bền vững, khai thác thị trường nội địa theo hướng "sản xuất" – Made by Vietnam, với các sản phẩm phù hợp, cạnh tranh và thay thế hàng nhập khẩu. Đồng thời, xây dựng thương hiệu bền vững gắn với các giá trị cốt lõi như chất lượng, trách nhiệm xã hội và bảo vệ môi trường.

Phát triển sản phẩm và mô hình kinh doanh mới, biến sản phẩm theo từng phân khúc thị trường, kinh doanh nhượng quyền, đại lý và hợp tác với các chuỗi bán lẻ để mở rộng kênh phân phối; liên kết với các cộng đồng DN khác để tận dụng nguồn lực, tăng cường kết nối và chia sẻ cơ hội kinh doanh; nâng cao năng lực nội tại qua đào tạo nhân sự, tối ưu hóa quy trình sản xuất, đầu tư vào (R&D) để cải tiến sản phẩm, đặc biệt đối với các DN sản xuất.

Vì vậy, đã tạo ra bước chuyển mạnh mẽ trong hoạt động thương mại, đưa hàng Việt vươn xa hơn trên thị trường quốc tế, đồng thời củng cố nền tảng vững chắc cho tiêu dùng nội địa và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia trong kỷ nguyên hội nhập. "Mục tiêu trong năm 2025, chúng tôi đặt mục tiêu kết nối từ 5000 - 8000 DN trên toàn quốc và đến năm 2030, con số này sẽ là 10.000. Việt Nam sẽ chỉ thật sự lớn mạnh khi các DN Việt Nam gắn bó, tin tưởng và nâng đỡ nhau" - ông Nguyễn Trung Tuyến nói.

Khắc Kiên